Diplomatieke rel tussen Frankrijk en Italië raakt niet opgelost
Zowel in Frankrijk als in Italië zijn vandaag opnieuw harde uitspraken over en weer gegaan. Gisteren trok Frankrijk zijn ambassadeur terug uit Italië, als reactie op "aanhoudende aanvallen op president Macron" vanuit Italië. Dat zegt de woordvoerder van de Franse regering in een interview. "Het was een noodzakelijk signaal."
Vanuit beide landen komt de boodschap dat er geen sprake is van ruzie. Italië en Frankrijk zijn vrienden, klinkt het aan weerszijden van de grens. Maar tussen de regels blijft het verwijten regenen. De woordvoerder van de Franse regering sprak over "aanhoudende aanvallen" vanuit Italië tegen de Franse president. De terugtrekking van de ambassadeur uit Rome is tijdelijk, zei hij op de Franse commerciële zender Europe 1, maar "het signaal was wel noodzakelijk".
Bitse woordenstrijd
De directe aanleiding was de ontmoeting van de Italiaanse vicepremier Di Maio van de Vijfsterrenbeweging met enkele vertegenwoordigers van de Franse gele hesjes eergisteren. Di Maio probeert die beweging al een tijdje politiek te recupereren. Volgens hem is ze verwant met het gedachtegoed van de Vijfsterrenbeweging. Maar de ontmoeting had plaats in Frankrijk, en dat viel daar niet in goede aarde.
"Als een buitenlands regeringslid ons land bezoekt", zei de vertegenwoordiger van de Franse regering, "is het op zijn minst beleefd om de regering daarvan op de hoogte te brengen." Dat was niet gebeurd. De regeringswoordvoerder voegde meteen ook nog een flinke steek onder water toe: "De aanhoudende aanvallen op Macron hebben niet kunnen verhinderen dat Italië in een recessie is beland", zei hij fijntjes.
Het toont hoe bits de woordenstrijd tussen beide landen is geworden. Want die strijd is al een tijdje aan de gang. De twee Italiaanse vicepremiers - Luigi Di Maio van de Vijfsterrenbeweging en Matteo Salvini van de Lega - laten geen kans onverlet om de Franse president op de korrel te nemen. Het begon al op 28 augustus vorig jaar, toen Matteo Salvini in Milaan de Hongaarse premier Orbán ontmoette. "Macron is de leider van de pro-migratiepartijen", zei Orbán toen. "En wij zijn de partijen die migratie willen stoppen."
Het Meneertje
Sindsdien profileerde Salvini zich herhaaldelijk als de anti-Macron. Met als favoriete argument de "hypocriete" houding van Macron over migratie. Macron die Italië op de vingers tikt als het geen reddingsschepen met migranten en vluchtelingen meer wil toelaten, maar die anderzijds zélf de grens tussen Frankrijk en Italië hermetisch dichthoudt, op een niet altijd zachtzinnige manier, zodat er geen migranten uit Italië naar Frankrijk zouden komen.
Salvini heeft in het verleden al tal van beledigende termen bovengehaald om Macron te omschrijven. Hij sprak over een hypocriet, een paladijn, een nieuwe Napoleon, een gek die graag champagne drinkt, een cynicus, een arrogante man... Maar zijn geliefkoosde term is "il signorino", het meneertje.
Neokoloniaal
Ook Di Maio en de Vijfsterrenbeweging schieten graag met scherp op Macron. Di Maio beschuldigt Frankrijk ervan een neokoloniaal beleid te voeren in Afrika. Volgens hem is dat één van de oorzaken van de migratie naar Europa - en met name naar Italië. "Als Afrikanen vandaag vertrekken, dan is dat omdat Europese landen en vooral Frankrijk, de kolonisatie nooit gestopt hebben", aldus Di Maio.
Dat de spanning ook vandaag nog aanhoudt, en de toon scherp blijft, bleek nog maar eens uit een uitspraak van minister van Infrastructuur Toninelli (Vijfsterrenbeweging). Die zei dat de Fransen in 2011, na de val van het regime van kolonel Khadaffi, een kapitale fout hebben gemaakt toen ze het initiatief namen voor de bombardementen op Libië (door een internationale coalitie). Dat heeft de massamigratie naar Italië weer doen toenemen, zei Toninelli. "De Fransen zouden daar beter eens excuses voor vragen", zei hij nog.
De Italiaanse president Mattarella ziet de twist met lede ogen aan, en dringt aan op een oplossing. Volgens de Italiaanse zakenkrant Il Sole 24 Ore zou Air France zich intussen ook teruggetrokken hebben uit de overnamestrijd van de Italiaanse luchtvaartmaatschappij Alitalia. Of dat klopt is nog niet bevestigd, en ook niet of het iets te maken heeft met de diplomatieke crisis. Matteo Salvini heeft intussen wel gezegd dat hij best een gesprek wil voeren met Macron. Maar de Franse regeringswoordvoerder liet verstaan dat er maar één gesprekspartner telt, en dat is premier Conte. Maar die zwijgt voorlopig in alle talen over de crisis.
Wat is er aan de hand tussen Italië en Frankrijk? Bekijk hieronder de reportage van "Terzake":
Onze reporter Willem Van Mullem geeft meer uitleg in "Terzake":
