Na het ontslag van de Maleisische koning: maak kennis met deze 10 andere mannen op een troon in Azië

Vorige zondag heeft de Maleisische koning Mohammed V zijn ontslag aangekondigd. Geheel onverwacht, want Mohammed heerste nog maar sinds 2016 en het koningschap in Maleisië wisselt om de vijf jaar onder de negen vorsten die de federatie telt. De meesten onder ons kennen vast wel de royals in West-Europa, maar hoe zit dat juist op het continent Azië? Van het glamourkoppel van Bhutan, over de steenrijke sultan van Brunei tot de jongste emir ter wereld: maak kennis met deze elf mannen op een troon in Azië.

De landen in kwestie in Azië  staan hieronder gelokaliseerd op een wereldkaart. Lees onder de kaart de bijhorende informatie en weetjes over de koningen en hun natie.

1. Bhutan: de prins Harry van het Himalayagebergte

Ze worden in de Britse pers wel eens makkelijk vergeleken met prins Harry en Meghan Markle: het populaire koninklijke glamourpaar Jigme Khesar Namgyal Wangchuck en Jetsun Pema. De monarchie werd in de Himalayastaat Bhutan geïnstalleerd in 1907 en sindsdien zaten vijf koningen op de zogenoemde "Gouden troon".  Er geldt erfopvolging langs mannelijke lijn. En zelfs als er geen zonen zijn, vormt dat geen probleem. De koning duidt dan gewoon een opvolger aan.   

Kersvers koning Jigme -ook wel K5 genoemd want de vijfde koning- verraste in 2008 toen hij de absolute macht zomaar opgaf, zonder enige aanleiding of druk van hogerhand. Hij deed dat voor het "algemeen welzijn" en gidste zijn land naar de democratie met vrije verkiezingen. Samen met echtgenote Jetsun heeft hij één zoontje, het drakenprinsje Jigme Namgyal Wangchuck (2,5).

2. Brunei: steenrijk en controversieel

Hassanal Bolkiah heet de 71-jarige sultan. Sinds 4 oktober 1967 is hij het staatshoofd van Brunei, een ministaat op Borneo die volledig door Maleisië is omringd. Behalve sultan is hij premier, minister van Defensie en minister van Financiën. Hierdoor regeert hij de facto als een dictator.

Daarnaast mag hij best ook steenrijk (dankzij aardolie en gas), excentriek (want eigenaar van maar liefst 7.000 luxewagens en een paleis met 1.800 kamers) en controversieel (door de sharia in te voeren) genoemd worden. De sultan zat in 2017 vijftig jaar op de troon, wat van hem de op twee na langst regerende levende monarch in de wereld maakt, na de Britse koningin Elizabeth (beter bekend als de Queen).

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

3. Cambodja: "Geaardheid behoort tot de privésfeer"

In Cambodja is Norodom Sihamoni koning. Hij heeft een ceremoniële functie, maar heeft toch enige macht, want Norodom Sihamoni kan de premier, een kabinet en een aantal senatoren aanwijzen. Cambodja is een van de twee landen ter wereld waar een koning wordt verkozen. Voorwaarde is dat de kandidaat minstens 30 jaar oud is en een link heeft met een van de twee koningshuizen (Norodom of Sisowatch). Het koningschap is er ook een verbintenis voor het leven.

Vorig jaar werd nog majesteitsschennis ingevoerd waardoor het beledigen of bekritiseren van de koning bestraft kan worden. Wellicht kwam de wet er omdat regelmatig verwezen wordt naar de seksuele voorkeur van Norodom Sihamoni: de verstokte vrijgezel zou homo zijn. Of om het met de woorden van een voormalige secretaris van de koning te zeggen: "De geaardheid behoort tot de privésfeer van ieder individu. Dit draait om eer en waardigheid."

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

4. Japan: de eerste keizer die met pensioen mag

Japan heeft een van de oudste monarchieën. Het ontstaan wordt gesitueerd rond 660 voor Christus. De monarchie hier wordt -als enige nog in de wereld- geleid door een keizer. Sinds W.O. II heeft die evenwel geen politieke macht meer, maar het aanzien blijft enorm. Huidig keizer Akihito staat symbool voor een hele natie en speelt een cruciale rol als het gaat om aloude tradities. 

De 85-jarige Akihito doorbrak alvast één taboe: hij is de eerste Japanse keizer in twee eeuwen die afstand doet van de Chrysantentroon en dat in het voordeel van kroonprins Naruhito. De abdicatie vindt eind april plaats. In Japan geldt erfopvolging strikt langs mannelijke lijn. De prinsessen aan het keizerlijke hof die huwen met een burger verliezen hun titel en inkomen. Pittig detail: Akihito is zelf bijna 60 jaar getrouwd met "burgermeisje" Michiko die in de beginjaren zware tegenkanting te verduren kreeg.

De geliefde keizer Akihito met keizerin Michiko.
Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

5. Maleisië: een koning kiezen via een beurtrol

In Maleisië is het tot 24 januari wachten op een nieuwe koning sinds het ontslag van koning Mohammed V.  Maleisië is een federale staat bestaande uit 13 deelstaten en drie federale territoria. Negen van die deelstaten zijn monarchieën en hun vorsten kiezen om de vijf jaar een nieuwe koning voor de hele natie. In de praktijk gebeurt dat via een beurtrol. 

Grootste kanshebber is Abdullah (59, foto onder) van Pahang. De sultan van Pahang komt volgens het gebruikte rotatieschema als eerste in aanmerking. Opmerkelijk is dat kroonprins Abdullah een nieuwkomer is. Hij werd gisteren (!) pas voorgedragen om zijn vader Ahmad Sah op te volgen. De 88-jarige Ahmad Sah is al járen ziek en dreigde gepasseerd te worden, vandaar de snelle wissel of "stille paleisrevolutie" volgens waarnemers in de regio.

Mocht het toch nog mislopen dan is sultan Ibrahim van Johor de nummer 2 in het rotatiesysteem. Voor Nederlanders is Ibrahim geen nobele onbekende meer. Zijn enige dochter Aminah trouwde in 2017 met Dennis Verbaas uit Lisse, een gemeente in Zuid-Holland bekend om zijn bloembollenteelt. Verbaas bekeerde zich voor zijn huwelijk tot de islam.

Abdullah is snel de nieuwe sultan van Pahang.
Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

6. Thailand: excentriekeling wordt halfgod

Thailand kent de 66-jarige Maha Vajiralongkom of Rama X als recente koning. Toen zijn vader Bhumibol Adulyadej in 2016 stierf, aanvaardde Maha het koningschap, maar zijn driedaagse kroning is pas gepland in mei van dit jaar. De monarchie in Thailand bestaat sinds de 13de eeuw en de vorst is staatshoofd, opperbevelhebber van het leger en vertegenwoordiger van het boeddhisme.

De Thaise koning wordt vereerd als een halfgod. Wijlen Bhumibol werd inderdaad op handen gedragen en leefde als het ware als een heilige. Of dat voor zijn zoon zo zal zijn, wordt afwachten. Rama X heeft zijn verleden niet bepaald mee met de verhalen over zijn drie echtscheidingen, zijn poedel Foo Foo die de rang van maarschalk kreeg en de foto's die circuleerden van de toenmalige prins in een tanktopje met nep-tatoeages. Thaise media zullen echter de verhalen verspreiden die het paleis hen aanreiken. Op majesteitsschennis staan in het land immers straffen van 3 tot 15 jaar cel.

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

7. Saudi-Arabië: rijzende ster tanend

In Saudi-Arabië is de monarchie absoluut, wat van Salman koning én eerste minister maakt. Het koningschap gaat in Saudi-Arabië normaal over van broer op broer. Maar dat kan verkeren. De koning selecteert sinds 2006 drie kandidaten uit zijn (uitgebreide) familie en legt de namen voor aan een Raad van Getrouwen om een kroonprins aan te duiden. De huidige kroonprins is de lievelingszoon van de koning, Mohammed bin Salman.

In de westerse media werd de jonge Mohammed bin Salman vroeger bejubeld, onder meer om zijn plannen om vrouwen te laten autorijden. Hij kwam over als de grote hervormer, maar intussen is er snoeiharde kritiek wegens zijn agressief buitenlands beleid wat leidde tot conflicten met Iran, Qatar en Jemen. Recent wees de internationale gemeenschap nog met de vinger naar hem als opdrachtgever voor de moord op de kritische journalist Jamal Khashoggi.

De koninklijke familie van Saudi-Arabië behoort met een geschat vermogen van 14,7 miljard euro tot de top drie van de rijkste koningshuizen ter wereld, en hoeft volgens Business Insider alleen de collega's van Thailand en Brunei te laten voorgaan.

Zoon Mohammed en vader Salman.

8. Qatar: de jongste, omstreden emir

In Golfstaat Qatar heerst emir Tamim bin Hamad al-Thani, met zijn 38 lentes de jongste vorst ter wereld. Hij werd koning na de vredevolle abdicatie van zijn vader in 2013. De al-Thani-familie is sinds 1825 aan de macht in Qatar en kende heel wat machtsgrepen onder invloed van zonen en neven die belust waren op de troon. 

Qatar is een erg belangrijke producent van gas en is de thuisbasis van nieuwszender Al-Jazeera. Die zender speelde een belangrijke rol tijdens de opstanden en revoluties van de Arabische Lente, in 2010-2011. Dat Al-Jazeera onder meer de Moslimbroeders in Egypte een stem gaf, is niet in goede aarde gevallen bij een aantal landen in de regio. Qatar wordt dan ook verweten dat het het terrorisme steunt. Iets wat het land altijd heeft ontkend. De emir bezocht vorig jaar nog ons land en werd ontvangen door koning Filip en premier Charles Michel.

Bekijk hier de reportage uit "Het journaal": 

Videospeler inladen...

9. Oman: de kinderloze sultan Qaboos

De gerespecteerde sultan Qaboos zwaait de plak sinds hij zijn vader Said in 1970 van de troon stootte na een coup en de man in ballingschap naar Groot-Brittannië stuurde. Qaboos' familie leidt de Golf- en woestijnstaat al sinds de 18de eeuw. Oman geldt als een stabiel en ontwikkeld land in de regio. Politieke partijen zijn er verboden.

Er is eigenlijk weinig geweten over de sultan. Wat wel bekend is (en opvallend): de 78-jarige Qaboos is vrijgezel, ongebruikelijk in de Arabische wereld. Hij was in de jaren 70 getrouwd met zijn nicht, maar die relatie eindigde snel. Het huwelijk bleef ook kinderloos. Het staat dus niet vast wie hem zal opvolgen. In eerste instantie mag zijn familie via een raad iemand naar voren schuiven.

10. Koeweit: sjeik aan de macht na kleine crisis

Sjeik Sabah al-Ahmed al-Jaber al-Sabah regeert in de oliestaat sinds 2006. Dat begon alvast met een kleine crisis, want Sabah was eigenlijk niet de eerste in lijn voor de opvolging. Het leiderschap over Koeweit alterneert tussen twee takken van de regerende al-Sabah-dynastie. Het was in 2006 de beurt aan een zekere sjeik Saad. Hij was echter al jaren ziek en zou zelfs niet meer fysiek in staat geweest zijn om de eed af te leggen. Het kabinet verklaarde daarop Saad -volkomen tegen zijn zin trouwens- "onmachtig".

De emir van Koeweit is volgens de grondwet "immuun en onschendbaar".  Veel Koeweiti's zijn al naar de gevangenis gestuurd voor "hun gedrag" op sociale media. Wie bijvoorbeeld kritisch durft te tweeten, heeft een arrestatiebevel aan zijn broek.  

11. Bahrein: de koning en de Arabische Lente

Het eiland Bahrein in de Perzische Golf werd het territorium van de al-Khalifa-familie in 1783. De huidige monarch heet Hamad bin Isa al-Khalifa. Hij nam het in 1999 over en veranderde drie jaar later zijn titel van emir naar koning. In Bahrein komen alleen mannen op de troon, die van vader op oudste zoon overgaat. Alhoewel de koning het recht behoudt een van zijn andere zonen aan te wijzen. 

Tijdens de Arabische Lente in 2011 kwam het tot volksprotest in Bahrein. Duizenden betoogden toen onder meer aan het paleis tegen de soennitische regering (de bevolking is overwegend sjiitisch, red.). Het volksprotest werd toen neergeslagen door Saudische troepen die op verzoek van de koning van Bahrein tussenbeide waren gekomen.

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Meest gelezen