Direct naar artikelinhoud
Belgisch Congo

VN-experten vragen Belgische excuses voor koloniaal verleden

Belgisch Congo.Beeld Wiki

Een expertengroep van de Verenigde Naties roept de overheid op om in naam van ons land verontschuldigingen aan te bieden voor ons koloniaal verleden en de misdaden die tijdens dat “donkere hoofdstuk” uit de Belgische geschiedenis plaatsvonden. Dat bleek vandaag bij de voorstelling van de tussentijdse bevindingen van de expertengroep, die ons land een week heeft bezocht.

“Er lijkt een muur van stilte te bestaan rond de kolonisatie. Om tot een echte verzoening te komen, zodat het dekoloniseringsproces zich kan voortzetten, denken we dat verontschuldigingen van de Belgische staat een eerste stap zouden zijn”, stelde Ahmed Reid, één van de leden van de VN-werkgroep rond mensen van Afrikaanse afkomst. “De discussie moet zich breder afspelen dan enkel binnen de muren van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika”.

‘We roepen de overheid op verontschuldigingen te uiten voor de gruweldaden tijdens de kolonisatie’
Michal Balcerzak, het hoofd van de VN-werkgroep

De expertengroep kijkt ook met een bezorgde blik naar de vele monumenten die zijn opgericht voor koning Leopold II, die een schrikbewind voerde in Congo. Om dit “donkere hoofdstuk” uit onze geschiedenis af te sluiten en om verzoening tot stand te brengen, moet België eindelijk de rol van koning Leopold II en van België tijdens de kolonisatie onder ogen zien, net als de impact op België en Afrika, zei Michal Balcerzak, het hoofd van de driekoppige missie. “We roepen de overheid op verontschuldigingen te uiten voor de gruweldaden tijdens de kolonisatie.”

Meer erkenning is nodig

Het trio zag tijdens zijn bezoeken aan Brussel, Antwerpen, Luik, Charleroi en Namen ook “duidelijke bewijzen” dat rassendiscriminatie voorkomt binnen instellingen in België. Uit gesprekken met mensen uit het middenveld onthielden ze gevallen van discriminatie, xenofobie, Afrofobie en daaraan gelinkte intolerantie die mensen van Afrikaanse afkomst ondervonden. “De wortels van hedendaagse mensenrechtenschendingen liggen in het gebrek aan erkenning van de echte omvang van het geweld en onrechtvaardigheid tijdens de koloniale periode”, vinden de experten.

Ze staan ook stil bij het grondig herdachte Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren, dat een veel kritischer verhaal over ons koloniaal verleden brengt dan voorheen. Toch vindt de expertengroep dat de herorganisatie niet ver genoeg is gegaan. Ze kijkt ook richting het onderwijs en is bezorgd dat de handboeken in het lager en secundair onderwijs de koloniale geschiedenis niet nauwkeurig weergeven. Indien het al een thema wordt tijdens de lessen, is het vaak te danken aan het initiatief van individuele leerkrachten.

Koninklijk Museum Royal Museum for Central Africa in Tervuren, Thursday 31 May 2018. The museum has been closed for renovation since 2013, it will reopen for the public on December 8th. BELGA PHOTO ERIC LALMANDBeeld BELGA

Ook de heruitgave van Kuifje in Congo is de experten duidelijk een doorn in het oog. “Die moet worden ingetrokken of gecontextualiseerd met een addendum met huidige engagementen in de strijd tegen racisme.”