Suikerdip maakt slachtoffers: “Gouden eeuw voor Europese producenten is voorbij”

Hoe kunnen we de perceptie van suiker verbeteren? Het is een van de meest prangende vragen op de Dubai Sugar Conference die momenteel in de oliestaat loopt. Want ondanks de bewezen gunstige rol die suiker in de voorbije eeuw heeft gespeeld voor de volksgezondheid, wordt het product nu vooral negatief in verband gebracht met dingen zoals obesitas, diabetes en chronisch niet-overdraagbare aandoeningen. 

Het event dat de wereldwijde suikerproducten samenbrengt is in mineur gestart. Tereos, de grootste Franse suikerproducent, verkeert in financieel noodweer en wil in zijn productie knippen. 

Dat nieuws kwam er nadat Südzucker, de grootste Duitse producent, onlangs plannen had ontvouwd om fabrieken te sluiten. De moedergroep van Tiense Suiker in ons land wijst ook naar de marktomstandigheden. De groep wil liefst 700.000 ton per jaar minder produceren, goed voor 15 procent van de totale productie van zo’n 4,7 miljoen ton. “Dat moet het aanbod meer afstemmen op de vraag naar suiker op de Europese markt”, luidt het in een verklaring. De Belgische fabrieken van Südzucker blijven wel buiten schot.

“De langdurige gouden eeuw voor Europese producenten is voorbij”, liet bestuursvoorzitter Alain Commissaire tijdens de opening van de conferentie weten. “De prijzen zullen zich op een bepaald moment herstellen, maar niet tot het niveau dat we onder het quotumsysteem hadden.”

Suikerberg

Vroeger bestond er een productieplafond. De voorbije jaren lag dat op zowat 13,5 miljoen ton. Dat quotumsysteem was in 1968 in het leven geroepen om de boeren een behoorlijke levensstandaard te bezorgen en tegelijk een faire consumentenprijs te waarborgen. Het bood ook bescherming tegen goedkopere rietsuiker uit andere werelddelen. Geleidelijk werd geknabbeld aan het quotum, om de grote suikeroverschotten aan te pakken. 

In september 2017 ging het plafond van het quotum eraf. Het gevolg: meer productie, en bijgevolg suikerprijzen die in vrije val gingen. Een voorbeeld: het suikertermijncontract op de Londense beurs daalde deze week naar 289 euro per ton. Begin 2017 noteerde die prijs nog boven 500 euro per ton. Analisten verkeken zich op de prijsval, want ook de Europese Commissie ging uit van een bodemprijs van zowat 400 euro per ton.

Brandstof

De overproductie is één zaak, ook de krimpende vraag speelt de suiker parten. De International Sugar Organisation (ISO) in Londen ging uit van een wereldproductie van 179,4 miljoen ton. Het verbruik wordt lager ingeschat, waardoor de voorraad stijgt tot 90 miljoen ton. 

Diverse antisuikercampagnes werpen vruchten af. Het wereldwijde suikerverbruik neemt niet meer toe, in bepaalde contreien is het zelfs afgenomen. Dat bewijzen onder meer de cijfers van giganten als Coca-Cola of Pepsi. De totale omzet van calorierijke suikerdranken als Coca-Cola, Fanta, en Sprite daalde naar 35,4 miljard dollar. In 2012 was dat nog 48 miljard. 

Ook de populaire koffieketen Starbucks voelt de trend van gezondere voeding. Jarenlang was de ijskoude frappuccino de zomerse bestseller en een trendsetter onder de luxekoffies. Starbucks zag de verkoop van zijn topproduct, goed voor 11 procent van de omzet, met 3 procent op jaarbasis teruglopen.

Toch zien suikeranalisten op langere termijn kans op verbetering. Een uitweg voor suiker als consumptiemiddel is suiker als brandstof – ethanol is een afgeleid product. In Brazilië bijvoorbeeld werd vorig jaar zo’n 60 procent van de suikerproductie afgeleid naar brandstof. Hoe langer de suikerprijs laag blijft, hoe aantrekkelijker ethanol wordt.