Meer broeikassen, trager verkeer en minder fijn stof: Planbureau kijkt vooruit naar 2040

Directe emissies vertegenwoordigen 81 procent van de totale broeikasgasemissies, aldus het Planbureau. Het grootste deel van die uitstoot komt van het wegvervoer.

De Europese Unie wil dat de transportsector in 2050 haar uitstoot met 60 verlaagt tegenover 1990. Bij ongewijzigd beleid is die doelstelling we erg ver weg, zo blijkt uit de studie. Maar Federaal minister van Mobiliteit François Bellot zegt dat er maatregelen zijn van na 2017 die de studie niet meerekende.

Waarom die verwachte stijging met 2,8 procent? Enerzijds stijgt de vraag naar transport, en die doet de emissies stijgen. Anderzijds verbeteren de milieuprestaties van voertuigen. Maar die technologische ontwikkelingen compenseren volgens het Planbureau de stijgende transportvraag niet.

Minder fijnstof en stikstofoxiden

De studie heeft beter nieuws over de directe uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof: die neemt sterk af tegen 2040, respectievelijk 74 en 71 procent onder het niveau van 2015. Dat komt door de verminderde uitstoot van auto’s, vrachtwagens en bestelwagens dankzij strengere Euronormen. Ook nieuwe, vooral elektrische, motoren spelen een beperkte rol in deze daling.

Het Planbureau verwacht dat we in 2040 9,8 procent méér kilometers zullen afleggen dan in 2012, omdat er nu eenmaal meer mensen zullen zijn. Kilometers die we overigens nog steeds vooral met de auto afleggen.

Ook de vraag naar goederenvervoer stijgt. Het aantal tonkilometers (een kilometer afgelegd door een ton goederen) neemt naar verwachting met 25,2 procent toe: van 84 miljard naar 105,2 miljard. Spoorvervoer en binnenvaart nemen sneller toe dan vrachtwagens en bestelwagens. Maar dat wegvervoer blijft ook in 2040 veruit de grootste speler in het goederenvervoer: ongeveer 80 procent.

Zonder nieuwe maatregelen, en zonder veranderingen in de infrastructuur, zorgt al dat extra verkeer dat het op de Belgische wegen nog wat trager gaat. Op een gemiddelde dag rijden wee 2 procent trager dan nu. In zones met veel verkeersdrukte dalen de snelheden nog meer: gemiddeld met 5,8 procent tijdens de daluren en met 7,8 procent tijdens de spitsuren. Vooral regio Antwerpen mag de borst nat maken. Daar daalt de gemiddelde snelheid in 2040 met ongeveer 13 procent op de belangrijkste assen.