Overweldigende meerderheid stemde in referendum voor autonomie voor moslimzuiden van de Filipijnen
Niet minder dan 85 procent van de kiezers in het betrokken gebied heeft voor autonomie gestemd. Dat zou een einde moeten maken aan decennia van geweld en oorlog van de moslimminderheid in het overwegend christelijke land. Het zou terreurgroepen zoals IS en Al Qaeda het gras voor de voeten moeten wegmaaien.
Het referendum is een belangrijke stap in het vredesakkoord dat vorig jaar werd gesloten tussen de centrale regering in Manila en het MILF (Moro Islamic Liberation Front), de grootste moslimrebellengroep in het land.
Volgens dat akkoord komt er nu een overgangsperiode van drie jaar waarbij het MILF betrokken zou worden bij het bestuur van wat Bangsamoro ("Natie van de Moro/Moslims") zou gaan heten. Dat omvat gebieden op het zuidelijke eiland Mindanao en de kleinere Sulu-eilanden waar er een islamitische meerderheid is.
In 2022 zouden de inwoners van dat gebied dat een deelstaatparlement kunnen kiezen en zou er een executieve komen. Die zou dan de lokale economie kunnen aanwenden voor investeringen in infrastructuur, scholen, gezondheidszorg en sociaal beleid. De regering in Manila zal wel de controle behouden over defensie, veiligheid en buitenlands en monetair beleid.
Over het akkoord werd jarenlang onderhandeld tussen opeenvolgende regeringen op de Filipijnen en het MILF, maar dat het nu is goedgekeurd, is een opsteker voor de nogal omstreden president Rodrigo Duterte. In deze kwestie heeft hij echter de steun van een groot deel van de oppositie.
Einde aan oorlog en terreur?
Duterte zelf komt ook uit Mindanao, maar is geen moslim. De Filipijnen zijn het enige land met een christelijke meerderheid in Azië, maar op zuidelijke eilanden zoals delen van Mindanao en de Sulu-archipel is er een meerderheid van moslims. Dat gebied is ook het armste van de Filipijnen en de inwoners voelen zich al decennia verwaarloosd en tweederangs.
Het akkoord moet vooral een einde maken aan een gewapende strijd voor autonomie of onafhankelijkheid die al woedde in de Spaans koloniale tijd, in de periode dat de Verenigde Staten er de plak zwaaiden (1898-1946) en na de onafhankelijkheid van de Filipijnen in 1946.
Het MILF gaat zich nu omvormen tot een politieke beweging die wellicht de meeste invloed in Bangsamoro zou krijgen. Ook andere gewapende groepen zoals de BIFF (Bangsamoro Islamic Freedom Fighters) zouden zich bij het akkoord willen aansluiten.
Het is echter vooral de bedoeling om extremistische groepen zoals Abu Sayyaf die banden hebben met terreurnetwerken zoals Al Qaeda of IS het gras voor de voeten weg te maaien. Die teren op de uitzichtloosheid van veel ongeschoolde en werkloze jongeren in Bangsamoro. In 2017 namen aan IS gelieerde groepen de stad Marawi op Mindanao in. Het kostte het leger vijf maanden om die volledig verwoeste stad te heroveren en dat ging om de hevigste gevechten in de Filipijnen sinds de Tweede Wereldoorlog.