Vlaanderen haalt Europese klimaatdoelstelling voor uitstoot broeikasgassen wellicht niet
De Vlaamse regering krijgt het moeilijk om de Europese doelstellingen over de uitstoot van broeikasgassen voor 2020 te halen. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers die onze redactie in handen kreeg. Het wordt bovendien extra moeilijk om de volgende doelstellingen voor 2030 te halen.
Broeikasgassen zijn verantwoordelijk voor de klimaatopwarming. De meeste komen in de atmosfeer terecht door de verbranding van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool.
Meer uitstoot
Zo komen er broeikasgassen vrij bij de elektriciteitsproductie (in steenkool- en gascentrales) en bij industriële processen in fabrieken. De zware industriebedrijven en elektriciteitsproducenten moeten meedoen met het Europese emissiehandel-systeem. Ze krijgen een pakket uitstootrechten. Die kunnen ze verkopen als ze het goed doen, en ze moeten betalen als ze het slecht doen. De industriebedrijven en elektriciteitsproducenten in Vlaanderen hebben hun uitstoot sinds 2005 - het referentiejaar - doen dalen met ongeveer 15 procent. Volgens de laatste cijfers van de Vlaamse regering is die uitstoot tussen 2016 en 2017 opnieuw licht gestegen.
De uitstoot van industriebedrijven en elektriciteitscentrales (ongeveer de helft van de totale Vlaamse uitstoot) wordt op Europees niveau opgevolgd en valt niet onder de klimaatdoelstellingen die België en de gewesten moeten halen.
Minder uitstoot
Wat daar wel onder valt, zijn de broeikasgassen die vrijkomen door de landbouw (koeienscheten ondermeer), door de verwarming van huizen (op aardgas bijvoorbeeld) en gebouwen en door de auto’s en vrachtwagens (die rijden op gas, benzine of diesel). De Vlaamse regering moet die uitstoot met 15,7 procent verminderen tegen 2020 (in vergelijking met 2005). Tegen eind volgend jaar dus.
Uit de cijfers van het kabinet van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege (CD&V) blijkt nu dat die uitstoot in 2017 6 procent lager was dan de uitstoot in 2005. Daarmee doet Vlaanderen beter dan wat ze zelf voorspelde. Dat cijfer moet wel nog worden gevalideerd door de Europese klimaatadministratie.
Haalt Vlaanderen de Europese doelstelling of niet?
De doelstelling van -15,7 procent uitstoot halen is onmogelijk, zou je vermoeden als je ziet dat we nu nog maar aan -6 procent zitten. Maar Vlaanderen gebruikt de Europese rekenwijze, waarbij het vertrekpunt (de theoretische uitstoot in 2013) zeer gunstig uitviel en er reserves konden worden opgebouwd in de beginperiode. Die reserves mag Vlaanderen nu inzetten om het teveel aan uitstoot nu op te vangen. Zonder een versnelling van de uitstootreductie zullen die reserves niet volstaan om de doelstellingen te halen. Het kabinet-Schauvliege denkt van wel.
In elk geval zal de reële uitstoot van Vlaanderen in 2020 nooit 15,7 procent lager zijn dan in het jaar 2005, maar boekhoudkundig komt Vlaanderen in de buurt. Europa staat dat toe.
Dat betekent wel een slechte startpositie voor de nieuwe periode 2021-2030. In die tien jaar moeten we naar -35 procent (tegenover 2005). Vanaf nu nog -29 procent te gaan dus. Dat zal een serieuze versnelling van de klimaatmaatregelen vragen.
Hogere ambitie
En zelfs die nieuwe doelstelling volstaat niet om in lijn te zijn met een klimaatbeleid dat ons onder de anderhalve graad klimaatopwarming houdt. Daarvoor moeten we nog meer doen, stelde het VN-Klimaatpanel (IPCC) in haar jongste rapport.
Dat laatste, een verhoging van de Vlaamse (en Belgische) ambitie, is wat de klimaatbetogers eisen. De federale, de Waalse en Brusselse regeringen willen dat. Ook de parlementsleden stemden daarvoor. Maar de Vlaamse regering ligt dwars op dat vlak. “Ik ga niets beloven dat ik niet kan waarmaken”, zei Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) daarover.
Naast uitstoot moet Vlaanderen ook nog de Europese doelstelling voor hernieuwbare energie halen: die doelstelling haalt Vlaanderen wellicht ook niet.
Bekijk hier het fragment uit “Het Journaal”:
