Hoge energiefactuur? Niet echt
Is een hardnekkige lobbymythe de wereld uit geholpen? Het lijkt erop. De Belgische industrie klaagt al jaren over torenhoge energiefacturen, maar een nieuwe studie van de energiewaakhond leert dat dit grotendeels onterecht is.
De overgrote meerderheid van de industriële bedrijven betaalt hier minder voor elektriciteit en gas dan in de buurlanden. Soms loopt dat voordeel op tot zowat 20 procent. Van die zogenaamde 'energiehandicap' is in de praktijk dus weinig sprake.
De uitzondering op de regel zijn de bedrijven waarvoor de elektriciteitsfactuur écht bepalend is. Het gaat dan vooral om bedrijven in de metaalsector, genre ArcelorMittal. In de buurlanden krijgen zij een aantal superkortingen die bij ons niet bestaan.
Maar opnieuw: het gaat hier slechts om een fractie van het totaal. In ons land bestaan hier geen precieze cijfers over. In Duitsland zijn deze bedrijven (technisch gezien 'energie-intensieve bedrijven') goed voor 5 procent van alle grootverbruikers.
De energiewaakhond Creg "stelt vast" dat het daarom misschien nodig is om te denken aan een hervorming van de energiefactuur voor de industrie. Hoe dat dan precies moet gebeuren, daar wil de regulator zich niet over uitspreken: "Dat is politiek."
Kleintjes zijn dupe
De meest logische keuze lijkt dat de energie-intensieve bedrijven een korting krijgen, die betaald wordt door hun collega's die al een mooie voorsprong op de buitenlandse concurrentie hebben. Al zullen die laatsten daar niet voor staan te juichen.
Wie helemaal niet gelukkig is, is zelfstandigenorganisatie Unizo. Topman Karel Van Eetvelt ziet in het onderzoek een bewijs van zijn stelling. In ons land zijn het de kleintjes, duizenden kmo's, die de factuur betalen voor de grote, vaak buitenlandse bedrijven.
Neem de Turteltaks. Daarbij heeft de Vlaamse regering er doelbewust voor gekozen om de industrie te vrijwaren, onder het motto jobs, jobs, jobs. Voor de kmo's gebeurt dat niet. Met wat we vandaag weten, kun je de vraag stellen of dat wel zo terecht is.
'We zien dat multinationals hun lobbykracht gebruiken om allerlei voordelen te bedingen bij onze regeringen. Dat is een probleem'
Van Eetvelt: "We zien dat multinationals hun lobbykracht gebruiken om allerlei voordelen te bedingen bij onze regeringen. Dat is een probleem. Want vergeet niet dat zelfs de energie-intensieve bedrijven in verhouding nog steeds weinig betalen."
Een nieuwe studie van Unizo zet het idee 'de kleintjes betalen' om in pijnlijke cijfers. Zo blijkt dat kmo's per megawattuur-verbruik soms tien keer meer betalen aan elektriciteitsbijdragen, heffingen of taksen dan de industriële grootverbruikers samen.
En in vergelijking met de buurlanden betalen Belgische kmo's bijna constant meer voor hun energiefactuur.
Dreigen met vertrek
Voor Unizo kan het zo niet verder. De koepel pleit voor de invoering van een energienorm voor kmo's, waarbij de prijzen voor de kleine bedrijven geplafonneerd worden tot een maximale handicap tegenover de buurlanden. Het verschil moet kleiner.
'België laat zich chanteren door de grote multinationals. De dupe zijn de kleinere bedrijven en de burgers'
En de echte oplossing? Die is Europees, volgens Van Eetvelt. "België laat zich, net zoals andere lidstaten, chanteren door de grote multinationals. Die dreigen met vertrek als ze geen kortingen krijgen. De dupe zijn de gewone bedrijven en de burgers."