Moties, amendementen, halve en hele stemmingen,... Wie snapt het brexitproces nog?

Een kat vindt er haar jongen niet meer in terug, in de doolhof van wetten, amendementen en moties die in het Britse Lagerhuis heen en weer vliegen. Bij de laatste telling waren er elf amendementen ingediend op het brexitplan-B dat Theresa May heeft voorgelegd aan het parlement, nadat haar plan-A op verpletterende wijze was weggestemd. 

In Westminster heb ik geharde politiek journalisten in hun haar zien krabben toen ze moesten uitleggen wat de volgende stap in het brexitproces zou worden. Lagerhuisleden improviseren zich een weg naar de brexit, zelf niet wetend hoe ze in het spiegelpaleis de uitgang kunnen vinden.

Zelfs vooraanstaande parlementsleden zijn het noorden kwijt. Van sommige uitspraken val je achterover in de Theems. Wilt u er eentje van David Davis, in een nog niet zo heel ver verleden minister voor de Brexit? “Als we er zonder brexitakkoord uitstappen, en we moeten onderhandelen over een vrijhandelsakkoord tijdens de overgangsperiode, dan is dat maar zo.” Jammer voor David Davis, maar zonder akkoord komt er ook geen overgangsperiode, en dat zou Davis moeten weten want dat besluit werd genomen toen hij minister was.

Op dit moment is zelfs niet duidelijk of de stemming die komende dinsdag gehouden wordt, zal gaan over Mays plan-B. De eerste minister zegt van niet, parlementsleden zeggen van wel, en de agenda van het Lagerhuis spreekt er zich niet over uit. Wat wel vaststaat: dat er een stemming komt. Waarschijnlijk ook meer dan één. Want de Lagerhuisleden gaan stemmen over jawel… amendementen. Alleen weet niemand over hoeveel.

Het is het voorrecht van Mister Speaker, de voorzitter van het Lagerhuis, om te beslissen over welke amendementen gestemd mag worden.

Wat dat betreft, is John Bercow niet geheel onbesproken, want vorige week selecteerde hij amendementen die hem, als antibrexiteer welgevallig waren.

Er is een amendement dat wil verhinderen dat het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie dondert op 29 maart - de kans dat het wordt goedgekeurd is klein. Er is er een dat de brexit wil uitstellen en dat oproept tot een burgerassemblee. Er is er een dat oproept tot een “indicatieve stemming” (wat dat ook moge betekenen) over verschillende rampscenario’s. Er is er een dat de macht over de agenda van het Lagerhuis bij de parlementsleden legt in plaats van bij de regering. Mogelijk haalt dit amendement het wel, en in dat geval wordt de stemming over Mays plan uitgesteld tot ergens in februari. Dan zijn de Britten nauwelijks nog tussen de twee en drie maanden verwijderd van brexitdag.

Eén eigenschap hebben al die amendementen gemeen: ze maken deel uit van een machtsstrijd. Niet tussen meerderheid en oppositie, maar tussen het parlement en de regering.