Erkent ook Europa straks Juan Guaidó als president van Venezuela?
Het ultimatum van zes Europese landen tegen president Nicolás Maduro van Venezuela loopt vandaag af. De landen eisen snel presidentsverkiezingen, anders dreigen ze de zelfverklaarde interimpresident Juan Guaidó te erkennen. Maduro wil niet verder gaan dan nieuwe parlementsverkiezingen.
Vorig weekend eisten Duitsland, Frankrijk en Spanje dat president Maduro uiterlijk vandaag nieuwe presidentsverkiezingen zou uitschrijven in Venezuela. Ook het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Portugal staan achter die eis. Maar wie er nog aan twijfelde: nieuwe presidentsverkiezingen komen er niet, dat maakte Maduro duidelijk. De verwachting is dat sommige Europese landen morgen al oppositieleider Guaido erkennen als voorlopig president.
Maar Europa zal dat niet als één blok doen. Uit bij nieuwsagentschap Reuters uitgelekte documenten blijkt dat alleen Duitsland, Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk "president Guaido" echt zullen erkennen. Kleinere landen zullen ook hun steun uitspreken voor de oppositiekandidaat, maar zonder het expliciet over "erkenning" te hebben.
Gisteren, ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van de eedaflegging van zijn voorganger Hugo Chavez sprak Maduro nog eens in het openbaar. Hij beschuldigde de Amerikanen en president Donald Trump er alweer van aan te sturen op een staatsgreep. Maduro zei "als ze (de oppositie, de Amerikanen) nieuwe verkiezingen willen dan kunnen ze die krijgen. Parlementsverkiezingen dan." Dat laatste is in de ogen van de oppositie een lachertje. De oppositie heeft sinds de verkiezingen van 2015 het parlement al in handen, het is net parlementsvoorzitter Guaido die zichzelf tot president heeft uitgeroepen. Dat parlement heeft in het huidige regime overigens niet veel in de pap te brokkelen.
Maduro herhaalde in zijn speech dat hij de legitieme president is, de president van het volk. Hij baseert zich op de presidentsverkiezingen van mei 2018. Daar haalde Maduro inderdaad een meerderheid van twee op de drie stemmen. Maar door een boycot van de oppositie kwam minder dan de helft van de Venezolanen naar de stembus. Heel representatief was de uitslag dus niet.
De Amerikanen staan klaar
Terwijl Europa vooral inzet op het diplomatieke front - buitenlandvertegenwoordiger Mogherini heeft een werkgroep opgericht met een aantal Europese en Zuid-Amerikaanse landen - laten de Amerikanen er geen twijfel over bestaan: Maduro moet weg en wel nu.
Foreign Secretary Pompeo - de minister van buitenlandse zaken van Trump - heeft het leger opgeroepen om "aan de kant van het volk" te gaan staan. Lees: in opstand te komen tegen president Maduro. Met beperkt succes vooralsnog : tot vandaag zijn één kolonel en één generaal overgelopen. Luchtmachtgeneraal Yanez liet in een videoboodschap verstaan dat 90 procent van het leger achter de oppositie staat. Maar in de praktijk is daar weinig van te zien: de generaal in kwestie heeft dan wel een hoge rang, hij stuurt niet onmiddellijk vliegtuigen of troepen aan. Waar de man zich bevindt laat hij in het midden. In Venezuela of allicht in het buitenland?
De gok van Guaidó
Veel hangt natuurlijk af van wat de generaals de komende weken zullen doen. Oppositieleider Guaidó heeft net als de VS al een oproep aan de militairen gelanceerd om over te lopen. Hij zou vorige week ook een "geheime meeting" hebben gehad met de legertop.
Praten lijkt oppositieleider Guaidó niet meer te willen. Hij heeft een voorstel tot bemiddeling van ondermeer Mexico al afgewezen. Guaidó hoopt de komende dagen met noodhulp te komen. De VS laten weten klaar te staan. Zal die noodhulp - medicijnen, voedsel - ook het land binnen geraken? Of zal het leger dat verhinderen?
Als het leger niet beweegt dan lijkt een "voedseloffensief" de gok van Guaidó te worden. Die tactiek kan niet mislukken. Als de humanitaire hulp bij de mensen geraakt is Guaidó niet zomaar een praatjesmaker, hij zal dan iemand zijn die ook écht iets doet voor het volk. Weigert het regime de noodhulp dan kan president Maduro (nog meer) worden weggezet als de boosdoener die niet aan de gewone Venezolaan denkt, maar alleen aan zichzelf. De verklaring van president Maduro "dat Venezuela geen aalmoezen nodig heeft" laat vermoeden dat de hulp het land niet zal binnenkomen. Tenzij het leger daar anders over denkt natuurlijk.
