Voormalig Eurocommissaris De Gucht: "In het belang van alle partijen dat brexitdatum van 29 maart opschuift"
Vrijdag 29 maart, de dag dat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat, nadert met rasse schreden. Maar zal die dag de brexit ook doorgevoerd worden? Voormalig Europees commissaris Karel De Gucht vermoedt van niet. "Het is in het belang van alle partijen dat die datum opschuift", legt hij in "De ochtend" uit.
Morgen stemt het Britse Lagerhuis over het uittredingsakkoord dat premier Theresa May gesloten heeft met de Europese Unie. Het ziet ernaar uit dat het akkoord zal worden weggestemd.
"Ik denk dat May geen meerderheid haalt in het parlement. Dan krijg je een nieuwe situatie, vooral omdat het parlement beslist heeft dat de premier nog drie dagen krijgt om met een nieuw plan te komen. Wat betekent dat het parlement de zaak in handen neemt", analyseert De Gucht.
"De vraag is of het in het parlement duidelijker is dan in de regering-May? Men zegt al lang dat er een meerderheid is in het parlement voor het remain-kamp. Maar is dat zo? Er zijn een aantal harde tegenstanders. Er speelt niet alleen de overtuiging maar ook de partijtrouw, zowel bij Labour als bij de conservatieven. Labour-leider Jeremy Corbyn (foto onder) wil eigenlijk verkiezingen. Corbyn wil geen oplossing nu. Hij hoopt dat hij bij vervroegde verkiezingen de meerderheid zal krijgen en zelf een regering zal kunnen vormen."
Is 29 maart haalbaar?
Wellicht komt er de vraag om de brexitdatum van 29 maart op te schuiven, vermoedt De Gucht. Die datum nu nog halen - binnen 10 weken - lijkt hem zelfs gewoon "onmogelijk". "Als het parlement plotsklaps zou beslissen om een nieuw referendum te houden, kan je dat dan nog organiseren vóór 29 maart? Er zou dan een debat moeten komen, zodat het geen zootje wordt zoals vorige keer. Ik denk dat je die datum van 29 maart moet verschuiven. Dat is in het belang van alle partijen, maar natuurlijk onder welke voorwaarden en voor hoelang?"
De Europese Unie is het niet gewoon om met een parlement te onderhandelen
De Gucht spreekt voor dat laatste over een tijdspanne van enkele maanden. Hij benadrukt dat onderhandelen met een parlement anders is dan met een regering. "De Europese Unie is dat niet gewoon. Dat gebeurt eigenlijk nooit."
Naar een nieuw referendum?
Is de brexit terugdraaien een optie? "Ja. Het Europees hof van Justitie heeft gezegd dat Groot-Brittannië dat zelf kan beslissen. Brexit is een echtscheiding en zolang je niet gescheiden bent, kan je de scheidingsprocedure stopzetten." De Gucht is van dat scenario een voorstander.
Iedereen begint zich te realiseren dat er geen winnaars zijn
"Alle oplossingen waarin de douane-unie meespeelt, kunnen er niet komen. Dat betekent dus dat je niet naar een handelsakkoord kan gaan of kunt kiezen voor een Noorse oplossing. Je zit effectief vast en iedereen begint zich te realiseren dat er geen winnaars zijn: dat komt ons land niet ten goede, en Groot-Brittannië zou wel eens een hele generatie lang van de brexit nadeel kunnen ondervinden. Niemand is er voorlopig in geslaagd om eens te zeggen wat het voordeel van zo'n brexit is. De logische oplossing is dat je ermee stopt, maar zal Groot-Brittannië hiervoor een meerderheid vinden? De enige manier om dat uit te testen is een referendum."
Beluister hier het gesprek met Karel De Gucht in "De ochtend":