Energie-expert Luc Pauwels beantwoordt uw vragen over "Grey Day": "België op drie na slechtste in Europa"

Vandaag is het grey day, dat is de dag waarop alle hernieuwbare energie die in ons land geproduceerd wordt, opgebruikt is. Dat blijkt uit een berekening van VRT NWS.  

Maar in vergelijking met de andere Europese landen doet België het slecht. België zit in de staart van het peloton, op de op drie na laatste plaats. Alleen Groothertogdom Luxemburg, Nederland en Malta doen het nog slechter. Nog verontrustend is dat ons land niet snel vooruitgang maakt. In vergelijking met vorig jaar hebben we voor 1,5 dag extra hernieuwbare energie geproduceerd. Nederland is 2,4 dagen opgeschoven. Luxemburg doet er 3,4 dagen bij. Malta 3,5 dagen.

Ons land moet serieuze inspanningen doen wil het de Europese doelstellingen realiseren. Die bepalen dat we tegen 2020 13 procent van onze verbruikte energie uit eigen duurzame energiebronnen moeten halen.

België, Nederland, Malta en Luxemburg bengelen dus aan de staart van het peloton. Die vier landen moeten dus nog serieuze inspanningen doen om hun Europese doelstellingen te halen. De urgentie lijkt bij de meeste landen wel doorgedrongen: Nederland, Luxemburg en Malta schuiven behoorlijk op. Malta deed er 3,5 dagen bij en zou zo zijn doelstellingen net kunnen halen. Maar zelfs Nederland en Luxemburg moeten nog sneller gaan. Het ziet ernaar uit dat ze in 2020 niet zullen kunnen voldoen aan wat Europa hen heeft opgelegd.

In België gaat het blijkbaar de andere kant uit: bij ons kwam er amper anderhalve dag bij. Dat is trager dan het jaar voordien. Om onze doelstellingen te halen moet onze Grey Day op 18 februari vallen. Nog veertien dagen te gaan. Met anderhalve dag per jaar erbij komen we er niet.

Dat die doelstellingen echt wel haalbaar zijn, blijkt uit de cijfers van de andere Europese lidstaten. 11 van de 28 lidstaten hebben nu hun doel al bereikt. Daarbij alle Scandinavische landen. Zweden is de koploper binnen de Europese Unie: zijn Grey Day valt nu op 19 juli. Daarmee zitten ze 20 dagen voorop op wat ze van Europa moesten halen.

Op de tweede plaats komen de Finnen: hun Grey Day valt nu op 31 mei. Ze deden er in vergeliking met vorig jaar maar liefst 7,2 dagen bij. Op plaats 3 staan de Denen. ook zij hebben de EU-doelstellingen voor 2020 al lang gehaald.

Ons land zal een serieuze versnelling moeten plaatsen om in 2020 in te vullen wat Europa heeft gevraagd. Daarvoor heeft het nog drie jaar de tijd. Want de Europese cijfers gaan over het jaar 2017. 

Mogelijk kan dat zonnige jaar ons een flink stuk vooruit helpen. Want hernieuwbare energie uit wind en zon is een tweesnijdend zwaard: hij kan je cijfers plots doen toenemen of doen instorten zonder dat je een inspanning doet. De grilligheid van de wind en de zon is mogelijk ook de verklaring waarom sommige Europese landen in hun energiedoelstellingen plots achteruit boeren. Iets wat ons trouwens ook al is overkomen: tussen 2014 en 2015 ging ons aandeel hernieuwbare energie plots achteruit, ondanks de blijvende groei van het groene energiepark.

Er kunnen ook andere hernieuwbare energiebronnen wat meer aangeboord worden. Bronnen die weersonafhankelijk zijn zoals biogas, biomassa of geothermie (aardwarmte). Ook het vergroenen van onze warmte, door bijvoorbeeld gasketels te vervangen door warmtepompen, kan ons een flinke stap vooruit helpen. En niet te vergeten: energie besparen. In het isoleren van woningen, het slimmer en meer economische sturen van het stroom- en warmteverbruik ligt nog een enorm potentieel. Het is duidelijk dat ons land op al die elementen zal moeten inzetten om in de koers naar de hernieuwbare energie op te schuiven van de staart naar de kop van het peloton.

Herbekijk hieronder de VRT NWS Live: