Vakbonden spuwen onderwijsassistenten van Lieven Boeve uit

Bedoeling van de nieuwe functie is om de werkdruk van leerkrachten fors te verlichten, zo verduidelijkt Boeve in Het Nieuwsblad en De Standaard. Het voorstel staat in een memorandum voor de nieuwe Vlaamse regering, dat dinsdag op het ledencongres ter goedkeuring wordt voor­gelegd. De onderwijsassistenten zouden kunnen ­helpen bij administratieve taken, meegaan op schooluitstap, toezicht houden op de speelplaats, taken verbeteren of leerlingen die extra aandacht nodig hebben ondersteunen en begeleiden. Het zou het ook makkelijker maken onderwijs op maat te geven.

Om onderwijsassistent te worden zou een opleiding van twee jaar gevolgd moeten worden op het niveau van het hoger beroepsonderwijs of graduaat. Het is vooral bedoeld voor jongeren uit het bso die in het onderwijs willen stappen, maar er niet in slagen een bachelor- of masterdiploma te behalen. In eerste instantie zouden de assistenten ingezet worden in het lager onderwijs, later kan het systeem ook uitgebreid worden naar het secundair.

Eén leraar voorbijgestreefd

Minister van Onderwijs Crevits is het idee niet genegen. “Als er meer personeel komt, dan in de eerste plaats voor leerkrachten in de klas. Daarnaast is voor mij het terugdringen van de planlast belangrijk en daar hebben ook de onderwijsverstrekkers een cruciale rol in te spelen.” Ze verwijst naar het plan basisonderwijs dat binnenkort wordt besproken in het Vlaams Parlement. “Onderwijsassistenten maken daar geen deel van uit.”

Ook de bonden reageren niet bijster enthousiast. “Het idee van Boeve dat één leraar voor de klas voorbijgestreefd is, klopt wel. Maar de manier waarop hij het invult niet”, zegt Marnix Heyndrickx van de liberale vakbond VSOA-onderwijs. Heyndrickx ziet de extra profielen die worden aangetrokken liever een volwaardige opleiding krijgen. “Wat voor signaal geef je anders aan het veld?”

Hij wordt daarin bijgetreden door Marianne Coopman, algemeen secretaris van het COV. “Onderwijsassistenten invoeren is als een slecht doekje voor het bloeden. Het pakt de planlast en de werkdruk bovendien niet ten gronde aan. De grote uitdagingen voor onderwijs zullen niet opgelost worden met het invoeren van onderwijsassistenten. Wel door het aantrekken en waarderen van sterke profielen.” Eenzelfde geluid bij de socialistische ACOD. “Het is en blijft een lapmiddel”, zegt topvrouw Nancy Libert.

Nederland

“Tja, de vakbonden zorgen hier traditioneel voor een kink in de kabel”, zegt onderwijsexpert Martin Valcke (UGent). “Voor hen ligt de loondifferentiatie moeilijk.” Zelf is Valcke wel enthousiast: “Ik pleit hier al jaren voor. Het kan een antwoord bieden op enkele vaak gehoorde klachten binnen het veld, vooral dan in het lager onderwijs.” Hij verwijst naar de gezondheidszorg waar zulke hogere beroepsopleidingen of graduaatsopleidingen al langer bestaan.

Voor- en tegenstanders kijken naar Nederland, waar men al langer werkt met onderwijsassistenten. “Als dat een goede assistent is, kan die een grote hulp vormen voor de leraar”, zegt René Kneyber, wiskundeleraar en lid van de Nederlandse Onderwijsraad. Volgens tegenstanders wordt de functie echter misbruikt om het nijpende lerarentekort op te vangen. Kneyber erkent dat het wel kan gebeuren dat een assistent voor de klas komt te staan, maar dan in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als de leerkracht ziek is.

Zulke vormen van misbruik kunnen volgens Valcke vermeden worden door de nieuwe functie een strakke taakomschrijving te geven. “Maar we moeten hier over durven nadenken. We moeten toch sowieso de denkoefening over het lerarenberoep maken. Dan kunnen we dit onderwerp zeker meenemen in de discussie.”