Heraanleg Zuiderdokken plaatst Antwerpse sp.a voor eerste groot dilemma
Amper een maand na het aantreden van het Antwerpse stadsbestuur staat de sp.a voor een fundamentele keuze. In het verleden was de partij fel gekant tegen de heraanleg van de Gedempte Zuiderdokken. Nu moet ze die deels goedkeuren in de gemeenteraad.
Maandagavond beslist de Antwerpse gemeenteraad over de heraanleg van de straten op en rond de Zuiderdokken. Het gaat over de Vlaamsekaai, de Waalsekaai en de zijstraten die naar de Cockerilkaai leiden. Sommige straten worden afgesloten, andere worden eenrichtingsstraat. Daarnaast wordt een groot deel van de Waalsekaai omgedoopt tot ‘woonerf’, waardoor enkel nog bestemmingsverkeer is toegelaten.
Het agendapunt is erg beladen, want het draait om het gebied op en rond twee geplande ondergrondse parkeergarages op de Gedempte Zuiderdokken. Normaal gezien moeten daar 2.000 parkeerplaatsen komen, maar in mei 2018 werd de bouwvergunning geschorst door de Raad voor Vergunningenbetwistingen. In afwachting van een definitieve uitspraak liggen de werken al sinds vorige zomer stil.
‘Dit project is niet eens vergund. De voorziene aanleg is onwettig’
Het probleem is dat het ruimtelijk uitvoeringsplan van Antwerpen (GRUP) mogelijk geen parkings toelaat op die plaats. De Vlaamse overheid zou haar boekje te buiten zijn gegaan bij het uitreiken van de vergunning. “Dit gebied moet ingevuld worden als park. Je mag er niet zomaar constructies zetten, en zeker geen ondergrondse parking”, zei oud-sp.a-gemeenteraadslid Toon Wassenberg vorig jaar nog.
Voldongen feit
Toch wil het stadsbestuur, sinds kort ook met de sp.a, vooruit met het dossier. Want terwijl de bouwvergunning nog niet geregeld is, diende stadsontwikkelaar AG Vespa een aparte vergunningsaanvraag in voor de bovengrondse aanleg van de parking en de omliggende straten. Het gebied strekt zich uit over de in- en uitritten van de parkings.
Voor het stadsbestuur het licht op groen kan zetten, moet de gemeenteraad een beslissing nemen. Die staat maandagavond op de agenda. Zondagavond ging het stadsbestuur ervan uit dat de gemeenteraadsleden van N-VA, sp.a en Open Vld de heraanleg met een meerderheid zouden goedkeuren.
Enkele buurtbewoners plaatsen grote vraagtekens bij de beslissing. “Dit project is niet eens vergund. De voorziene aanleg is onwettig”, zegt Francis Gruwez, voorzitter van het actiecomité Open Zuid Open, dat zich tegen de plannen verzet. De heraanleg is volgens hem een tactiek om het hele dossier stilletjes door de gemeenteraad te sluizen. “Ze creëren een voldongen feit.”
In een soortgelijke zaak rond Uplace oordeelde de Raad van State eerder dat een bestuur niet mag vooruitlopen op infrastructuurwerken voor projecten die ter discussie staan. Volgens de buurtbewoners is dat nu het geval. Als zij naar de Raad van State trekken en gelijk krijgen, zou de stad Antwerpen aansprakelijk zijn voor alle schade die uit de beslissing voortvloeit.
Geen luchtfilters
En die schade is groot, stellen de buurtbewoners. Ze waarschuwen dat twee smalle straten al het uitgaande verkeer van de parkings zullen moeten slikken. Uit een mobiliteitsstudie blijkt dat de verzadigingsgraad in sommige straten zal oplopen tot 180 procent. Een Vlaams milieubesluit heeft het ook over “een ernstig negatief effect” van de verhoogde lucht- en geluidsoverlast.
Volgens actievoerder Inge De Bisschop speelt de stad met de gezondheid van de kinderen die straks in het park boven op de parking komen spelen. “De parkings worden niet uitgerust met luchtfilters. De giftige uitlaatgassen worden via roosters in de grond naar buiten geblazen. Daar, tussen de speeltuintjes en de sportpleinen, wordt de lucht weer ingeademd.” Een kleine milieuramp, heet het. Temeer omdat het nieuwe park voor een groot deel beton wordt.
‘Ik ben ongerust over de druk die deze grote parkings zullen leggen op de wijk. Ik hoop dat we een oplossing vinden die voor de bewoners ook kan’
Maar ook sp.a staat voor een dilemma. De voorbije jaren was de partij erg kritisch voor het project. Na haar toetreding tot het stadsbestuur moet ze een deel ervan mee goedkeuren. “De buurtbewoners zijn terecht bezorgd”, zegt OCMW-raadslid Tatjana Scheck, die genoemd wordt als derde sp.a-schepen na 26 mei. Zij woont zelf op het Zuid. “Ik ben ongerust over de druk die deze grote parkings zullen leggen op de wijk. Ik hoop dat we een oplossing vinden die voor de bewoners ook kan.”
Consequent zijn
Intussen wordt bij sp.a duchtig overlegd. De partij zou tijdens de coalitievorming hebben beloofd de heraanleg goed te keuren. Als ze deze klus niet klaart, plaatst ze andere afspraken mogelijk op de helling. “We gaan deze heraanleg goedkeuren”, zegt fractieleider Yasmine Kherbache (sp.a), die daarover vanmiddag overleg had met haar fractieleden.
Kherbache benadrukt wel dat de heraanleg van de wegen geen voldongen feit creëert. “Voor ons staat dit volledig los van de ondergrondse parking.” Wat er dan met die parking zal gebeuren, is volgens haar nog niet beslist. “Dit is een dispuut dat al loopt van de vorige legislatuur. Wij willen alleszins een onderhandelde oplossing. De buurtbewoners moeten zich geen zorgen maken.”
Mobiliteitsschepen Koen Kennis (N-VA) reageert alvast tevreden dat er beweging in de zaak komt. “Wij werken al een tijdje aan de aanleg van het park. Dit is een verdere stap in dat geheel”, zegt hij. De meeste bewoners van het Zuid willen volgens hem een oplossing voor het dossier. “De tegenstanders verweten ons dat we geen plan hadden voor het bovengrondse deel. Nu is dat er wel. Dan moeten ze ook consequent zijn.”