“Als ik danseres was geworden, was ik nooit getrouwd en had ik nooit kinderen gekregen. En dat was ook oké geweest”

Het is geen vrijblijvende bevlieging voor Decoutere, die haar liefde voor het dansen als kind ontdekte. Op haar 12de slaagde ze zelfs voor het toegangsexamen van de prestigieuze Koninklijke Balletschool van Antwerpen, maar toen stuitte ze op een veto van haar ouders: in de Balletschool zagen zij geen toekomst. 'Mijn grote jeugdtrauma,' zei ze daarover in 2015 in Humo. 'Ik ben niet geworden wie ik had kunnen worden.’

Je hebt de voorbije tien jaar bijna nooit met een journalist gepraat zónder dat je over je liefde voor het ballet begon.

Hanne Decoutere: (lacht) “Saai, hè? Dat ik er vroeger al zo vaak over sprak, bewijst dat deze onderneming authentiek is. Ik doe het niet omdat ik een programma wil maken, maar omdat ik het oprecht al heel lang wil. Het klinkt een beetje cliché, 'je jeugddroom waarmaken', maar dat is bij mij écht het geval.”

Je hebt er veel voor over. Bijna al je vakantiedagen van 2018 heb je in december opgenomen, en al je vakantiedagen van 2019 in januari, om toch maar voldoende te kunnen oefenen voor de voorstelling van 12 februari.

“'Hoe doe je dat toch allemaal? Hoe combineer je alle repetities en lessen met je werk en je gezin?' Dat hebben de mensen me de voorbije maanden vaak gevraagd. Maar het project geeft me net kracht en energie. Ik leef al een jaar op een wolk en op adrenaline.

“Goed, ik heb geen sociaal leven meer. Mijn beste vrienden heb ik vorige zomer voor het laatst gezien. Ik maak al maanden veel te weinig tijd vrij voor mijn kinderen. En ik heb het zo geregeld dat ik op oudejaarsavond het Journaal kon presenteren, zodat ik de rest van de week meer tijd had voor balletlessen. Maar een mens kan niet alles hebben.”

Neem je het niet té ernstig? Zelfs de eindredacteur van Hanne danst moet jou af en toe intomen: 'Het is máár televisie, Hanne.'

“Voor mij is het veel meer. Hoe meer iets niet lukt, hoe meer ik het wil. Dat is eigen aan mijn karakter, maar door dit project is die eigenschap nog feller naar boven gekomen. In het stuk dat ik inoefen, zit bijvoorbeeld een aartsmoeilijke pirouette. Het lukt maar niet om die onder de knie te krijgen. Ik ben er nu zo op gefocust dat, wanneer mijn coach mij dat deel van de choreografie zeven keer laat dansen, ik er nog twee bij zal doen. Zelfs als ze al heeft gezegd dat het genoeg is voor vandaag. Die drang om het te kunnen gaat soms ver.

“Bij mij is alles zwart-wit. Een beetje aan ballet doen, dat kan ik niet. Ik ben altijd streng voor mezelf geweest, maar zeker als kind.”

Op welk vlak?

“Op alle vlakken. Ik was veeleisend en extreem plichtsgetrouw. Als ik een 9 kreeg voor een toets, was ik daar niet tevreden mee. Het moest een 10 zijn. Mijn ouders hebben me nooit moeten aansporen om te studeren. Ze zeiden veeleer het omgekeerde: 'Stop nu toch eens met studeren. Het is genoeg geweest.' (lacht) Ik nam het zinnetje 'Je moet altijd je best doen' heel letterlijk.”

Zijn er ongewenste neveneffecten aan Hanne danst? Chronisch slaapgebrek, gebarsten teennagels, zin in sigaretten?

“Ik slaap nu gemiddeld zes uur per nacht. Allesbehalve aan te raden, en niet vol te houden. Na 12 februari houd ik een winterslaap van zes maanden.

“Ik heb ook veel pijn aan mijn voeten. Blijkbaar lopen er door elke teen massa's spieren waarvan ik niet wist dat ze bestonden, en daar heb ik nu vaak krampen in. Mijn tenen zien vuurrood, maar de typische balletblessures – met veel blaren en bloed – zijn me gelukkig bespaard gebleven.”

Teenfetisjisten zullen hun hart vooral kunnen ophalen aan de derde aflevering van Hanne danst.

“De meeste afleveringen zijn thematisch opgebouwd, en in de derde gaat het over pointes, en dus mijn voeten, ja. Als ik over één lichaamsdeel complexen heb, dan wel daarover. Ik heb erg veel last van hallux valgus, knobbels aan de zijkant van mijn voeten, en mijn tenen zijn allesbehalve appetijtelijk. Maar het hoort erbij.”

Ook in die aflevering: het verhaal van de allereerste pointes, puntige balletschoentjes.

“We wilden uitzoeken waarom die marteltuigen ooit zijn uitgevonden (lacht). Marie Taglioni is de eerste ballerina die ze heeft gedragen. Het verhaal wil dat Marie een lelijk meisje was en dat haar vader, een choreograaf, de schoenen heeft ontworpen om de aandacht van haar gezicht af te leiden (lachje). 'Als ze op haar tenen danst, ziet niemand nog dat ze lelijk is', zoiets. Geen idee of het klopt, maar ik weet wel dat Marie verschrikkelijk veel pijn gehad moet hebben. Eigenlijk zijn het gewone stoffen schoenen met een hardere zool. We zijn ze gaan bekijken in het museum van de Palais Garnier, de Parijse opera. Ik heb ze zelfs even mogen vasthouden.

“Nu zijn pointes al iets moderner, maar ze zijn nog altijd niet aangenaam om te dragen. Na 12 februari doe ik ze nooit meer aan. Never again. Waarschijnlijk gooi ik ze voor de zekerheid zelfs gewoon weg.”

Is er nog geen moment geweest dat je je de hele onderneming berouwd hebt?

(verbaasd) “Nee. Af en toe denk ik wel: waar ben ik aan begonnen? (lacht) Ik heb een ouder lichaam: ik ben 38, bijna 39. Echt élke dag moet ik mijn grenzen opzoeken. Ik voel me voortdurend zoals jij je bijvoorbeeld 's maandags voelt als je op zondag hard hebt gefietst. Ballet is topsport, hè. De directrice van de Balletschool verwoordt het mooi: 'Bij pakweg Usain Bolt en Nafi Thiam zie je tijdens het lopen dat ze tegen hun limieten aan zitten. Ballerina's zien evenveel af, maar bij hen mag je het níét zien. Ballet moet vloeiend, sierlijk, luchtig en mooi zijn.' Dat is het moeilijkste: afzien en tegelijk moeten verbergen dat je afziet.

“In de balletlessen die ik volg, sta ik vaak tussen 17- en 18-jarigen, en soms zelfs tussen 12-jarigen. Voor hen ben ik respectievelijk de mama en de bomma die komt meedoen (lacht). Onbewust sta ik me met hen te meten. Zij gooien zonder opwarming meteen hun benen tegen hun oren, maar dat kan ik niet meer. Soms moet ik tegen mezelf zeggen: 'Deal with it, Hanne. Zo jong ben je niet meer.'”

Het dieptepunt van het voorbije jaar: in mei belandde je in het ziekenhuis met een gescheurde meniscus. Je was twee maanden buiten strijd.

“Vooral mentaal was het zwaar. Ik had al zo lang aan mijn conditie en souplesse gewerkt, en plots moest ik weer van nul beginnen. Ik had ook nooit eerder een operatie ondergaan, en ik was nog nooit onder volledige narcose geweest. Ik ben bang voor verdovingen: zelfs mijn twee bevallingen heb ik zonder gedaan. Ik wil altijd de controle behouden. Dat er een cameraploeg bij mijn eerste operatie aanwezig was, vond ik wel positief. Als er iets fout zou gaan, hadden we er tenminste bewijzen van (lacht).

“Toen de dokter over een operatie sprak, was mijn eerste reflex: 'O, nee! Hoe ga ik mijn kinderen nu naar school brengen?' Ik dacht in de eerste plaats als moeder, en niet als de seut die bezorgd is om haar programma: dat was wel een aangename verrassing (lacht).

“De operatie is trouwens geslaagd. Dokter Koen Lagae opereert ook veel profvoetballers – van Chelsea, bijvoorbeeld. En Lieven Maesschalck, bekend van bij de Rode Duivels en andere topsporters, heeft me helpen revalideren. Na zes weken kon ik opnieuw stappen, maar er is een groot verschil tussen stappen en pirouettes draaien.”

Danser gaat vreemd

Aquaman-acteur Jason Momoa vertelde onlangs in The Graham Norton Show: 'Mijn moeder zei vroeger altijd: 'Wie niet kan dansen, kan ook niet vrijen.’’ Herkenbaar?

“Ik kan niet vergelijken, want ik heb altijd kunnen dansen (lacht). Maar ik snap wat hij bedoelt. Een goede danser is zich zeer bewust van zijn lichaam. Bovendien zijn de meeste dansers erg lenig: dat schept ongetwijfeld opportuniteiten (lachje).”

Dame Darcey Bussell, een legendarische Britse ballerina en nu jurylid bij het populaire Strictly Come Dancing, heeft eens uitgelegd waarom zoveel deelnemers vreemdgaan met hun danspartner.

“Omdat het een heel lichamelijke bezigheid is? Tijdens het dansen pak je elkaar voortdurend vast, hè.”

‘Vooral amateurs verwarren een danspas vaak met een romantisch gebaar’, zei ze.

“En ik heb gekozen voor Romeo en Julia, een liefdesverhaal waarin wordt gekust (lacht). Ik had er vooraf niet bij stilgestaan, terwijl ik de voorstelling toch al een paar keer had gezien. Heel raar: toen het moment eraan kwam dat mijn danspartner Gabor Kapin en ik elkaar op de repetitie voor het eerst moesten kussen, duwde ik hem bijna weg. Zo raar is dat niet, hè. Nu ken ik Gabor goed, maar toen was dat een vreemde man. En het werd nog gefilmd ook (lachje).”

Je eigen man heb je het voorbije jaar amper gezien. Je mag van geluk spreken als je relatie Hanne danst overleeft.

(lacht) “Ik spéél dat ik verliefd ben op Gabor. Als de mensen het straks geloven, zijn we in ons opzet geslaagd. Gabor is trouwens geen homo. Er zitten veel meer heteromannen in de danswereld dan ik had gedacht.

“Mijn echtgenoot is een paar keer komen kijken naar de repetities. Hij heeft me dus ook zien kussen, maar hij is veel te slim om zich zorgen te maken. Mijn dochter van 4 vroeg wel: 'Mama, wanneer ga je nu trouwen met Gabor?' (lachje)”

Over je man, die ingenieur is, praat je zelden in interviews.

(twijfelt) “Wij zijn in alles tegenpolen. Ik ben extravert, hij is introvert. Hij is heel wiskundig aangelegd, ik veel minder, al heb ik wel Latijn-wiskunde gevolgd in het middelbaar. Ik heb een neiging naar het artistieke, hij amper. Net daardoor zijn wij magneten: we hebben elkaar nodig. Hij compenseert wat ik minder goed kan, en omgekeerd. Hij is ook één van de intelligentste mensen die ik ken. Hij is mijn rots. Als ik hem niet had, zou een groot deel van mijn leven in elkaar storten. Hij geeft me advies en steun waar nodig, en heeft er geen enkel probleem mee om af en toe in mijn schaduw te staan. Meer nog: hij wil absoluut níét op de voorgrond komen.”

Toch is hij straks te zien in Hanne danst.

“De reeks gaat over mijn leven, hè. Over mijn dromen, en over wat ik ervoor opoffer. Onvermijdelijk gaat het ook over de mensen met wie ik lief en leed deel. Als ik pakweg mijn kinderen uit Hanne danst had gebannen, was het een koeler en onpersoonlijker programma geworden. Dan nog wilde mijn man aanvankelijk niet in beeld komen. Alleen leek het daardoor alsof ik een alleenstaande moeder ben (lachje). Toen is hij maar overstag gegaan.

“We hebben de cameraploeg alleen onder bepaalde voorwaarden in ons huis toegelaten. Er mocht alleen gefilmd worden in onze keuken en in mijn balletkamertje thuis, en één keer terwijl ik de kindjes in bed stopte. Ik wil mijn privacy beschermen.”

Je dochtertje Anna wordt in de eerste aflevering alleen op de rug gefilmd.

“Dat heb je goed opgemerkt. Het was de bedoeling om het de hele reeks zo te doen, maar dat is niet vol te houden. Mijn kinderen zijn 2 en 4: je kunt hen nog niet regisseren, hè.”

Selfie met Youri

Waarom heb je eigenlijk voor Romeo en Julia gekozen?

“Het is mijn droomstuk, het allermooiste wat ik ooit heb gezien. Maar het was niet zo eenvoudig om dat te mógen dansen. In het ballet mag je nooit zelf beslissen welke choreografie je brengt. Je hebt altijd de toestemming nodig van het gezelschap dat de rechten bezit. Of van de choreograaf, als die nog leeft. In mijn geval was het supermoeilijk: welke buitenlander wil toestemming geven aan een amateur uit België? Dan nog een nieuwsanker dat voor een tv-programma even opnieuw ballerina wordt?

“Maar ik héb de choreograaf in kwestie, Jean-Christophe Maillot van Les Ballets de Monte-Carlo, na een persoonlijke auditie kunnen overtuigen. Hij doet het niet voor mijn plezier. Hij wil niet dat ik belachelijk overkom, maar al evenmin dat zijn choreografie belachelijk wordt gemaakt. Vandaar dat ik tot het uiterste moet gaan om aan die norm te voldoen. Maar dat is het waard.

“Zo heb ik in september en in november telkens een week mogen dansen bij Les Ballets de Monte-Carlo, waar ik erg naar opkijk. Ik heb nooit een idool gehad, behalve dan misschien prima ballerina Bernice Coppieters, de muze van Maillot. Net als ik is zij behoorlijk groot, wat niet altijd evident is in de balletwereld, en ze danst met ongelooflijk veel inleving en expressie. Zij heeft daar intensief met mij gewerkt om de choreografie, die destijds op haar prachtige lijf is geschreven, onder de knie te krijgen. Alsof iemand die er al zijn hele leven van droomt om voetballer te worden, op zijn 38ste persoonlijk door Lionel Messi wordt gecoacht. Ik heb mezelf vaak in de arm moeten knijpen: is dit echt?”

In Monaco ontmoette je ook Rode Duivel Youri Tielemans, zag ik op Instagram.

“Ik kwam hem daar toevallig op straat tegen. Mijn eindredacteur wilde per se dat ik een foto met Youri nam: 'Dat is goede reclame voor Hanne danst!' (lachje) Ik vond het gênant, en Youri had er ook weinig zin in. Hij had duidelijk nog nooit van mij gehoord en ik was voor hem de zoveelste fan die een selfie wilde (lacht). Maar hij werd aangespoord door zijn vriendin. We waren dus allebei aan het denken: wat staan we hier eigenlijk te doen?”

Daar is op de foto weinig van te merken.

“Ik heb altijd goed op commando kunnen lachen. Ik kreeg achteraf wel veel positieve reacties op die foto. Vooral van de mannen op het werk.”

Hanne danst is qua format, opbouw en ambities vergelijkbaar met Thomas speelt het hard, waarin Thomas Vanderveken zich tot concertpianist heeft opgewerkt. Vanderveken zei in Humo dat hij pas achteraf, en dus te laat, heeft beseft hoe magisch die onderneming was.

“Omdat ik dat weet van Thomas, probeer ik zelf wél van elk moment te genieten. In de auto op weg naar de les prent ik mezelf in: 'Komaan, Hanne, vóél het moment!' (lachje)

“Ik ben me ervan bewust dat dit eenmalig is. Wellicht heb ik daarom niet zoveel moeite om al een jaar voortdurend nee te zeggen. 'Kom je mee naar dat feestje?' Nee. 'Kom je na het werk nog iets drinken?' Nee. 'Een etentje met de familie?' Nee. 'Kunnen we straks samen gaan zwemmen, mama?' Nee. Ik voel me daar wel een beetje schuldig over, maar het is draaglijk. Omdat ik weet dat het na 12 februari afgelopen is.”

Vooraf was Thomas Vanderveken sceptisch over zijn eigen kansen: 'Ik heb noch het talent, noch de technische vaardigheden om het tot een aanvaardbaar einde te brengen.'

(denkt na) “Bij mij is dat toch anders. De mensen rondom mij – Gabor Kapin, mijn coach Geneviève Van Quaquebeke, Jean-Christophe Maillot... – hebben me gegarandeerd dat ik genoeg talent heb. Vooral van Maillot deed dat deugd. Hij zei: 'Wat is het jámmer dat jij geen danseres bent geworden!' Volgens hem beschik ik over het doorzettingsvermogen, de juiste lichaamsbouw, het basistalent en alle andere ingrediënten om het te maken als danseres. Ik moest niet huilen toen hij dat zei, maar ik was wel zeer ontroerd. Al ben ik me er ook bewust van dat slechts weinigen de top halen, zelfs al hebben ze een goede basis.”

Over de voorstelling van 12 februari maak je je dus geen zorgen?

“Uiteraard ben ik er nog onzeker over. Ik heb alle mogelijke scenario's al honderd keer door mijn hoofd laten gaan. Van 'Ik zal over mijn eigen voeten struikelen' tot 'Ik krijg een staande ovatie', en alles ertussen. Maar ik móét geloven dat ik het kan. Als ik de zenuwen toelaat, gaat mijn lichaam trillen en dan lukt het me sowieso niet.

“Dat is trouwens het voordeel van mijn leeftijd. Twintig jaar geleden had ik het zeker niet gekund. Sindsdien ben ik zelfverzekerder geworden. En stressbestendiger, door mijn job als nieuwsanker. Dat is ook altijd live en er gaan vaak dingen fout die ik dan moet opvangen. Ze hadden me vooraf gevraagd of ze voor Hanne danst een mental coach moesten inhuren, maar dat heb ik afgewimpeld. Mijn man is mijn persoonlijke mental coach. Tegen hem kan ik zagen tot ik me beter voel. Waarna hij zegt: ''t Komt goed.' Dan kan ik er weer tegen (lacht).”

En wat na 12 februari? Blijf je dansen?

“Dit project is voor mij één groot geschenk, maar als het gedaan is, is het ook echt afgerond. Grappig: ik heb al een paar aanbiedingen gekregen om hier en daar te gaan dansen. Dat is aardig, maar ik ga er niet op in. De mensen hoeven niet bang te zijn dat ze mij vanaf nu voortdurend dansend zullen zien. Ik wil in schoonheid en op een hoogtepunt stoppen. En ik beloof dat ik er ook niet meer over zal praten tijdens interviews. Of ik zal het tenminste proberen (lacht).”

Nog één keer Thomas Vanderveken: 'Na Thomas speelt het hard is er een leemte in mijn leven ontstaan. Ik ben sindsdien een beetje verweesd. Ik ben opnieuw aan een grote droom toe.'

“Ik ben nu al afscheid van de balletwereld aan het nemen, zodat ik na de voorstelling op 12 februari niet in een zwart gat val. Verder zie ik wel. Ik heb nog een paar dromen op overschot. Ooit wil ik de Mont Blanc beklimmen, én een marathon lopen, én nog een paar dingen waar ik nu niet op kan komen. Een mens moet blijven dromen, maar misschien moeten we het niet te fel en te snel willen. Soms moeten de dingen gewoon je pad kruisen.

“(Denkt na) Hanne danst is de eerste droom die me op een zilveren schaaltje is aangeboden. Gewoon door één simpel mailtje van een eindredacteur: 'Hier is 'm dan, uw droom.' Fantastisch! De buitenwereld denkt dat ik alles cadeau heb gekregen – elk jaar geslaagd in eerste zit, een droomjob – maar ze zien niet dat ik er heel hard voor heb moeten werken.”

Is je ervaring inspirerend voor je collega's en vrienden? Jagen die nu ook ineens hun jeugddroom na?

(lacht) “Niet echt. Ik weet wél zeker dat iedereen zo'n kinderdroom in zich heeft. Mijn collega Riadh Bahri wil al zijn hele leven piloot worden, en ondertussen is hij aan de opleiding begonnen. Fantastisch, toch?”

Ambetante kinderen

Hebben je ouders je dansproject gevolgd?

“Ik heb al een voorstelling gegeven, en die hebben ze gezien. Vooral mijn vader was aangedaan: 'Ik heb zó'n wroeging dat we je destijds niet naar de Balletschool hebben laten gaan.' Dat pakte mij enorm, maar natuurlijk neem ik het hun niet meer kwalijk. Ik weet dat ze destijds het beste met mij voorhadden. In een hogere studie zagen ze meer toekomst dan in een danscarrière.”

Tot wanneer heb je het hun wél kwalijk genomen?

“Ongeveer tot mijn 30ste. Ik werkte al lang voor de VRT toen ik mezelf nog altijd voorhield dat het een tussenoplossing was. 'Ik werk nog een paar maanden als journaliste, daarna zien we wel weer.' Ik bleef hopen op een herkansing. Ik heb tussen mijn 20ste en mijn 30ste amper dansvoorstellingen gezien. Ik werd er te verdrietig van: 'Die dansers mogen op het podium staan en ik niet!'

“Ik had het er onlangs over met Free Souffriau. We kennen elkaar sinds ons 12de, toen we allebei auditie deden voor de balletschool. Ik wilde heel graag gaan, maar mocht niet. En zij is wél gegaan, terwijl het uiteindelijk toch niet haar ding bleek te zijn. Ze deed het zelfs niet graag. Zo raar kan het leven soms lopen. Maar uiteindelijk zijn we allebei goed terechtgekomen.”

Behalve ballet was er de afgelopen jaren nog één andere rode draad door de verzamelde interviews met Hanne Decoutere: je langzaam ontluikende kinderwens. Pakweg zes jaar geleden...

“...wilde ik niet van kinderen weten. Dat is zo.”

Intussen heb je er twee. Heeft het moederschap je veranderd?

“Enorm. (Denkt na) Sommige vrouwen vinden dat ze pas een geslaagd leven hebben als er thuis kinderen rondlopen. Daar is uiteraard niets mis mee, maar die biologische klok heb ik nooit horen tikken. Ook niet toen iedereen om me heen plots een gezin aan het stichten was. Ik vond al die kinderen – en het bijbehorende lawaai – in de eerste plaats ambetant (lachje). Maar mijn man wilde graag vader worden. Hij is zeven jaar ouder dan ik en wilde het niet langer uitstellen. Ik heb me laten overtuigen, en bijna onmiddellijk daarna was ik zwanger. Intussen ervaar ik het moederschap als iets overweldigend positiefs – dat kon ik me vroeger amper voorstellen. Mijn dochter lijkt qua karakter trouwens fel op mij. Ik zie mezelf vaak in haar terug. Dat is confronterend én grappig.

“Ik heb altijd gedacht dat ik een zeer strenge, boze mama zou worden omdat ik zo veeleisend ben voor mezelf. Ik dacht dat ik dat op mijn kinderen zou projecteren. Maar ik blijk net een heel milde, zelfs té zachte moeder te zijn. Het moederschap heeft me genereuzer gemaakt. De harde kanten zijn weg. Tegelijk sta ik nu sterker en zelfverzekerder dan ooit in mijn schoenen.”

Weet je ook hoe dat komt?

(haalt schouders op) “Vermoedelijk omdat ik nu bij elke stress- en crisissituatie onbewust denk: als ik twee kinderen kan baren, kan dít er ook nog wel bij (lacht).

“Dankzij het project heb ik ontdekt dat het leven van een danseres is wat ik altijd heb gewild. Ik vermoedde het al lang, maar nu weet ik zeker dat ik als balletdanseres in de wieg ben gelegd. (Stil) Net zo goed ben ik ervan overtuigd dat, als ik destijds echt professioneel danseres was geworden, ik nooit was getrouwd en nooit kinderen had gekregen. En dat had ik óók oké gevonden. Dat klinkt cru, hè? Maar het klopt wel.”

Hanne danst Canvas, dinsdag 15 januari, 21.20 uur

_©Humo