‘Van Joke Schauvliege hoeven we duidelijk niks meer te verwachten’
SP.A-fractieleider Joris Vandenbroucke — © BELGA
De toespraak van Joke Schauvliege waarin ze afgelopen weekend zei dat de verschillende klimaatbetogingen opgezet spel zijn tegen haar beleid, brengt een stortvloed aan politieke reacties voort.
UPDATE: Een emotionele Joke Schauvliege heeft intussen ontslag genomen als minister
In een opmerkelijke speech bij het Algemeen Boerensyndicaat dit weekend noemde minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) de recente klimaatbetogingen ‘opgezet spel’. Ze zou daarover ingelicht zijn door bronnen bij Staatsveiligheid. Dinsdagochtend moest ze echter toegeven dat ze daarover helemaal nooit contact heeft gehad met Staatsveiligheid, en bood ze haar excuses aan.
‘Het is duidelijk dat minister Schauvliege gelogen heeft’, reageert SP.A-fractieleider Joris Vandenbroucke. ‘Ze zegt dat ze zich vergaloppeerd heeft, maar vergalopperen is hier een eufemisme voor liegen. Ze heeft gezwaaid met info van de Staatsveiligheid zonder dat ze contact heeft gehad met de Staatsveiligheid.’
Volgens Vandenbroucke is het duidelijk dat Schauvliege ‘de pedalen kwijt’ is. Toch eist SP.A nog niet dat Schauvliege ontslag neemt. ‘In het licht van de nakende verkiezingen, weet ik niet of het uitmaakt of ze minister blijft. Wat wel pijnlijk duidelijk is, is dat we van deze minister niets meer moeten verwachten op het vlak van klimaatbeleid.’
‘Christelijke waardigheid’
Groen, die andere oppositiepartij ter linkerzijde, vraagt wel om het ontslag van Schauvliege. ‘Voor Groen is de maat vol. Deze minister kan onmogelijk nog geloofwaardig functioneren op een cruciale positie als de hare’, stelt fractieleider Björn Rzoska. De partij dient woensdag in het Vlaams Parlement een motie van wantrouwen in.
Aan de andere kant van het politieke spectrum zegt ook Vlaams Belang dat Schauvliege niet kan aanblijven. ‘Als CD&V nog enige christelijke waardigheid heeft, dwingt ze minister Schauvliege tot ontslag. Voor een minister in functie is liegen immers een onvergeeflijke hoofdzonde’, zegt Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens. ‘Misschien kan CD&V haar parlementsleden naar scholen sturen om les te geven in ministeriële deontologie? Bij Schauvliege stond het water al aan de lippen, nu is ze volledig kopje-onder gegaan’, aldus Janssens.
‘Kous is af’
Binnen haar eigen meerderheid kan de politica momenteel nog op meer steun rekenen. Al ligt haar lot in handen van CD&V-voorzitter Wouter Beke, die nog niet reageerde. Wel minimaliseert CD&V-vicepremier Kris Peeters de uitspraken van Schauvliege tot ‘een kleine uitschuiver waarvoor excuses zijn aangeboden.’ Over het feit of Schauvliege kan aanblijven als minister wil Peeters geen uitspraken doen.
Vlaams Minister-President Geert Bourgeois (N-VA) noemt de uitspraken van zijn collega dan weer ‘ongelukkig’, maar is wel blij dat ze haar verontschuldigingen heeft aangeboden. Verder betreurt Bourgeois dat Schauvliege ‘de indruk gewekt heeft dat de landbouw zich niet zou moeten engageren’. Hij roept haar dan ook op ‘om de komende maanden met concrete beleidsmaatregelen te bewijzen dat die indruk verkeerd is’. Kortom, van Bourgeois mag Schauvliege de komende maanden minister blijven.
‘Het is duidelijk haar beste dag niet’, lot van Schauvliege ligt in handen van Beke
© nicolas maeterlinck
Houdt CD&V-voorzitter Wouter Beke minister Schauvliege de hand boven het hoofd of wordt ze geslachtofferd om de geloofwaardigheid van de partij in het klimaatdebat nog een kans te geven? De CD&V-top zit al de hele namiddag samen.
UPDATE: Een emotionele Joke Schauvliege heeft intussen ontslag genomen als minister
‘Het zou wel erg masochistisch zijn om er nu nog een lap bij te geven, maar ik weet wat ik zou doen’, zegt een CD&V-verkozene. ‘Ik wens haar geen onheil toe, maar dit is duidelijk haar beste dag niet. Nu is het aan Wouter.’
Alle ogen zijn gericht op CD&V-voorzitter Wouter Beke. 'Minister Schauvliege heeft zich geëxcuseerd, dat gebeurt niet vaak in de politiek', reageert hij. 'We gaan nu verder overleggen binnen de partij.' De Vlaamse fractie boog zich over het lot van de zwaar gehavende minister van Leefmilieu en Landbouw. Er werden ook intensief gesprekken gevoerd met haar zelf. Als ze al niet de eer aan zichzelf houdt, is het aan voorzitter Beke om daar eventueel in het belang van zijn partij op aan te sturen. De commissievergadering, die dinsdag om 14 uur zou starten en waar Schauvliege voor moet verschijnen, zal ten vroegste om 15.30 uur beginnen.
Ze was al de kop van Jut van de klimaatbetogers- en -spijbelaars en heeft zichzelf nu helemaal onmogelijk gemaakt. Afgelopen weekeinde loog ze door te zeggen dat Staatsveiligheid haar bevestigd had dat er een complot achter de klimaatprotesten zou zitten. Zelf zegt ze dat ze zich ‘vergaloppeerd’ heeft door dat zaterdag te zeggen in een speech voor het Algemeen Boerensyndicaat. ‘Als en zodra we iets te zeggen hebben, zullen jullie het wel horen’, is het enige wat CD&V-woordvoerder Steffen Van Roosbroeck kwijt wil.
Bij andere parlementsleden van de partij luidt het dat ‘we dat intern gaan bekijken.’ Voor CD&V is er geen goede kant aan dit verhaal. Schauvliege was al een stoorzender voor CD&V om het klimaatthema, dat nu volop leeft, geloofwaardig naar de kiezer te brengen. Aan Schauvliege, die tegelijk Landbouw in de portefeuille heeft, kleefde al het beeld van de minister die met de handrem voor dat leefmilieu kiest. Herinner u het protest rond het Genkse transportbedrijf Essers dat mocht uitbreiden ten koste van natuurgebied. Maar ook andere milieusymbolen zoals de betonstop of het statiegeld op blikjes en PET-flessen heeft ze - weliswaar door tegenstand bij de coalitiepartners - (nog) niet kunnen realiseren.
Geen evidentie
Als dan openlijk duidelijk wordt dat de minister klimaatprotesten eigenlijk ziet als een groot complot én daarbij onterecht verwijst naar de Staatsveiligheid, is het quasi onmogelijk voor haar om nog iets geloofwaardig over milieu en klimaat te zeggen. Maar het tast meteen ook de geloofwaardigheid aan van de hele partij over dat thema aan. En laat dat nu één van de thema’s zijn waar rond de verkiezingen in mei zullen draaien.
‘CD&V dreigt een hele generatie te verliezen’, zegt jongerenvoorzitter Sammy Mahdi. Het zal niet gemakkelijk zijn om dat recht te trekken. De jongeren verwachten een heel sterk signaal. De minister moet zelf kijken of ze kan blijven functioneren.’
Een ontslag van een minister en lijsttrekker vlak voor de verkiezingen is geen evidentie. ‘We moeten nu kijken of dit een fout is die geabsorbeerd kan worden door haar hele carrière, of dat dit er zodanig over is dat niet meer kan’, klinkt het binnen de partij. Maar het wordt heel moeilijk om met zo’n gehavende lijsttrekker naar de kiezer te gaan. Hoewel alles kan. Federaal minister van Werk Kris Peeters sust alvast en heeft het over een ‘kleine uitschuiver’ bij de VRT. ‘Ik heb begrepen dat zij dat heeft uitgeklaard en voor mij is daarmee de kous af.’
