Het Fort van Oelegem vormt het grootste vleermuizenreservaat van Vlaanderen en wordt beheerd door Natuur 2000, een jongerenvereniging voor natuurstudie en milieubehoud. Die zorgt ervoor dat tijdens het overwinteringsseizoen (midden oktober tot april) de vleermuizen over volstrekte rust, duisternis, vochtigheid en een grottentemperatuur beschikken.

Het fort is onderdeel van de Antwerpse dubbele fortengordel, waar in totaal zowat 6.500 vleermuizen zouden huizen. Lang niet alle forten zijn echter even “vleermuisvriendelijk” gemaakt, stellen ze in Oelegem. “Hoewel de forten bijna allemaal beschermd zijn als vleermuizenverblijfplaats, is de druk groot om er verenigingslokalen in onder te brengen of om er een museum van te maken”, klinkt het. “Nochtans zijn elk fort en elke schans van levensbelang voor de dieren. Neem enkele schakels uit deze keten weg, en de hele populatie dreigt te verdwijnen. De herbestemming van een fort hoeft niet per se in conflict te zijn met de aanwezigheid van de vleermuizen. Wel zijn goede afspraken nodig.”

Vleermuizen hebben het in Vlaanderen sowieso steeds moeilijker door het verdwijnen van geschikte habitat. 13 van de 17 hier voorkomende soorten zijn bedreigd, stelt Natuur 2000, bijvoorbeeld omdat ze in de zomer steeds minder een plek vinden in boerderijen of bouwvallen.