HERBELEEF - Grootste klimaatmars ooit in ons land: ‘Indien de politici ons nu nog niet gehoord hebben, zal het payback time worden met de verkiezingen’
Zondag vond de grootste klimaatmars ooit in ons land plaats: maar liefst 70.000 mensen hebben eraan deelgenomen. Herbeleef de betoging in Brussel hier, van minuut tot minuut.
Meer lezen
• Politiek antwoord op de klimaatmars? “Nog even geduld”
• Met 70.000 waren ze. Maar wat vragen de klimaatbetogers nu eigenlijk? Vier marcheerders aan het woord. “Wij zijn geen doemdenkers”
• Hoe op een gure januaridag halsreikend werd uitgekeken naar de verkiezingen in mei
• Carl Devos: “De bosbrossers verdienen zoveel cynisme niet”
Live
Stuur ons uw leukste foto's
We sluiten de liveblog van de klimaatmars bij deze af. Woonde u de klimaatmars bij en wilt u uw markantste kiekjes met ons delen? Stuur ze naar internetredactie@demorgen.be.
Dit zijn de sfeerbeelden van De Morgen-lezers Pieter Tijtgat, Dirk Vandervelden, Bart Van Hauwe, Roel Vanderbeuren, Wilfried Poelmans en Jens De Groot:
Beeld Pieter Tijtgat Beeld Dirk Vandervelden Beeld Bart Van Hauwe Beeld Roel Vanderbeuren Beeld Wilfried Poelmans Beeld Jens De Groot Verkeer weer normaal in Brussel, behalve rond Europese wijk
"Het verkeer is volledig hersteld op het parcours van de klimaatmars, behalve in de Europese wijk." Dat meldt de politie van Brussel op Twitter even voor 17.00 uur vanmiddag.
Eerder vandaag werden enkele tunnels op de kleine ring afgesloten voor het verkeer, omdat zo'n 70.000 deelnemers aan de klimaatmars van het Noordstation naar het Luxemburgstation stapten. Die zijn inmiddels in groten getale weer naar huis teruggekeerd.
Twitter bericht wordt geladen...
'Er is een ongelooflijk momentum'
De uitgeregende klimaatmars van Rise for Climate heeft aangetoond dat het klimaatdebat meer dan ooit leeft onder de Belgische bevolking. Dat zeggen de organisatoren van de betoging. 70.000 mensen kwamen op straat in Brussel om een ambitieus klimaatbeleid en een toekomst voor de volgende generaties te eisen.
"Tot twee dagen geleden vroegen we ons nog af wat te doen, indien het een flop zou worden. Er was zelfs bezorgdheid in de milieubeweging, omdat dit zo kort na de mars van 2 december kwam en waardoor weinig organisaties klaar leken om mee te organiseren. Er is gewoon een ongelooflijk momentum en dit is ook de verdienste van al het eerdere werk en de mobilisaties die hieraan zijn vooraf gegaan", vertelt een emotionele Karen Naessens van Rise for Climate.
Het is duidelijk dat politici met echte maatregelen over de streep zullen moeten komen om deze klimaatbetogers te overtuigen. De burgers beseffen dat ze op een kruispunt staan in de strijd voor het klimaat. "Indien de politici ons nu nog niet gehoord hebben, dan zal het payback time worden met de verkiezingen", verduidelijkt Naessens. "De verkiezingen zullen hopelijk iets teweeg brengen. We mogen voorzichtig optimistisch zijn. Tegelijkertijd moeten we de noodtoestand uitroepen. Dat klinkt dramatisch, maar we moeten de realiteit zien van de klimaatverandering. Hoe kan je niets doen aan een effect dat miljoenen mensen zal treffen? Hoe kan je jezelf dan nog serieus nemen?", vraagt Naessens.
Stuur ons uw leukste foto's
Woont u de klimaatmars bij en wilt u uw markantste kiekjes met ons delen? Stuur ze naar internetredactie@demorgen.be.
Dit zijn de sfeerbeelden van De Morgen-lezers Koen De Rijck, Patrick Hoskens, Bram Bogaerts, Koen Depaepe en Lena Van der Bruggen:
Beeld Koen De Rijck Beeld Patrick Hoskens Beeld Bram Bogaerts Beeld Koen Depaepe Beeld Lena Van der Bruggen Auto's rijden zich vast
Intussen hebben enkele onfortuinlijke automobilisten zich laten vastrijden in de betoging. Mobiris, het verkeerscentrum van de hoofdstad, roept bestuurders op de zone te vermijden.
Beeld BELGA Politie telt 70.000 klimaatbetogers
Er nemen zowat 70.000 mensen deel aan de klimaatmars in Brussel. Dat zegt de Brusselse lokale politie.
Er zouden dus nog meer betogers zijn dan bij de vorige klimaatmars, op 2 december. Toen telden de agenten 65.000 deelnemers.
Beeld BELGA Anuna De Wever: 'Politici zijn echte spijbelaars'
“Politici zijn de echte klimaatspijbelaars. Wij zijn de klokkenluiders", zegt Youth for Climate-organisator Anuna De Wever op het podium aan het Europarlement. “Laat ons de generatie zijn van hoop, verbinding, de generatie die deel is van de oplossing, niet van het probleem.”
Klimaatmars verspreidt zich over de Brusselse kleine ring
De menigte van duizenden klimaatbetogers verspreidt zich over de Brusselse kleine ring en slaat de Belliardstraat in. De betogers kiezen daarbij ook voor de tunnels en duiken zo op tussen de automobilisten die er staan aan te schuiven. Mobiris roept bestuurders op de zone te vermijden.
"Dit is ongelooflijk. Het is de vrucht van alle eerdere mobilisaties, de bewustwording dankzij onze jongeren en de sensibilisering via de media", vertelt Kim Lê Quang van Rise for Climate.
Voor de organisatoren is dit opnieuw een heel sterk signaal van de burgers naar de politiek toe. Ondanks het slechte weer engageren duizenden zich voor een gezonder klimaat.
"We hebben een ambitieus klimaatplan nodig voor België en een financieel klimaatpact op Europees niveau. Bovendien is het hoog tijd dat we het akkoord van Parijs respecteren om onder die temperatuurstijging van 1,5 graden te blijven", stelt Lê Quang.
'Rave' voor het klimaat
In de Madoutunnel vindt intussen een spontane 'rave' voor het klimaat plaats. Leuke beelden.
Twitter bericht wordt geladen...
Niet enkel brossen
De scholieren, die vaak verweten worden dat ze vooral graag brossen, doen toch ook op een regenachtige zondag de moeite om hun ongenoegen over het klimaatbeleid te uiten, merkt De Morgen-journalist ter plaatse Lotte Beckers op.
Beeld Lotte Beckers Stuur ons uw leukste foto's
Woont u de klimaatmars bij en wilt u uw markantste kiekjes met ons delen? Stuur ze naar internetredactie@demorgen.be.
Dit zijn de sfeerbeelden van De Morgen-lezers Nathalie Vanroy, Sigrid Schollen en Janne Vanhemmens:
Beeld Janne Vanhemmens Beeld Sigrid Schollen Beeld Nathalie Vanroy 'Het klimaat heeft geen politieke kleur'
“Het klimaat heeft geen politieke kleur” staat te lezen op het bord van Léa Vanmaele. Ondanks het feit dat er heel wat politieke partijen meelopen en stickers uitdelen vindt de West-Vlaamse dat het een belangrijk agendapunt voor alle politieke partijen moet zijn. “Politieke moed, langetermijndenken en beslissingen durven nemen die hen hun carrière kan kosten. Dat is volgens mij aan de orde", zegt Vanmaele aan De Morgen-journalist Katrin Swartenbroux, die ter plaatse is.
Belga: 'Tienduizenden mensen op de been'
Het is duidelijk dat opnieuw tienduizenden mensen op de been zijn voor de klimaatmars, want de stoet strekt zich al helemaal uit over de Kruidtuinlaan en het volk blijft toekomen, meldt persagentschap Belga.
Jeugdbewegingen, families, ngo's en verschillende organisaties zijn aanwezig. Ook delegaties van de politieke partijen Groen, Ecolo, PS, sp.a en PTB*PVDA werden al opgemerkt.
Tussen de vele paraplu's kleuren honderden vlaggen en spandoeken de menigte. Een bloemlezing van de origineelste slogans: "Je kind groeit niet zo snel als de zee stijgt", "De grondstoffen zijn niet onuitputbaar, maar onze overtuiging wel", "De fauna of de iPhone? ", "Bla, bla, bla, act now" en "Vadertje staat, red het klimaat".
De stoet trekt nu richting Luxemburgplein, waar een reeks speeches gepland staan. In de omgeving van de Wetstraat is intussen ook een protestactie aan de gang, waar nog eens honderden mensen aan deelnemen.
Opmerkelijk veel kinderen
"Opmerkelijk veel kinderen nemen deel aan de mars met zelfgemaakte borden", stelt De Morgen-journalist Lotte Beckers ter plaatse vast.
Beeld Lotte Beckers Beeld Lotte Beckers Beeld Lotte Beckers Honderden mensen blokkeren kruispunt Kunst-Wet
Honderden burgers blokkeren vanmiddag het kruispunt Kunst-Wet om te protesteren tegen de "inertie van de autoriteiten" tegenover de uitdagingen van de klimaatverandering. Ze gaan daarmee in op een oproep van het collectief Act for Climate Justice.
De betogers probeerden aanvankelijk om zo dicht mogelijk te komen bij de gebouwen van de uitvoerende macht, maar de talrijk ontplooide politie heeft de toegang naar die institutionele gebouwen versperd.
De manifestanten eisen een "rechtvaardige, ambitieuze en dwingende klimaatwet".
Een tiental jonge moeders gaf hun baby ook borstvoeding, gezeten op een kletsnatte ondergrond, als teken van protest. Eens de protestactie achter de rug, zullen de betogers zich aansluiten bij de klimaatmars.
Stuur ons uw leukste foto's
Woont u de klimaatmars bij en wilt u uw markantste kiekjes met ons delen? Stuur ze naar internetredactie@demorgen.be.
Lezer Koen Stuyck laat de panda in zich los en heeft ons deze vanop de mars gestuurd:
Beeld Koen Stuyck Betoging trekt zich op gang
De Klimaatmars heeft zich vanmiddag omstreeks 13.30 uur op gang getrokken. Dat is een half uur eerder dan de officiële start, die gepland stond voor 14 uur. Intussen blijven de mensen toestromen aan het station van Brussel Noord.
De stoet van 'Rise the Climate' trekt nu richting Luxemburgplein, waar een reeks speeches gepland staan. In de omgeving van de Wetstraat is intussen ook een protestactie aan de gang, waar nog eens honderden mensen aan deelnemen.
Schauvliege: 'Kijken of we toelage op vliegtickets kunnen invoeren'
"Ik ga in Europa pleiten voor een toelage op vliegtickets." Dat zei Vlaams Milieuminister Joke Schauvliege (CD&V) vandaag in VTM NIEUWS. "Ondertussen zullen we bekijken of we in Vlaanderen een beperkte bijdrage kunnen introduceren. Het kan echter niet de bedoeling zijn dat enkel mensen die centen hebben nog kunnen vliegen."
"Spotgoedkope vliegtickets, dat is niet verantwoord", zei Schauvliege. "Ik ben ervan overtuigd dat we op Europees niveau naar een toelage op de tickets moeten gaan. Dat geld moet in een fonds worden gestort, dat kan worden gebruikt om projecten te subsidiëren waarmee de uitstoot naar beneden gaat."Joke Schauvliege.Beeld BELGAONTHESPOT Schauvliege herhaalde zondag dat ze de klimaatbetogers als medestanders beschouwt. "Ik denk dat het niet goed is om te doen uitschijnen alsof die vele betogers tegen het beleid zijn. Het zijn geen tegenstanders, integendeel, het zijn medestanders. Wij voeren een klimaatbeleid en ik krijg daar veel weerstand voor, bijvoorbeeld als we beslissen om de autofiscaliteit te vergroenen. Ik zie hen dus als medestanders om nog meer maatregelen te nemen."
Zelf kiest ze er opnieuw voor om niet mee te stappen in de betoging. "Ik vind dat politici en ministers niet aan politieke recuperatie moeten doen en meelopen in zo'n klimaatmars."
NMBS: 'Blij dat we extra capaciteit hebben ingezet'
De NMBS zegt blij te zijn dat ze extra capaciteit heeft ingezet om de betogers naar Brussel te brengen voor de klimaatmars. "We zien dat de treinen inderdaad goed vol zitten", zegt woordvoerder Bart Crols.
Op sociale media circuleren berichten en foto's over overvolle treinen, en mensen die treinen moeten laten gaan, omdat ze vol zitten. "Zot veel volk. In Mechelen raken we niet op de trein. Al drie volle treinen moeten laten passeren", tweet Groen-Kamerfractieleider Kristof Calvo.
De NMBS heeft 10 bijkomende treinen ingezet tussen de hoofdstad en verschillende steden in het land. Zesendertig treinen worden uitgebreid, zodat er 50.000 mensen kunnen vervoerd worden tussen 12 en 14 uur. Dat is een verdubbeling ten opzichte van het gewone aanbod op zondag.
Al 10.000 mensen aangekomen aan Brusselse Noordstation
Eén uur voor de klimaatmars zich op gang trekt, zijn er al 10.000 personen aangekomen aan het Brusselse Noordstation. Dat zegt de politie Brussel Hoofdstad Elsene op Twitter.
Twitter bericht wordt geladen...
De klimaatopa
Klimaatopa Leonce Dekeyser is al drie keer de brossende scholieren een hart onder de riem gaan steken. Met een hoop andere klimaatgrootouders wil hij nu een vzw oprichten.
Ook de aspiranten van Chiro Wijnegem tekenen present. “We willen laten zien dat we niet hoeven te spijbelen: ook in het weekend zijn we geëngageerd.” Leider Tijs Bergmans vult aan: “Als we op kamp gaan proberen we zeker te letten op onze voetafdruk."Klimaatopa Leonce Dekeyser.Beeld Lotte Beckers Ook 'dubbelganger' BDW loopt mee
In Antwerpen-Centraal is het erg druk. Van hieruit vertrekken twee extra treinen, elk goed voor 1.000 reizigers. De capaciteit van alle andere treinen is verdubbeld met bijkomende rijtuigen.
Een opgemerkte passagier is 'BDW', met zijn echte naam Geert Beullens, die bij de gemeenteraadsverkiezingen tegelijk dubbelganger en tegenkandidaat was van de echte Antwerpse burgemeester Bart De Wever. "Ik stap mee voor het klimaat met een Latijnse slogan, dat spreekt vanzelf." (MLS)
Geert Beullens, de 'dubbelganger' van BDW, loopt ook mee.Beeld Marc Schoetens Mensen geraken niet op trein
Verschillende Twitter-gebruikers melden dat veel betogers niet op de treinen geraken; ze zijn overvol. "Er staan nog honderden mensen op het perron. Dit wordt totale waanzin", schrijft Niel Staes.
Twitter bericht wordt geladen...
Twitter bericht wordt geladen...
Twitter bericht wordt geladen...
Leopold II-tunnel afgesloten richting centrum
In Brussel is de Leopold II-tunnel richting centrum vanmiddag afgesloten naar aanleiding van de klimaatmars. Dat meldt de politie Brussel Hoofdstad Elsene op Twitter.
Twitter bericht wordt geladen...
Change the system, not the climate
De Morgen-journalist Katrin Swartenbroux zit op de trein van Antwerpen naar Brussel, met tientallen betogers naast haar. “Er wordt volop ‘Change the system, not the climate’ gescandeerd”, meldt ze.
Op de trein van Antwerpen naar Brussel.Beeld Katrin Swartenbroux Extra treinen
De betogers wordt aangeraden om zoveel mogelijk met het openbaar vervoer te komen. De NMBS legt 10 extra treinen in, heen en terug, vanuit verschillende steden. 36 treinen worden versterkt met extra rijtuigen. "Op die manier zijn er 50.000 extra plaatsen in de treinen die tussen 12 uur en 14 uur in het Noordstation aankomen. Dat is ongeveer een verdubbeling van het gewone aanbod op zondag", zegt Bart Crols van NMBS aan VRT NWS. "Na de betoging wordt dezelfde inspanning gedaan om iedereen naar huis te krijgen."
Om van het Europees Parlement terug naar het Noordstation te geraken, worden aan het einde van de betoging pendeltreinen ingezet tussen het station Brussel-Luxemburg en Brussel-Noord.
“De klimaatgeneratie steekt de politieke partijen nu al voorbij”
Wordt over de klimaatspijbelaars straks gepraat als over mei ’68, de rakettenbetogingen en de Witte Mars? Lees onze Focus van dit weekend: “De politici zullen er niet meer in slagen om dit protest te kanaliseren of te kapen.”
Protest tegen de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten in Florennes in 1983.Beeld BELGAIMAGE Daarom gaan zij vandaag betogen
Enkele moeders vertellen aan De Morgen-journalist Dieter Bauwens waarom ze willen dat beleidsmakers in actie schieten.
“We vinden het eigenlijk heel evident om mee te doen”, zegt Bieke Purnelle (47). “Als Belg voel ik me soms beschaamd als ik zie welke achteloosheid ons land aan de dag legt. Door akkoorden niet te tekenen, door in privéjets naar belangrijke toppen te vliegen. Dat is gewoon pijnlijk.”Bieke Purnelle met haar zonen.Beeld Tim Dirven LEES OOK - Daarom gaan zij vandaag betogen: “Ik wil later kunnen zeggen dat we hebben geprobeerd iets te doen”
Suzan T’Hooft (30) is teleurgesteld in de politiek. “Er zijn maar weinig concrete plannen om iets te ondernemen. Integendeel: we worden stilletjes gesust. Daarom denk ik ook dat dit gaat blijven duren. Ik voel dat er nu een beweging is van mensen die de politieke spelletjes beu zijn en willen dat er iets verandert.”
Om 15 uur aan Europees Parlement
De klimaatbetogers worden uitgenodigd om vanaf 13 uur te verzamelen aan het station Brussel-Noord. Om 14 uur vertrekt de klimaatmars en afhankelijk van de opkomst wordt de aankomst aan het Luxemburgplein voor het Europees Parlement omstreeks 15 uur verwacht. Daar zal een podium staan en zullen verschillende sprekers de menigte toespreken over het huidige klimaatbeleid en hun visies.
Onder meer YouTuber Félicien Boogaerts, klimaatspijbelaar Anuna De Wever en econoom Pierre Larrouturou zullen het woord nemen. Rise for Climate steunt bovendien het voorstel van Larrouturou om een financieel-klimaatpact op Europees niveau op te zetten door 1.000 miljard euro per jaar te investeren in de ecologische transitie.
Rise for Climate verwacht veel families
Brussel maakt zich op voor een nieuwe grote klimaatmars. De klimaatspijbelaars, scholieren, studenten en grootouders mobiliseerden opnieuw, net als heel wat jeugd- en andere verenigingen. Bovendien verwachten de organisatoren dit keer ook veel gezinnen. Ze hopen dan ook op meer dan 30.000 mensen.
"Een schatting blijft moeilijk, want er zijn nog heel wat andere kanalen dan Facebook", stelt Kim Lê Quang van Rise for Climate, een burgerbeweging die naar eigen zeggen de mensheid wil redden. "Youth for Climate heeft nog een oproep gedaan naar hun volgers om zondag te komen en ook Oxfam verspreidde drie redenen om het klimaatprotest aan te houden. Net zoals bij onze vorige acties verwachten we veel families die een signaal willen geven voor een betere toekomst voor hun kinderen."
Op zondag 2 december trokken meer dan 65.000 mensen door Brussel om "meer schone lucht, hernieuwbare energie en politieke daadkracht" te eisen. De afgelopen weken kwamen ook heel wat jongeren naar Brussel afgezakt om hun stem voor het klimaat te laten horen. Donderdag was die groep al aangegroeid tot 35.000 klimaatspijbelaars.
