Kleine stroomleveranciers in grote problemen

Het begon met Belpower. De klanten van de Brusselse stroomleverancier kregen vorige zomer plots een mail met de mededeling dat ze op zoek moesten naar een andere leverancier. Belpower verkeerde al geruime tijd in financiële nood, kon zijn contracten niet nakomen en verloor zijn vergunning.

Na Belpower volgde Energy People, Enovos, Comfort Energy, Powerhouse, Uniper en Naturgy. Kleine, meestal prijsbrekende leveranciers met elk een paar duizend klanten. “Het zal hier niet bij blijven want we horen nog van meerdere leveranciers die in moeilijkheden zitten”, zegt Alex Polfliet van het consultancybureau Zero Emission Solutions. “Ik ga geen namen noemen, want dat kan de crisis bij hen nog versterken, maar ik weet van nog zeker drie leveranciers bij wie het water aan de lippen staat.”

Concurrentiestrijd

De stroomfactuur is vandaag torenhoog. Profiteren de leveranciers daar dan niet van? Niet echt. Ongeveer twee derde van de stroomfactuur bestaat uit taksen en toeslagen van de overheid. “En op de echte energiekosten wordt zwaar geconcurreerd door de leveranciers”, vervolgt Polfliet. In de sector is een race to the bottom aan de gang, met slinkende marges voor de stroomleveranciers. Op zo’n moment is er niet veel nodig om de domino’s te doen vallen. In dit geval: het faillissement van Belpower, gevolgd door de val van ‘evenwichtsverantwoordelijke’ Anode en vervolgens problemen bij een tiental kleinere leveranciers.

Het bedrijf Anode speelt een belangrijke rol in deze malaise. Terwijl grote energiebedrijven zelf instaan voor hun bevoorrading, besteden kleine leveranciers die taak uit aan een ‘evenwichtsverantwoordelijke’. Toen Anode er deze zomer mee kapte, mede door de ondergang van zijn klant Belpower, ging het hele systeem aan het wankelen. De kleine leveranciers moesten plots zelf elektriciteit op de markt aankopen, net op een moment dat de prijzen daar piekten door de problemen in de Belgische kerncentrales.

Levenscyclus

Is dit het begin van een implosie van de energiemarkt?

“Wat we vandaag op de energiemarkt zien is volgens ons een normale slingerbeweging”, reageert Dirk Van Evercooren, woordvoerder en directeur marktwerking bij de Vlaamse energieregulator VREG. Hij maakt zich geen te grote zorgen over de toestand van de Belgische energiemarkt. “In de levenscyclus van markten zijn er altijd momenten waarop enkele spelers afhaken. Dat is logisch. We krijgen vandaag ook nog altijd bedrijven over de vloer die wel geïnteresseerd zijn om naar ons land te komen en hier activiteiten uit te bouwen.”

Welke invloed de verdwijning van een reeks prijsbrekende kleintjes zal hebben op de energiefactuur durft Van Evercooren niet te voorspellen. “Dat is afwachten. De prijs kan stijgen doordat er minder spelers over zijn. Maar het kan ook zijn dat de concurrentie scherper wordt, om alle vrijgekomen klanten aan te trekken.” Polfliet vreest een prijsstijging. “Je merkt hier en daar al dat de marges worden opgetrokken. De andere leveranciers hebben door dat de huidige race to the bottom nog moeilijk houdbaar is.”

Vlaams minister van Energie Lydia Peeters (Open Vld) is op de hoogte van de problematiek, maar maakt zich op dit moment geen zorgen. “Er zijn onlangs veel spelers bij gekomen, en die blijken nu niet allemaal opgewassen tegen de concurrentie van de grote bedrijven. Momenteel is dat nog geen issue. We waken er natuurlijk wel over dat niet alleen de grote spelers overblijven, want dan wordt het wél een probleem.”

Achtergebleven klanten

Als stroomleveranciers failliet gaan, komen de klanten in principe niet zonder elektriciteit te zitten. Zij vallen dan terug op de distributienetbeheerder, die tijdelijk als noodleverancier dienst doet. Het is daarna aan de klanten om een nieuwe leverancier te zoeken. Test-Aankoop roept iedereen op om daar zijn tijd voor te nemen.

“Sommige leveranciers spelen het spel namelijk niet helemaal eerlijk. Ze laten aan hun klanten uitschijnen dat ze overgenomen zijn, terwijl dat niet zo is”, zegt woordvoerder Simon November.