Fortnite is geen spel. Het is een speelplaats die we dringend serieus moeten nemen

Fortnite is waanzinnig populair. Elke dag opnieuw parachuteren miljoenen tieners naar een afgelegen eiland om elkaar, in een soort cartooneske "Hunger games", digitaal dood te maken. Maker Epic Games verdient naar schatting 250 miljoen dollar per maand met de verkoop van kleurrijke outfits en dansjes voor je personage. Die dansjes alleen al zijn hypes. Bekende Fortnite-spelers zijn wereldwijde supersterren.

Afgelopen weekend legden spelers de wapens neer om samen naar een Melo-Cake te kijken. Het is te zeggen: naar een audiovisueel spektakel van EDM-sensatie Marshmello. Geen idee wie die mens is, want ik vind EDM persoonlijk even aangenaam als botsauto’s door m’n oren geperst krijgen. Maar het is wel een duidelijke voorbode van de toekomst van gaming en entertainment. Niet toevallig vond in Minecraft, die andere mega-hype, vorige week ook een festival plaats.

Toch worden die spelletjes weggelachen en als onnozel afgedaan door het ‘grote publiek’ (vrij vertaald: oudere generaties die geen Fortnite of Minecraft spelen). Onterecht, want dit is de toekomst van sociale media, en nu al een miljardenbusiness. 

Nauw verbonden met het succes van Fortnite is de opkomst van livestreaming. Of het nu gaat om bekende spelers zoals Ninja of mijn neefjes … op videoplatformen zoals Twitch kijken dagelijks miljoenen mensen mee. Jongeren kijken geen series, ze kijken naar elkaar.

De grootste inschattingsfout is denken dat Fortnite een spelletje is. Het is veel meer dan dat. Het is een speelplaats. Het is een bestemming. Het is een "third place" waar ze samen kunnen zijn. En dat is fantastisch.

Risicoloos? Niks is zonder risico. Natuurlijk moeten we ervoor zorgen dat jongeren nog "analoog" kunnen communiceren. En zoals "gewone" sociale media zijn ook online games niet vrij van toxiciteit. 

Maar kunnen we alstublieft stoppen met zeggen dat jongeren asociaal zijn? Elke avond met honderden anderen samen streamen is een pak socialer dan voor tv kamperen in eigen zetel, om maar iets te zeggen.

Waar culturele fenomenen verschijnen, verschuift er economisch ook een en ander. Games als Fortnite zijn dan ook een perfect voorbeeld van een andere evolutie in de gaming-business: de shift naar "live services". Vroeger gingen games over de toonbank, en was daarmee de commerciële kous af. Games worden tegenwoordig gecreëerd als diensten die jarenlang geld moeten opbrengen. Door geregeld nieuwe content toe te voegen, of geld te verdienen met "microtransacties", zoals Marshmello-merchandise.

Dat is helaas een minder positief verhaal. Dure games krijgen er een duur vervolg bij, en "free-to-play" spelen hanteren vaak dubieuze praktijken om geld te verdienen. Veel van die mechanismen worden door de Belgische Kansspelcommissie trouwens afgedaan als misleidend, en zijn recent verboden. Goed dat consumenten ook virtueel beschermd worden.

Fenomenen als Fortnite of Minecraft zijn meer dan een hype, en veel meer dan gewone games. Ze zijn de toekomst van entertainment, en de nieuwe sociale media. Daarom: we moeten die spelletjes dringend serieus nemen.