Zwaveldampen doden burgers ten zuiden van Mosul

Al enkele dagen woedt een offensief van het Iraakse leger en de Iraaks-Koerdische troepen tegen de noordelijke grootstad Mosul die al twee jaar in handen is van de terreurgroep IS.

Vandaag is die strijd een nieuwe fase ingetreden. Ten zuiden van Mosul heeft IS een chemische fabriek in brand gestoken. Daardoor zijn grote hoeveelheden zwaveldamp vrijgekomen. Volgens Iraakse bronnen zijn er twee burgers gedood en worden er duizend anderen verzorgd wegens ademhalingsproblemen. 

Eerder hadden analisten al gevreesd dat IS er niet voor terug zou schrikken om chemische wapens in te zetten in en rond Mosul. IS slaat ook op een andere manier terug. Al twee dagen lang vallen IS-strijders strategische gebouwen aan in het nabijgelegen Kirkuk, een stad die in handen is van de Koerden en het regeringsleger. Op die manier probeert IS de aandacht af te leiden van Mosul.

De Koerden rukken op vanuit het noorden en het oosten, het Iraakse leger dat gesteund wordt door soennitische en sjiitische milities, vanuit het zuiden. Enkel in het westen is Mosul nog verbonden met IS-gebied, maar het Iraakse leger wil die stad nu volledig omsingelen.

IS zou overigens een verdediging in lagen hebben uitgebouwd rond Mosul. In de buitenste lagen -de dorpen waar nu gevochten wordt- is het de bedoeling om de opmars van Koerden en Irakezen af te remmen. De echte strijd zal pas in het centrum van de stad losbarsten. 

Vandaag is de Amerikaanse minister van Defensie Ashton Carter aangekomen in de Iraakse hoofdstad Bagdad. Carter probeert er de plooien tussen de VS, Irak en Turkije glad te strijken. Dat verloopt niet van een leien dakje.

Integendeel, de Iraakse regering is boos omdat er al enkele maanden 500 Turkse militairen actief zijn ten noorden van de grootstad Mosul. Die leiden daar lokale soennitische milities en Iraaks-Koerdische troepen op voor de strijd tegen IS in Mosul. De Iraakse overheid spreekt van inmenging op het eigen grondgebied en wil dat de Turken vertrekken.

Achter dat aanbod speelt natuurlijk ook eigenbelang mee. Turkije wil een vinger in de pap houden in de chaotische buurlanden Syrië en Irak en daar de gebeurtenissen kunnen beïnvloeden als IS verslagen is. In Syrië zijn er sinds enkele weken als Turkse troepen die daar soennitische rebellen steunen; in Irak dus ook. Voor Ankara komt het er vooral op aan om te vermijden dat er een groot aaneengesloten Koerdisch gebied komt in het noorden van Syrië en Irak, wat dan een steunpunt voor Koerdische rebellen in  Turkije zelf zou kunnen worden.