Jonge kiezers gaan voor PVDA en Groen, N-VA-kiezers plaatsen zichzelf rechtser dan bij Vlaams Belang
PVDA en Groen trokken het hoogste percentage jonge en nieuwe kiezers aan bij de lokale verkiezingen van 14 oktober. Dat blijkt uit een exitpoll van onderzoekers van verschillende universiteiten, uitgevoerd op vraag van VRT en Knack. “Dat is niet helemaal vreemd", zegt een van de onderzoekers Kristof Steyvers in "De ochtend" op Radio 1: "We weten dat jongeren vaker geneigd zijn om te kiezen voor linkse of ecologische politieke partijen.” Uit de exitpoll blijkt ook dat N-VA kiezers zichzelf meer aan de rechterzijde plaatsen dan kiezers van Vlaams Belang.
Bij het verlaten van het stemhokje tijdens de lokale verkiezingen op 14 oktober werden sommige kiezers opgewacht door een onderzoeker die kwam polsen naar hun stemgedrag. Zo werden 4078 kiezers gehoord, verspreid over 45 gemeenten. Het resultaat is een exitpoll die ons iets vertelt over het profiel van verschillende kiezers en hoe trouw zij zijn aan de partij waarvoor ze stemmen. We zetten enkele opvallende resultaten op een rijtje.
De linkse partijen PVDA en Groen trekken het hoogste percentage jonge en nieuwe kiezers aan. "Niet vreemd", zegt onderzoeker en professor politieke wetenschappen aan de UGent Kristof Steyvers in "De ochtend" op Radio 1. "We weten dat jongeren vaker geneigd zijn om te kiezen voor linkse of ecologische politieke partijen.” Aan Franstalige kant trekken vooral Parti Populaire, CDH en Ecolo de jonge kiezers aan. Het hoogste percentage oudere kiezers is dan weer te vinden bij CD&V, Vlaams Belang en N-VA.
Je moet je weg vinden tussen heel wat partijen en kandidaten. Dat is niet altijd even gemakkelijk voor jonge kiezers.
Ook bij de blanco kiezers zijn de jongeren sterk vertegenwoordigd. Steyvers ziet twee verklaringen. “Aan de ene kant zie je dat blanco en ongeldige stemmen een teken zijn van een zekere ontevredenheid, een soort alternatieve proteststem. We hebben nog altijd de opkomstplicht. Veel mensen komen dan wel, maar stemmen blanco of ongeldig", zegt hij. “Wie voor het eerst komt stemmen, is misschien ook onbekend met de partijpolitiek. Je moet je voorstellen dat je als achttienjarige voor het eerst naar de stembus gaat. Het is heel moeilijk om zicht te krijgen op wat er de afgelopen zes jaar is gebeurd, om daar een beeld van te krijgen", aldus Steyvers. “Je moet je weg vinden tussen heel wat partijen en kandidaten. Dat is niet altijd even gemakkelijk voor jonge kiezers.”
N-VA-kiezer rechtser dan Vlaams Belang?
Een ander opvallend resultaat is dat N-VA kiezers zichzelf meer aan de rechterzijde plaatsen dan kiezers van Vlaams Belang. "Kiezers van N-VA zijn wat consistenter rechts", zegt Steyvers. "Zowel bij Vlaams Belang als N-VA vind je ook linkse kiezers, maar bij Vlaams Belang vind je toch 30 procent mensen die zichzelf eerder in het centrum situeren. Bij N-VA is dat 24 procent. Dan heb je nog een vrij grote groep die zich rechts situeert. Die is iets kleiner bij Vlaams Belang, een goede 61 procent, dan bij N-VA (66 procent).”
Zowel bij Vlaams Belang als N-VA vind je ook linkse kiezers, maar bij Vlaams Belang vind je toch 30 procent mensen die zichzelf eerder in het centrum situeren. Bij N-VA is dat 24 procent.
Groen, Vlaams Belang en PVDA hebben trouwste kiezers
Tot slot werd ook nagegaan hoe trouw kiezers zijn aan de partij waarvoor ze stemmen. Daarvoor werd het stemgedrag van de federale verkiezingen in 2014 vergeleken met het stemgedrag van de gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober van vorig jaar.
70,1 procent van de Vlaamse kiezers geeft aan dat ze twee keer voor dezelfde lijst (of twee keer blanco) hebben gestemd. 7 van de 10 Vlaamse kiezers vertonen dus een trouw stemgedrag, en 3 op de 10 een volatiel (of veranderend) stemgedrag. Het percentage trouwe kiezers ligt het hoogste bij Groen, Vlaams Belang en PVDA. Groen heeft met 19,7 procent het laagste percentage volatiele kiezers. N-VA heeft met 33,5 procent dan weer het hoogste percentage volatiele keizers.