Zweedse regeringsvorming dreigt toch weer te mislukken

Zweden heeft veel partijen maar die verdelen zich traditioneel in twee blokken, waarbij een van de blokken de regering vormt. Bij de verkiezingen van 9 september 2018 haalde noch het rechtse noch het linkse blok echter een meerderheid in het parlement. De extreemrechtse partij ZwedenDemocraten won 62 van de 349 zetels in het parlement, het rechtse blok 143 en het linkse blok 144. 

In Zweden kan een politicus pas premier worden als hij niet wordt weggestemd door meer dan de helft van de parlementsleden. Sinds de verkiezingen in september is zowel de huidige premier Stefan Löfven als zijn conservatieve uitdager Ulf Kristersson (Moderaterna) er niet in geslaagd zo'n stemming succesvol af te ronden. Vorige week bereikte Löfven wel een akkoord om een rood-groene minderheidsregering aan de macht te houden, met steun van twee partijen uit het rechtse blok: de Centrumpartij en de Liberalen.

De vier partijen die het akkoord sloten, beschikken evenwel maar over 167 van de 349 zetels in de Riksdag. Om Löfven te bevestigen als premier, hebben ze dus nog steun nodig. Daarvoor rekenden ze op de Linkse Partij, maar die drijft de prijs nu op. "We zijn er nog niet", zei partijleider Jonas Sjöstedt maandag. Het akkoord is te rechts, klink het. "Onder de huidige omstandigheden" stemt de partij tegen. "We hebben nog enkele dagen om oplossingen te zoeken."

Normaal zou komende woensdag al over de benoeming van Löfven tot premier gestemd worden, maar parlementsvoorzitter Andres Norlén heeft de stemming na het njet van Sjöstedt uitgesteld tot vrijdag. Woensdag vindt een nieuwe overlegronde plaats.

Alternatieve oplossingen liggen niet voor het grijpen. Een samenwerking van de rechtse partijen met de extreemrechtse ZwedenDemocraten van partijleider Jimmie Åkesson lijkt niet aan de orde. Na vier mislukte stemmingen in het parlement over een mogelijke premier, volgen automatisch nieuwe verkiezingen. Die zouden in april kunnen plaatsvinden.