Basisinkomen in Finland leidt tot meer geluk maar niet tot meer werk: proefproject niet verlengd
De Finse regering gaat een experiment met een basisinkomen niet verlengen. Twee jaar lang kregen 2.000 werklozen een basisinkomen in plaats van een werkloosheidsvergoeding. De werklozen waren niet langer verplicht om werk te zoeken en kregen niet de keuze of ze al dan niet wilden meewerken. Maar uit de resultaten blijkt nu dat de proefpersonen niet gemotiveerder waren om werk te zoeken.
Finland is het eerste land in Europa dat experimenteerde met het basisinkomen. In plaats van een werkloosheidsvergoeding kregen 2.000 willekeurig gekozen werklozen twee jaar lang een basisinkomen van 560 euro per maand, zonder voorwaarden. Zo zou het basisinkomen bijvoorbeeld niet verminderd worden als de proefpersonen een job zouden vinden.
De Finse overheidsdienst voor de sociale zekerheid wou op die manier achterhalen of de werklozen met zo'n basisinkomen gemotiveerder zouden zijn om bij te klussen of werk te zoeken. Uit het experiment, dat twee jaar duurde en vorige maand afliep, blijkt dat die extra motivatie er niet was.
Vooral psychologisch effect
De mensen die een basisloon kregen, deden het qua werkgelegenheid niet beter of slechter dan de mensen uit de controlegroep. De onderzoekers stelden wel vast dat de werklozen zich gelukkiger en gezonder voelden. Ze hadden ook meer vertrouwen in de toekomst. Dat geeft ook Sini Marttinen aan, een van de proefpersonen (zie video). "Het gaf me enige vrijheid", zegt ze, "het grootste effect was psychologisch".
Finse economen die aan het experiment meewerkten, noemen het resultaat geen verrassing, omdat veel werklozen weinig vaardigheden hebben of geconfronteerd worden met moeilijke situaties in hun privéleven. "Financiële stimulansen werken bij hen niet op de manier zoals sommigen dat zouden verwachten", klinkt het.
De overheidsdienst voor sociale zaken benadrukt dat de bekendgemaakte resultaten voorlopig zijn. Maar de centrumrechtse Finse regering heeft intussen beslist dat het experiment niet verlengd wordt.
Bekijk de reportage uit "Het Journaal":
