Keira Knightley vertolkt “Colette”, wie was die vrijgevochten Franse schrijfster?
De biopic “Colette” komt vandaag in de bioscoop, met in de hoofdrol Keira Knightley. Colette was een Franse schrijfster die het had over de sterkte en de zwakte van vrouwen. Recent zijn verhalen en een roman van haar opnieuw in het Nederlands uitgebracht. Colette leidde een gedurfd leven. Hoewel ze ook de geestelijke moeder van het verraderlijk-zedige "claudinekraagje" is.
“Colette”, zonder voornaam of voorletters, zo verkiest Sidonie Gabrielle Colette door het leven te gaan. Ze wordt in 1873 geboren in een Boergondisch dorpje, als dochter van een felle moeder, die levenslang haar voorbeeld zal blijven.
Op haar 20e trouwt Colette met Henry Gauthier-Villars, een oudere schrijver die haar naar de Parijse salons meetroont. “Willy” verplicht Colette om haar zogenaamde tienerherinneringen te boek te stellen. Dat worden de Claudine-romans: “Claudine à l’école”, “Claudine à Paris”, “Claudine en ménage”, “Claudine s’en va”, als een pikante versie van de Tinyreeks.
Claudinekraagje
Colette neemt geen blad voor de mond en het publiek lust wel pap van de jongemeisjeserotiek van Claudine. Tussen twee haakjes: het zedige, schoolmeisjesachtige claudinekraagje dat nu weer in de mode is, is vernoemd naar de Claudine-romans van Colette van meer dan een eeuw geleden.
Schandaalkus
Colette moet de Claudine-romans onder de naam van haar man Willy publiceren en wanneer ze van hem scheidt krijgt ze er geen cent voor. Ze verdient daarna de kost als “mime” in de Parijse music-hall, waarover ze schrijft in de roman “La vagabonde”. In die periode heeft ze ook relaties met vrouwen. De on-stagekus met de adellijke Mathilde de Morny (“Missy”) veroorzaakt een schandaal. Net als de blote borst in het stuk “La chair”, dat ze ook in Brussel opvoert.
Vriendin van koningin Elisabeth
De band met België is hecht. Haar vrijgevochten moeder Sido(nie) kwam er, haar oom was de baas van het casino van Oostende en zelf treedt Colette vaak op in Brussel of Luik. Georges Simenon, de schrijver van de Maigret-reeks, zet zijn eerste stapjes in de literatuur dankzij Colette. En ze is bevriend met de kunstminnende koningin Elisabeth, die haar vaak opzoekt in Parijs, wanneer ze niet meer goed te been is.
Colette is een graag geziene artieste; voor componist Maurice Ravel schrijft ze het script van de fantasie “L’enfant et les sortilèges”. Colette draagt het op aan haar enige dochter. Ze is ook journalistiek actief; in de Eerste Wereldoorlog brengt ze verslag uit vanuit Verdun.
Stormachtig liefdesleven
Na het huwelijk met Willy volgen er nog twee. Ze trouwt met Henri de Jouvenel maar heeft gelijk ook een verhouding met een zoon uit zijn eerste huwelijk. Haar laatste man is Maurice Goudeket, een joodse Brusselaar, zestien jaar jonger dan Colette. Een bewogen, biseksueel liefdesleven dat resoneert in haar romans.
“Chéri” uit 1920 gaat over de gedoemde relatie tussen een oudere vrouw en een jongere man. De novelle “Gigi” uit 1944 knoopt weer aan bij haar jeugdherinneringen en wordt verfilmd en op het toneel gebracht door een piepjonge Audrey Hepburn.
In 1954 overlijdt Colette. Ze krijgt geen katholieke dienst, maar wel een staatsbegrafenis, de eerste die een vrouwelijke auteur te beurt valt. Ze ligt begraven op Père-Lachaise in Parijs.
Haar boeken blijven leven. Vorig jaar verscheen nog "De eerste keer dat ik mijn hoed verloor", een bundel autobiografische verhalen in de reeks "Privé-domein" en ter gelegenheid van de film komt ook de roman "Sido" van Colette opnieuw uit in het Nederlands, allebei vertaald door Kiki Coumans.
