Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen Congo

Resultaat Congolese verkiezingen komt niet overeen met gegevens van Kerk, ook België heeft twijfels

Felix Tshisekedi.Beeld AFP

De resultaten van de Congolese presidentsverkiezingen “komen niet overeen” met de gegevens van de Kerk. Dat zegt de Congolese bisschoppenconferentie (Cenco). De kiescommissie (Céni) riep oppositiekandidaat Félix Tshisekedi uit tot winnaar van de verkiezingen. Eerder vandaag uitte ons land al twijfels bij de overwinning van Tshisekedi.

Tshisekedi heeft volgens de Céni 38,57 procent van de stemmen behaald. De tweede oppositiekandidaat Martin Fayulu, aanvankelijk gedoodverfde winnaar en favoriet van het Westen, behaalde 34,8 procent. Hij spreekt van “een electorale staatsgreep”. 

“We stellen vast dat de resultaten van de presidentsverkiezing zoals door de Céni gepubliceerd, niet overeenkomen met de gegevens die onze waarnemersmissie heeft verzameld aan de stem- en de telkantoren”, aldus Donatien Nshole, woordvoerder van de Congolese bisschoppenconferentie.

De invloedrijke bisschoppenconferentie zei ook nu niet wie ze denkt de verkiezingen te hebben gewonnen. “We nemen akte van de publicatie van de voorlopige resultaten van de presidentsverkiezing die voor het eerst in de geschiedenis van ons land de weg opent naar een wissel aan de top”, klinkt het nog.

De Cenco had tijdens de verkiezingen een missie met ongeveer 40.000 waarnemers ontplooid.

“Twijfels”

Eerder hadden België en Frankrijk al twijfels geuit over de overwinning van Tshisekedi. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders zegt duidelijkheid te zullen vragen in de VN-veiligheidsraad. “We hebben twijfels die we moeten controleren en bespreken in de VN-veiligheidsraad”, aldus Reynders tegen RTBF.

Ook Frankrijk vraagt duidelijkheid. “Het lijkt erop dat de geproclameerde resultaten niet in overeenstemming zijn met de resultaten die we verwachtten”, zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian.

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR).Beeld BELGA

“Electorale staatsgreep”

Eerder had Fayulu de overwinning opgeëist. “Deze resultaten hebben niets te maken met de waarheid van de stembussen”, reageert Fayulu. Hij eindigde volgens de kiescommissie op de tweede plaats met 1 miljoen stemmen minder dan Felix Tshisekedi. “Het is een echte electorale staatsgreep, het is onbegrijpelijk”, zegt hij.

Fayulu beschuldigt de voorzitter van de Congolese kiescommissie van “een schurkenstreek”. “Men heeft de overwinning van het Congolese volk gestolen, en dat volk zal dat nooit aanvaarden.”

Martin Fayulu.Beeld REUTERS

Protesten

Het verlies van de wekenlang gedoodverfde winnaar Fayulu lokt protesten uit bij de bevolking. Bij betogingen in de zuidwestelijke stad Kikwit zijn zeker vier doden gevallen. Het gaat om twee politieagenten en twee burgers, volgens Dieudonné Mutepeke, hoofd van de politie in Kikwit. Nog in Kikwit werden vier gebouwen van de politie vernield, twee Transco-bussen brandden uit.

Ook in Kisangani, in het noordoosten van Congo, is gemanifesteerd tegen de resultaten. Getuigen berichten dat de politie traangas gebruikte en in de lucht schoot om de manifestaties uiteen te drijven. Volgens een correspondent van AFP liggen de straten bezaaid met stenen en zijn banden en marktkramen in brand gestoken. “Ze hebben ons de overwinning gestolen”, werd gescandeerd.

Tshisekedi brengt hulde aan Kabila

Tshisekedi  zelf heeft in een eerste reactie hulde gebracht aan uittredend president Joseph Kabila. “Vandaag moeten we hem niet meer beschouwen als een tegenstander, maar eerder als een partner in de democratische overgang van ons land”

Zijn woorden werden op stevig applaus onthaald. “Niemand had dit scenario kunnen indenken, waarbij een oppositiekandidaat de overwinning binnenhaalde”, klonk het nog. Tshisekedi staat bekend als een mogelijke brugfiguur tussen Kabila en de straten.

Fayulu roept iedereen die waarnemer was bij het verkiezingsproces op om de waarheid te zeggen en de resultaten te publiceren. "We kunnen niet zwijgen.”