Millennials gaan massaal overstag voor Ariana Grande, megaster met kattenoortjes

Ze heeft een buitengewone stem die maar liefst vier octaven feilloos aan kan. Iets wat haar wereldfaam, 144 miljoen online volgers én het respect uit de sector oplevert. Voor millennials is de 25-jarige Ariana Grande een megaster, in vijf jaar tijd uitgegroeid van voormalig tieneridool tot hofleverancier van de betere popmuziek. Voor anderen blijft ze vooral een vreemd fenomeen.

Het was de tragische aanslag op 22 mei 2017, aan het eind van haar concert in de Manchester Arena, die van haar wereldnieuws maakte. Een jonge terrorist blies zichzelf op in de inkomhal van de zaal, waarbij 22 ouders en kinderen het leven lieten en meer dan 500 anderen gewond raakten. Dat vooral jonge fans werden getroffen, maakte het drama des te gruwelijker.

Diezelfde avond nog reageerde Grande op Twitter. “Ik ben gebroken”, schreef ze. “Hier heb ik geen woorden voor.” Maar in plaats van bij de pakken te blijven zitten, kwam ze niet veel later al met een aankondiging. Ze zou een herdenkingsconcert geven in Manchester, ter ere van de overledenen en om geld in te zamelen voor de slachtoffers en hun families.

Het bericht werd kritisch onthaald, omdat sommigen het idee ongepast vonden. Maar gesteund door de grootste namen uit de popwereld, van Coldplay en Liam Gallagher tot Justin Bieber en Miley Cyrus, kwam Grande er alleen maar sterker uit. “Ons antwoord op het geweld moet zijn dat we dichter bij elkaar komen, elkaar helpen en nog meer graag zien”, vertelde ze onlangs nog in Billboard. “We moeten luider zingen en vriendelijker en genereuzer in het leven staan dan vroeger. Muziek moet mensen vrij en gelukkig doen voelen, en hoop geven.” One Love Manchester werd door 55.000 fans bijgewoond en bracht 25 miljoen euro op. Het werd de onvoorziene doorstart van haar carrière.

Schattige kattenoortjes

Ariana Grande-Butera is amper vijftien wanneer ze een grote rol krijgt in de Broadway-musical 13. Niet lang daarna wordt ze gecast in de tienerreeks Victorious en later ook Sam & Cat op Nickelodeon. Maar haar grote droom is zingen. In de zomer van 2013 verschijnt haar debuutplaat Yours Truly, een poppy r&b-album dat het vooral goed doet in de VS. Haar latere platen My Everything (2014) en Dangerous Woman (2016) pieken ook hoog in de Vlaamse Ultratop, met grote hits als ‘One Last Time’, ‘Dangerous Woman’ en ‘Side to Side’, samen met Nicki Minaj. 

Aanvankelijk wordt ze omschreven als iemand die erg ‘age appropriate’ voorkomt, in vergelijking met andere jonge popsterren die niet om een schandaaltje verlegen zijn. Bij Grande zijn het hoogstens schattige kattenoortjes die de aandacht moeten trekken. Al keert dat in 2014, wanneer ze haar haren blond verft en plots wel kortgerokt op het podium kruipt. Iets waarvoor ze wel veel bijval krijgt. 

“Van alle popsterren van de afgelopen 20 jaar maakte Grande de meest geloofwaardige overgang van ingénue tot onafhankelijke, vrouwelijke artiest”, schrijft journaliste Celia Almeida daarover in The Miami New Times. “Ze bewaart het vieren van de seksuele vrijheid voor haar teksten, toont haar kracht in het zingen in plaats van haar verlangens te tonen. Hoewel ze kattenoren en pvc-pakjes draagt, is ze niet geïnteresseerd in het spelen van een sekskitten.”

Dat uit zich onder meer in de titel van haar derde album Dangerous Woman, vrijelijk geïnspireerd op het boek Woman at Point Zero (1975) van de Egyptische moslimfeministe Nawal El Saadawi, dat gaat over de onderdrukking en religieus opgelegde plichten van vrouwen in de islam. Zelf is Grande rooms-katholiek opgevoed, maar onder paus Benedictus XVI heeft ze de kerk openlijk de rug toegekeerd. Vooral de standpunten over homoseksualiteit zijn een breekpunt, omdat haar oudere halfbroer Frankie homo is. 

“Ik heb mijn geloof verloren toen de paus besloot me te vertellen dat alles waar ik van hield, verkeerd was”, vertelde ze daarover in de Britse krant Metro. “Hij zei dat Spongebob Squarepants homo is en daarom een zondaar die moet branden in de hel. En Harry Potter was een zonde. Ik dacht: genoeg. Eerst homo’s, dan Spongebob en nu Harry Potter? Weg ermee!” Daarna richt ze zich tot kabbala.

Workaholic

Ook op haar vierde album Sweetener, dat in augustus vorig jaar verschijnt, laat Grande een diepere boodschap doorklinken. Het logische gevolg van de gebeurtenissen in Manchester. Want hoewel de eerste concerten na de aanslag worden geannuleerd, onder meer in het Antwerpse Sportpaleis, zet ze haar Dangerous Woman-tournee wel voort. Die sluit ze trouwens af met een optreden tijdens het Concert for Charlottesville, waar een maand eerder een dode en 38 gewonden waren gevallen toen een extreemrechtse activist inreed op een groep tegenbetogers.

“Toen ik thuiskwam had ik iets wat anderen als posttraumatisch stresssyndroom omschreven”, zei ze in Billboard. “Ik heb het een paar maanden erg lastig gehad, maar ik kon er goed over praten met Pharrell Williams. En ondertussen deed ik wat ik altijd heb gedaan: werken. Iedereen verklaarde me gek toen ik weer in de studio zat, maar ik ben een workaholic. Sinds mijn debuut op Broadway heb ik alleen maar gewerkt.” Zo leest het nummer ‘Get Well Soon’ – dat ze samen met Williams schreef – als een handleiding voor zelfzorg. En in ‘Breathin’ beschrijft ze de paniekaanvallen die ze in de periode nadien heeft doorgemaakt. 

“Met Sweetener maakt Ariana Grande zich langzaamaan klaar om de r&b-troon te beklimmen”, schrijft onze recensent Sasha Van der Speeten. “Ariana Grande mag dan een geestes- en stijlgenote lijken van verwende popdiva’s als Mariah Carey, ze schrikt er in haar naadloze popproducties niet voor terug de barsten in de façade te belichten. Het is op zijn minst desoriënterend, omdat de glossy, peperdure klank van Sweetener de ultieme perfectie suggereert.”

Het album levert Grande twee grote hits op: ‘No Tears Left to Cry’ en ‘God is a Woman’. En ook op privévlak lijkt alles goed te gaan. Ze heeft dan wel net gebroken met de Amerikaanse rapper Mac Miller, met wie ze twee jaar was samen geweest. Maar niet veel later raakt bekend dat ze verloofd is met comedian Pete Davidson, bekend van het sketchprogramma Saturday Night Live. Op Sweetener staat zelfs een nummer aan hem opgedragen.

Maar op 7 september 2018 sterft Mac Miller aan een overdosis cocaïne en fentanyl in combinatie met alcohol. De Amerikaanse roddelpers wijst meteen met de vinger naar Grande, die de stortvloed aan beschuldigende reacties niet te baas kan en zelfs even van Instagram verdwijnt. Uiteindelijk blaast ze haar huwelijk met Davidson af. En dan gebeurt het onverwachte. 

Fuckin’ grateful for my ex

Op 3 november lost ze uit het niets alweer een gloednieuwe single. Met ‘Thank U, Next’ geeft Ariana Grande criticasters en de roddelpers lik op stuk. In het nummer bespreekt ze liefdevol al haar ex-lieven, onder wie rapper Big Sean en danser Ricky Alvarez, maar dus ook Davidson en Mac Miller. “One taught me love / One taught me patience / And one taught me pain / Now, I’m so amazing.” En even verder: “I’m so fuckin’ grateful for my ex, thank you, next.”

“Het nummer is het resultaat van massa’s vrouwelijke energie, lachen en huilen, en champagne”, aldus Grande. “Ik zie mijn romances als een neveneffect van mijn leven als workaholic. Ik kan niet zomaar iemand ontmoeten op café, hè. Ik ontmoet alleen maar mensen via mijn werk. Ik leef snel en hard, ik maak fouten en ik leer ervan. Daarom ben ik dankbaar voor alles wat me overkomt.”

De video van het scheidingslied, met knipogen naar films als Mean Girls, Bring it On en Legally Blonde, wordt binnen vier dagen meer dan 100 miljoen keer bekeken. Maar vooral wordt het opvallend goed onthaald door de pers. “Ze strooit geen zout in de wonde over haar recente break-ups, wel doet ze het tegenovergestelde, ze vindt de deugd van het loslaten”, schrijft Quinn Moreland van muziekplatform Pitchfork. “Het is een zeldzame vorm van generositeit die je maar zelden ziet; een welbespraakte vertoning van innerlijke kracht en scherp zelfbewustzijn.” En los daarvan is het ook een ijzersterke song.

‘Thank U, Next’ is de voorbode van alweer een nieuwe plaat onder dezelfde titel die vrijdag verschijnt, amper zes maanden na de vorige. De tweede single ‘7 Rings’ is twee weken geleden gelost en schoot rechtstreeks naar de eerste plaats in de Amerikaanse hitlijsten. Het nummer leent de melodie van The Sound of Music klassieker ‘My Favorite Things’, en gaat over een dagje troostshoppen – “I want it, I got it” – waarop Grande onder meer zeven verlovingsringen voor haar beste vriendinnen kocht. Een soort ‘Material Girl’ anno 2019, maar wie goed luistert hoort ook de diepere boodschap. “Ain’t got enough money to pay me respect.”

Ondanks alle tegenslag lijkt Grande het leven met de glimlach te dragen. Ze krijgt te maken met publieke vormen van vrouwenhaat en seksisme, wordt zelfs ongepast aangeraakt door een bisschop tijdens de begrafenis van Aretha Franklin. En vaak is ze het middelpunt van gekke controverses. Maar altijd reageert ze in stijl en met gratie. Als ware positiviteit haar unique selling point. 

Het laatste akkefietje dateert nog maar van vorige week. Om haar single ‘7 Rings’ te vieren, liet Grande de titel van het nummer in het Japans op haar handpalm tatoeëren. Tenminste, dat dacht ze. In plaats daarvan stond er ‘shichirin’, wat zoveel betekent als een minibarbecue. Iets wat ze sportief rechtzette op sociale media. “R.I.P., kleine houtskoolgrill. Ik mis je. Ik vond je erg leuk.” Een vrolijke, positieve noot in een storm van hoongelach. Iets waar alleen de Grande Dame van de popmuziek mee wegkomt.

Thank U, Next verschijnt vrijdag.

De Sweetener World Tour op 30/8 in het Sportpaleis (Antwerpen) is uitverkocht.