Smeltende ijskappen op Groenland en Antarctica kunnen wereldwijd “klimaatchaos” veroorzaken

In het onderzoek dat gisteren gepubliceerd is in Nature, worden de gevolgen van het huidige klimaatbeleid gesimuleerd. Die simulatie laat onder meer zien dat de zeespiegel in sommige regio’s stijgt, terwijl die elders daalt.

Het smeltwater van ijskappen zal leiden tot extreem en onvoorspelbaar weer wereldwijd en veranderende oceaantemperaturen en circulatiepatronen, en een veranderende luchttemperatuur. “Met het huidige beleid wereldwijd, gaan we naar een temperatuurstijging van 3 of 4 graden boven het pre-industriële niveau. Dat zal een aanzienlijke hoeveelheid smeltwater van Groenland en Antarctica opleveren”, zegt onderzoeksleider Nick Golledge van het Antarctic Research Centre in Nieuw-Zeeland.

Zijn internationale onderzoeksteam combineerde zeer gedetailleerde simulaties van de complexe klimaatgevolgen met satellietgegevens over recente veranderingen in de ijskappen. Op basis daarvan zeggen ze over de gevolgen van de huidige klimaatpolitiek meer betrouwbare voorspellingen te kunnen doen dan tot nu toe het geval was.

Uit de simulaties blijkt dat de snelste stijging van de zeespiegel te verwachten is tussen 2065 en 2075. Het smeltwater beïnvloedt de watertemperatuur en circulatiepatronen in de oceanen, en daarmee ook de luchttemperatuur.

“De zeespiegel stijgt niet eenvoudig zoals in een badkuip”, zegt Natalya Gomez, geofysicus aan de McGill University in Montreal. “In sommige regio’s, zoals in de Pacific, verwachten we een sterke stijging van de zeespiegel. In regio’s die dichter bij de ijskappen liggen, daalt de zeespiegel.”

De gevolgen van de smeltende ijskappen gaan echter veel verder dan een verandering van het zeespiegelniveau. Doordat het water in de oceanen opwarmt, bijvoorbeeld in de Noord-Atlantische Oceaan, worden belangrijke oceaanstromen zoals de Golfstroom, verzwakt. Daardoor zal de temperatuur in het oosten van Canada en in Centraal-Amerika stijgen. Aan de andere kant van de oceaan, in Noordwest-Europa, zal de temperatuur juist dalen, zegt Gomez.

Volgens de onderzoekers is in het huidige klimaatbeleid, afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs, te weinig rekening gehouden met alle gevolgen van de klimaatverandering in de toekomst.

“De zeespiegel stijgt al, de ijskappen smelten al en we hebben in de afgelopen jaren een versnelling van het afsmelten gezien. Onze nieuwe experimenten laten zien dat dit tot op zekere hoogte zal doorgaan, ook als het klimaat op aarde gestabiliseerd wordt. Ze laten ook zien dat we de impact in de toekomst kunnen beperken, als we de uitstoot van broeikasgassen drastisch verminderen”, aldus Golledge.