In de afgelopen decennia hebben wetenschappers zich vooral toegespitst op onderzoeken die te maken hebben met overgewicht. Aan de genetische aanleg van mensen die makkelijk mager blijven, is tot nu toe veel minder aandacht besteed.

Daarom heeft een internationaal team van onderzoekers in Groot-Brittannië de DNA-stalen van 1.600 gezonde slanke mensen, met een body mass index (BMI) van minder dan 18, vergeleken met die van 2.000 zwaarlijvige mensen en 10.400 mensen met een gemiddeld gewicht.

Genetisch bepaald?

De wetenschappers ontdekten daarbij dat de zwaarlijvige proefpersonen vaker genen hebben die al eerder gelinkt werden aan overgewicht. De slanke proefpersonen hadden niet alleen minder zulke genen, maar hadden ook veranderingen in genregio’s die voor het eerst geassocieerd worden met gezonde magerheid.

Ze concluderen dat voor veel mensen slank zijn meer te maken heeft met het erven van een reeks “goede” genen dan met het volgen van een perfect dieet of het hebben van een perfecte levensstijl, zo staat te lezen in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS Genetics.

“Dit onderzoek toont voor het eerst aan dat gezonde dunne mensen over het algemeen zo mager zijn én blijven omdat ze een lagere last van genen hebben die de kans op overgewicht vergroten”, zegt hoofdonderzoeker professor Sadaf Farooqi van de Universiteit van Cambridge.

Minder controle over gewicht

Farooqi roept mensen ook op om anderen minder te beoordelen op hun gewicht. “Het is makkelijk om snel te oordelen en mensen te bekritiseren vanwege hun gewicht, maar de wetenschap laat nu zien dat de dingen veel complexer zijn. We hebben veel minder controle over ons gewicht dan we tot nu toe dachten.”

De volgende stap in het onderzoek is de exacte genen, die betrokken zijn bij die zogenaamde gezonde magerheid, te identificeren. Op langere termijn is hun doel om te kijken of deze nieuwe kennis kan helpen bij het vormgeven van nieuwe strategieën voor gewichtsverlies.

“Dit is een zeer belangrijke studie die bevestigt dat vroegtijdige ernstige obesitas vaak genetisch bepaald is en die overtuigend aantoont dat diegenen die heel dun, zonder eetstoornissen, zijn genetisch anders zijn dan de gemiddelde mens”, reageert professor Sanders, emeritus hoogleraar voeding en diëtiek.

Dieet en beweging

Maar, zo voegt Sanders eraan toe, obesitas ontstaat toch nog het vaakst bij volwassenen en wordt dan gelinkt aan de omgeving waarin we leven en aan een overvloedige toegang tot voedsel dat rijk is aan calorieën.

Gezondheidsdeskundigen blijven benadrukken dat - ondanks je genetische samenstelling - gezonde lichaamsbeweging en een goed dieet nog steeds belangrijk zijn.