Direct naar artikelinhoud
Brexit

Premier May roept Lagerhuis op “duidelijke boodschap” aan EU af te geven

De Britse premier Theresa May.Beeld REUTERS

Na de vernietigende nederlaag die de Britse premier Theresa May twee weken geleden leed toen het Lagerhuis met 432 tegen 202 stemmen haar brexitakkoord verwierp, staat May vanavond een nieuwe thriller in het parlement te wachten.

May wil toestemming krijgen om het akkoord alsnog te redden door de druk op de Europese Unie op te voeren, maar liggen ook voorstellen waarmee parlementariërs willen uitsluiten dat het op een vertrek zonder akkoord uitloopt. De Britse premier liet de parlementariërs dinsdagmiddag weten dat zij het brexitakkoord met de EU wil openbreken om tegemoet te komen aan de bezwaren van het Lagerhuis tegen de zogenoemde backstop, de noodregeling die moet voorkomen dat er door het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU een harde grens tussen EU-lid Ierland en Noord-Ierland (deel van het VK) ontstaat.

Ze riep het Lagerhuis op een ‘duidelijke boodschap aan de EU’ af te geven. In plaats van de backstop, die erop neerkomt dat Groot-Brittannië voorlopig binnen de douane-unie met de EU blijft, wil May een afspraak over een andere regeling. Wat de Britse regering daarbij voor ogen staat, is niet helemaal duidelijk.

Door de knieën

Tot nog toe heeft de EU steeds gezegd dat er geen sprake kan zijn van het openbreken van het akkoord, maar voorstanders van de brexit hopen dat de EU op het laatste moment wel door de knieën zal gaan. Uiteindelijk is een ‘no deal’ ook niet in het belang van Ierland: in dat geval komt er vanaf 30 maart onmiddellijk een harde grens met Noord-Ierland. “Ik denk dat we de premier terug moeten sturen naar Brussel met een sterk mandaat om tegen de EU te zeggen: als jullie een compromis met ons sluiten over deze ene kwestie, de backstop, dan kunnen we akkoord krijgen”, zei minister van Internationale Handel Liam Fox, een overtuigd brexiteer.

‘Ik denk dat we de premier terug moeten sturen naar Brussel met een sterk mandaat’
Liam Fox, minister van Internationale Handel

Maar het is niet zeker dat May voldoende steun zal weten te krijgen voor deze aanpak, die volgens radicale brexiteers te vaag is. De Labour-partij heeft een voorstel ingediend om een een ‘no deal’-scenario te voorkomen. Volgens de oppositiepartij moet de regering aansturen op een douane-unie met de EU, of een nieuw referendum uitschrijven waarin de kiezers zich kunnen uitspreken over mogelijke scenario’s. Daarnaast ligt er een motie van Labour-parlementariër Yvette Cooper. Die komt erop neer dat de brexit in ieder geval met negen maanden wordt uitgesteld als May eind volgende maand nog geen akkoord heeft weten te bereiken.

Een andere motie, ingediend door Dominic Grieve, komt erop neer dat het parlement de regie over het hele brexitproces overneemt. Brexiteers zijn hier fel tegen, omdat zij bang zijn dat de parlementariërs, van wie de meesten nooit veel voor de brexit hebben gevoeld, uiteindelijk zullen proberen Groot-Brittannië binnen de EU te houden.

Cooper en Boles willen voorkomen dat er een no-dealbrexit komt. Hetzelfde heeft de Conservatief Dominic Grieve voor ogen. Hij stelt daarom voor dat het parlement het initiatief neemt door zelf te bepalen wanneer er over het brexitbeleid wordt gestemd en niet meer wacht tot de regering de brexit op de agenda zet.