Het nieuwste miljoenenproject van James Cameron komt uit Japan: “Alita is hot en bad ass tegelijk”

Allicht had u er nooit eerder van gehoord, maar in Japan is Alita: Battle Angel een fenomeen. De cyberpunk mangareeks heet daar Gunnm, wat zoveel betekent als ‘gewerendroom’, en werd in 1990 bedacht door Yukito Kishiro. Zijn eerste verhalen verschenen in een gespecialiseerd magazine, dat door de instant populaire strip plots wekelijks 760.000 exemplaren verkocht.

Alita is een vrouwelijke cyborg met geheugenverlies. Haar intacte brein wordt door wetenschapper Daisuke Ido gevonden op de vuilnisbelt van Iron City. Het jaar is 2563 en onze planeet is een desolate plek geworden. Aan de horizon zweeft evenwel een welvarende, alternatieve wereld, de luchtstad Zalem. Maar tussen de mengelmoes aan mensen op de aarde woedt een zware klassenstrijd. 

Kishiro kreeg het idee toen hij naar de hemel zat te staren. “Wat als er een soort lift je naar boven kon brengen, dacht ik. En zo bedacht ik die zwevende stad, waar mensen en cyborgs samenleven. Maar ik dacht ook verder, aan de combinatie van het menselijke brein in een robotlichaam, en hoe zij zich tot elkaar verhouden. Alle personages en elementen zijn zaken die zich afspelen in mijn gedachten. De verhalen zijn een gedramatiseerde versie van de innerlijke gevechten in mijn hoofd, die ik visualiseer door vechtsport.”

Wijd opengesperde manga-ogen

Via The Shape of Water-regisseur Guillermo del Toro is zo’n exemplaar van Alita op het bureau van James Cameron beland. Die had toen net Titanic afgerond, en zocht nieuw materiaal om te verfilmen. Wild van de manga vloog hij naar Japan om er de rechten te kopen. Alleen, hoe vertaal je een mangafiguur naar een live action-film? Daar was de technologie nog niet rijp genoeg voor. Daarom schoof Cameron Alita: Battle Angel op de lange baan, om de weg vrij te maken voor Avatar. En met de ervaring die hij daar had opgedaan, gaf hij het project als producer door aan regisseur Robert Rodriguez, die onder meer Sin City maakte.

“James had in 2005 al schetsen klaar van hoe die wereld eruit moest zien, en dat was voor mij de basis”, vertelt Rodriguez. “Maar het ontwerp dat mij helemaal omver blies, was een schilderij van Alita, met porseleinen ledematen en die wijd opengesperde manga-ogen. Dat werk was haast fotorealistisch, en plots zakte de moed in mijn schoenen. Als ik een computergetekende wereld moest creëren waarin een mangafiguur geloofwaardig tot leven komt, zouden we allemaal uit onze pijp mogen komen. In 2005 was dat te hoog gegrepen, maar vandaag eigenlijk nog steeds.”

Rodriguez haalt zijn telefoon boven en toont ons een foto van dat originele ontwerp, dan een foto van actrice Rosa Salazar in dezelfde pose, en dan een bewerkte versie van hetzelfde beeld. Los van het summiere decor, had deze afbeelding de poster van de film kunnen zijn. “Ik heb die foto gemaakt tijdens de casting van Rosa”, legt hij uit. “Daarna heb ik met Photoshop geprobeerd om haar ogen op een attractieve manier te vergroten, en haar mond en kin ietwat te verkleinen. Eigenlijk heb ik gewoon wat geknoeid met haar gezicht tot ik dit resultaat zag. Pas toen wist ik dat we de klus konden klaren.” 

Dat het lukte, ligt zoals Cameron had voorspeld aan de technologie die voor Avatar is ontwikkeld. Rodriguez: “Deze film had James niet kunnen maken in 2005. De grenzen die hij heeft verlegd in Avatar hebben Alita mogelijk gemaakt. Maar het omgekeerde is ook waar. Wat we nu hebben geleerd in het maken van deze film, heeft de deur weer opengezet naar nieuwe technieken voor de Avatar-vervolgfilms die er nóg realistischer zullen uitzien. Ik bekijk het zo: dankzij Alita krijg je binnenkort een nóg spectaculairdere James Cameron-ervaring.”

Emotioneel parcours

Volgens coproducer Jon Landau had de film er in 2005 natuurlijk anders uitgezien wegens de technologie, maar hij maakt zich sterk dat ze wel een aanvaardbare methode hadden gevonden. “Het grootste cadeau dat tijd ons gegeven heeft, was Rosa. Weet je, Alita rijdt een emotioneel parcours. Ze start als iemand die met totale onschuld in deze wereld terechtkomt, eindigt als een krijger die uit is op wraak, en onderweg vindt ze haar menselijkheid. Wie kan dat spectrum spelen? We hadden het geluk om zeer breed te kunnen casten, zonder beperkingen van leeftijd of etniciteit. Omdat in Iron City, een stad in de verre toekomst, iedereen door elkaar leeft.” En daarmee pareert hij meteen de kritiek als zou deze film aan whitewashing doen en haar Aziatische roots verloochenen.

Maar is het geen risico om een populair Japans product, via een internationale cast naar de hele wereld uit te breiden? Toch niet, denkt Landau. “Het mag dan wel gebaseerd zijn op een bestaand werk, dat het nog niet zo wijdverspreid is, maakt het net nieuw voor een grote doelgroep. Dankzij het bronmateriaal van Kishiro kunnen wij de wereld introduceren aan een nieuwe wereld, met een universeel verhaal: het systeem van twee klassen. Wie onderaan de maatschappelijke ladder staat, heeft het moeilijk om zichzelf te overtuigen dat hij of zij er ooit uit kan geraken. Maar Alita komt er terecht zonder voorkennis, zonder vooroordelen.”

En precies dat sprak Rosa Salazar, de Amerikaanse actrice met Peruviaanse wortels die Alita vertolkt, zo aan in deze rol. “Er speelt geen externe factor die haar lot bepaalt”, zegt ze. “Alita overwint het onoverwinbare in haar eentje. Ze is hot en bad ass, ze is slecht en goed tegelijk. Kortom, eindelijk een personage met een breed spectrum aan contradicties. Net dat vind ik heel geloofwaardig. Ik kom elke dag zulke vrouwen tegen.”

Meer zelfs, ook Cameron beweert dat deze uitgesproken vrouwelijke hoofdrol hem naar Japan deed vliegen. “Mijn oudste dochter was zeven jaar oud toen ik de rechten van Alita kocht”, vertelde Cameron in Het Laatste Nieuws. “Ik piekerde in die periode veel over de door mannen gedomineerde maatschappij en hoe mijn jonge dochter daarin moest opgroeien. Daarom wou ik graag een film maken die voor haar betekenis kon hebben, met Alita als het perfecte voorbeeld van iemand die sterk is en op haar strepen staat.”

Die focus is ook de reden waarom het project bij Rodriguez in goede handen kwam. “In de strips van Kishiro zie je op elke pagina wel hersenen uit elkaar spatten of oogbollen uit hun kassen rollen”, aldus Cameron. “Voor Robert was het bij momenten net iets te gortig, hij wou die extreem gewelddadige scènes eruit laten. De speciale band tussen Alita een Ido, die was veel belangrijker.”

Kunstenaar

Uiteindelijk stond Cameron één dag op de set, naar eigen zeggen om er niet de schoonmoeder uit te hangen. Maar hij gaf dagelijks feedback op opnames, soms in ellenlange e-mails. En blijkbaar is hij toch niet helemaal zeker van zijn stuk. Vorige week maakte de topproducer plots accounts aan op Facebook en Instagram om reclame te maken voor Alita: Battle Angel. “Als je ziet hoe groot haar hart is, waar ze voor staat en hoe goed ze kan vechten, zal je net zoals ik verliefd op haar worden.”

Wie alvast blij is met het resultaat, is Kishiro. Zelf houdt hij het op een “Ik ben super vereerd”. Maar volgens Landau was hij in elk facet van de productie betrokken. “Tijdens hun eerste ontmoeting heeft James beloofd om trouw te blijven aan zijn gecreëerde universum. En toen we invlogen naar de set in Austin, sprak zijn glimlach boekdelen. Voor mij was dat een erg belangrijk moment. Kishiro is een kunstenaar, hem wou ik alleen maar eer aandoen.”

Als het van de makers afhangt, is dit niet het laatste wat we Alita te zien krijgen. Landau: “Alita: Battle Angel is een hoofdstuk in het leven van Alita. En hoofdstukken hebben een eind, maar er ligt altijd een toekomst op de loer. Kishiro heeft zoveel verhalen geschreven, in werelden die we nog niet gezien hebben. Dus als het publiek meer wil, zijn we er klaar voor om ook die tot leven te brengen.”

Alita: Battle Angel, vanaf woensdag in de bioscoop.

Lees hier onze recensie.