Toen papa Jose Roselló een vuurtje wilde maken op 13 januari en mama Vicky Garcia telefoon kreeg, was Julen even uit hun zicht in het Spaanse bergdorpje Totalán. Hulpverleners twijfelden eerst nog, maar in die tijd zou de peuter in een schacht van amper 25 à 30 centimeter breed zijn gevallen. Die koker was 107 meter diep. De jongen kwam vast te zitten op 70 à 80 meter diepte.

LEES OOK. De acht helden die hun leven riskeerden in de zoektocht naar de kleine Julen

Moeizame reddingsoperatie

Er werd meteen een grote reddingsactie op poten gezet, maar die verliep veel moeizamer dan verwacht. Het was moeilijk voor de reddingswerkers om de schacht te bereiken waar het jongetje vastzat, onder meer door de aanwezigheid van een groot rotsblok onder de grond en hun gebrekkige kennis van de bodem. “We moeten hier werk doen waar we normaal een maand lang kunnen plannen”, zei een woordvoerder van de reddingswerkers. Bovendien was de parallelle verticale schacht die ze eerst maakten te schuin gegraven, waardoor de buizen die de put tegen instorting moesten beschermen ergens halverwege bleven steken.

Het zorgde er allemaal mee voor dat de reddingswerkers pas na twaalf dagen konden beginnen aan het uitgraven van een 3,8 meter lange tunnel die tot bij Julen moest leiden. Dat moest met de hand gebeuren, maar opnieuw werd op hard gesteente gestoten en dus moest de Guardia Civil mini-explosies uitvoeren om bij de peuter te geraken.

“Onmogelijk”

In de nacht van vrijdag op zaterdag, na dertien dagen proberen, lukte het dan toch om de jongen te bereiken. Aan de oppervlakte stonden verplegers en dokters te wachten om de nodige zorgen toe te dienen als het jongetje toch nog levend bovengehaald zou worden. Medische experts noemden dat onmogelijk, maar de hulpdiensten en de ouders bleven toch hopen.

Maar wat gevreesd werd, bleek waar te zijn: toen de mijnwerkers om 01.25 uur eindelijk de schacht bereikten waarin de jongen gevallen was, werd zijn levenloze lichaam aangetroffen op ongeveer 70 meter diepte. Een grote desillusie na dertien bange maar hoopvolle dagen.

Tweede drama op korte tijd

Een uur nadat zijn lichaam was ontdekt, maakten de Spaanse autoriteiten het droevige nieuws officieel bekend. Julens ouders werden als eerste op de hoogte gebracht door een team psychologen, al hadden de Spaanse media al een vermoeden toen een politiewagen naar de verblijfplaats van de ouders in een huis in het dorp reed. Volgens getuigen wist moeder Victoria García geen blijf met haar verdriet, en schreeuwde ze “Niet opnieuw, niet opnieuw”. Vader José Roselló moest na een paniekaanval even verzorgd worden door de hulpdiensten.

De ouders werden daarna overgebracht naar een uitvaartcentrum nabij hun woonplaats in Malaga, waar ze werden opgevangen door familieleden, vrienden buren en psychologen. Het is het tweede drama op korte tijd voor het gezin: in 2017 overleed Oliver, het broertje van Julen, aan hartfalen tijdens een strandwandeling.

LEES OOK. Het immense leed van de ouders die nu ook hun tweede zoontje verliezen

“Vermoedelijk meteen overleden”

Een gerechtelijke commissie gaf intussen toestemming om het lichaam naar boven te halen. Dat werd vervolgens met een lijkwagen overgebracht naar een forensisch instituut in Malagá voor een autopsie, die vandaag al zou plaatsvinden. Volgens regeringsafgevaardigde Alfonso Rodriguez Gómez de Celis maakte Julen wellicht meteen een vrije val van 71 meter, waarna aarde en puin hem bedolf. “Dat doet de positie van het lichaam vermoeden”, aldus Gómez de Celis, die niet in detail wilde treden.

“Er zijn diverse theorieën over de grond boven hem, maar er is voorlopig geen zekerheid”, aldus Gómez de Celis op een persconferentie zaterdagochtend. “We weten uit de positie van het lichaam wel dat de vrije val tot ongeveer 71 meter diep was, en het lichaam daarna volledig afgedekt werd met aarde. Ook onder hem zat de put vol aarde. De enige lucht die Julen gehad zou kunnen hebben, was die tussen zijn voeten en zijn hoofd.” Volgens de Spaanse krant La Vanguardia melden bronnen in het onderzoek dat de peuter bij die val meteen om het leven kwam, al moet de autopsie daarover nog definitief uitsluitsel brengen.

Gerechtelijk onderzoek naar put

Het Spaanse gerecht bevestigt intussen ook dat het een onderzoek heeft geopend naar de put in kwestie. Die zou zonder vergunning gebouwd zijn, en niet goed afgesloten geweest zijn. Om die reden werd de hele reddingsoperatie ook gefilmd.

De put werd vannacht bedekt met een 600 kilogram zware stalen plaat. Na het gerechtelijk onderzoek zouden de put én de aanpalende schacht die gebruikt werd door de reddingswerkers definitief gevuld worden met steen. Gómez de Celis had ook een waarschuwing in petto: “Iedereen die een illegale waterput heeft geboord, weet dat er nog tijd is om die af te sluiten. Ik denk dat het de moeite waard is om te voorkomen dat een drama als dit ooit nog gebeurt.”

Dank aan reddingswerkers

Gómez de Celis ging Spanje ook voor in een dag van nationale rouw: “Ons diepste medeleven gaat nu uit naar de ouders en familie. Hun pijn is onze pijn, hun verdriet is ons verdriet.” Hij bedankte ook de reddingswerkers. “Ik wil iedereen bedanken: de brandweer, de Guardia Civil, de regionale regering, de psychologen, de 37 privébedrijven die hebben geholpen, en het leger.”

Een speciale vermelding was er voor de mijnwerkers die Julen vonden na dagenlange intensieve arbeid. “Zij zijn er nu niet bij, omdat ze om 5 uur vertrokken zijn om te gaan slapen. Ze vroegen me om te zeggen dat ze zich in alle bescheidenheid niet als helden zien. Ze hebben gewoon hun werk gedaan op een zo efficiënt mogelijke manier.”

Ook de buurtbewoners, die “iedereen hier geweldig hebben opgevangen en hun huizen hebben opengesteld” werden bedankt.

Spanje rouwt mee

Heel Spanje put zich intussen uit in rouwbetuigingen: op Twitter melden bijvoorbeeld de Guardia Civil, de Spaanse koninklijke familie, en de Spaanse premier Sanchez hun grote droefnis om het nieuws.

“Helaas, na zoveel inspanningen van zoveel mensen, was het niet mogelijk... Rust In Vrede Julen. Onze meest oprechte condoleances aan zijn familie”, aldus de Guardia Civil.

De Spaanse koninklijke familie betuigde “haar diepste medeleven” aan de familie van Julen en aan iedereen die “grenzeloze solidariteit” toonde.

Volgens de Spaanse premier Pedro Sanchez “leeft heel Spanje mee met het intense verdriet van de familie van Julen.”