Maduro is opnieuw 6 jaar president van Venezuela: 3 vragen en antwoorden over zijn 2e ambtstermijn

Daaraan twijfelen veel mensen. En dat is geen goede zaak voor de legitimiteit  van Maduro als president. De verkiezingen in mei werden dan ook door een groot deel van de Venezolaanse oppositie geboycot. Die oordeelde onder meer dat er geen sprake kon zijn van een eerlijke kans, omdat hun belangrijkste leiders door Maduro ofwel uit hun politieke rechten waren ontzet, achter de tralies waren beland of uit het land waren verdreven.

Ze beweren ook dat de regeringspartij stemmen heeft gekocht bij de armste bevolking, gesjoemeld heeft door stemlokalen op het allerlaatste moment in andere wijken in te richten en tot in die lokalen toe druk uit te oefenen op de kiezers. Kortom, er wordt gesproken over één grootscheepse verkiezingsfraude.

En zo denkt ook een groot deel van de internationale gemeenschap erover. Veel van de buurlanden in de regio, de zogenaamde ‘Groep van Lima’ erkennen de uitslag van de voorbije verkiezingen daarom niet, net als de Verenigde Staten, Canada en de Europese Unie. Zij willen dat er zo snel mogelijk nieuwe - en in hun ogen, eerlijke - verkiezingen worden georganiseerd.

Bovendien kunnen recente uitspraken van Juan Guaido, de nieuwe parlementsvoorzitter, olie op het vuur gooien. Hij kondigde vorig weekend aan zich hevig te zullen verzetten tegen de “dictatuur” en wil een “overgangsregering” die de nieuwe verkiezingen moet voorbereiden. Maar dat zal Maduro niet zomaar laten gebeuren.

Het parlement is al sinds 2016 in handen van de oppositie. Maar Maduro heeft haar macht ingeperkt door een jaar later een Grondwetgevende Vergadering op te richten. Mogelijk komt het tot een nieuwe harde confrontatie tussen het parlement en de regering. Als de nieuwe parlementsvoorzitter erin slaagt de verdeelde oppositie als één man achter zich te scharen tenminste.

Met een verwachte inflatie van 10 miljoen procent zou die dit jaar ongeziene proporties kunnen aannemen. In de regio wordt nu al gesproken over de grootste migratiecrisis in jaren, die een zware druk legt op buurlanden, zoals Colombia, Brazilië, Ecuador en Peru. De voorbije jaren zijn al meer dan 3 miljoen Venezolanen hun land ontvlucht. En volgens de VN zou dat cijfer tegen eind dit jaar nog eens kunnen verdubbelen. Vorig jaar zag Venezuela dan ook elke dag zo’n 5.000 inwoners vertrekken.

Daar zijn helaas erg veel jongeren bij, wat leidt tot ontwrichte families. De jonge mensen zoeken elders een nieuwe toekomst , de ouderen blijven achter. Zo zijn in mijn Venezolaanse gastfamilie van jaren geleden intussen bijna alle "jongeren" onder de veertig het land uit.

En dat blijft niet zonder gevolgen. Maanden van hevige straatprotesten zoals in 2014 en 2017 lijken ondanks de toestand hoe langer hoe onwaarschijnlijker want die worden toch vooral gedragen door de studenten, diezelfde jongeren die nu massaal het land verlaten.

Dan behoort een heropleving van het politieke steekspel eerder tot de mogelijkheden. Dat is trouwens al volop aan de gang. Want de regering heeft beslist dat alle parlementsleden van de oppositie die de verkiezingen van vorig jaar als illegitiem beschouwen, zullen worden vervolgd voor "landverraad". Er hangen hen straffen tot dertig jaar cel boven het hoofd.

In Colombia en Brazilië, zowel bestemming als transitland voor duizenden Venezolaanse migranten, zijn intussen twee rechtse regeringsleiders aan de macht gekomen.  In Colombia is dat de rechts-conservatieve Ivan Duque, in Brazilië de extreemrechtse Jair Bolsonaro, ideologisch zowat de tegenpool van Nicolas Maduro. Iemand die als ex-militair de liefde voor het uniform deelt met diens voorganger "comandante" Chavez. Hoe zullen zij met de instroom van Venezolanen omgaan? Dat die directe buurlanden van Venezuela onder een rechtse regering zich harder zullen opstellen, valt te verwachten.

De grens tussen Venezuela en Brazilië werd eind augustus al eens tijdelijk gesloten, na opflakkerend geweld tussen Braziliaanse handelaars en Venezolaanse migranten. Met Bolsonaro aan het roer lijken de relaties tussen beide landen er niet meteen op te verbeteren. Zeker als je weet dat die bijna zijn hele kiescampagne de situatie in Venezuela gebruikte, als ultieme afschrikmiddel om zijn socialistisch tegenstanders van de Arbeiderspartij zwart te maken en uiteindelijk te verslaan.

Er zijn trouwens nog verontrustende signalen dat de geopolitieke spanningen in de regio wel eens zouden kunnen toenemen. Zo heeft Bolsonaro laten weten dat hij een Amerikaanse militaire basis in zijn land wel ziet zitten. Dat ligt gezien de lange geschiedenis van inmenging van de VS in Latijns-Amerika nochtans erg gevoelig.

En nog maar een maand geleden doken er in Venezuela twee Russische langeafstandsbommenwerpers op voor een oefenvlucht samen met Venezolaanse toestellen. Dat was ook de Verenigde Staten niet ontgaan en daarmee lijkt de Koude Oorlog toch weer helemaal terug in de regio.

Onder die dreigende onweerswolken begint Nicolas Maduro vandaag dus aan zijn tweede ambtstermijn. Of de gemiddelde Venezolaan daar beter van gaat worden, kunnen we alleen maar hopen.