“De mainstream pornokut blijft een prepuberaal spleetje"
Waarom schamen we ons voor onze vulva? Dat is een van de hamvragen in V: van vulva tot vagina, een boek waarin zeven vrouwen schrijven over de onzekerheden die het hebben van een vagina met zich brengt. De Nederlandse schrijfster Bregje Hofstede is een van hen.
Moet ik mij generen om als man met u over vagina’s te praten?
“Nee, dat is precies het punt. Het feit dat het nieuwswaardig is dat dit boek verschijnt, geeft aan dat het onderwerp kennelijk nog steeds een taboe is voor velen. Het is een lichaamsdeel dat veel mensen interesseert en waar toch weinig over geweten is. Daarom kan dit veel lezers interesseren: zowel zij die zelf een vulva hebben als zij die er regelmatig mee te maken krijgen omdat hun partner er een heeft.”
Waarom is de vulva nog steeds een taboe-onderwerp?
“Dat heeft een diepe, culturele wortel en is niet zomaar uit te roeien door enkele decennia van seksuele revolutie. In de westerse cultuur heeft er millennia lang veel gewicht gerust op de vrouwelijke seksualiteit. Onder meer vanwege het huwelijk en het feit dat een man wil weten of zijn erfgenamen echt door hem zijn verwekt. Het makkelijkst is het doen en laten van de vrouw controleren. En een manier om dat te bereiken, is ervoor zorgen dat het voor een keurige vrouw niet hoort te genieten van seks. En daarin staat de vulva centraal.”
In uw bijdrage aan dit boek gaat het over de vulva in de kunsten. Zo is het beroemde werk L’origine du monde van Gustave Courbet pas sinds 1995 te zien in het Musée d’Orsay.
“En nog steeds word je ervoor gewaarschuwd voor je de bewuste zaal binnentreedt. Het vrouwelijke geslacht is lang onzichtbaar, onafbeeldbaar geweest, in tegenstelling tot de penis, waarvoor je geen gordijntje hoeft te trotseren. Dit werk werd onlangs nog gecensureerd door Facebook. Voor mij geeft het aan hoe belangrijk de rol van de beeldende kunst is in het zichtbaar en dus bespreekbaar maken van de vulva. Ook op Facebook.”
Aan de andere kant staat het internet vol vulva’s.
“Het is moeilijk om iets algemeens te zeggen over porno, omdat het aanbod gigantisch is. Er bestaan zelfs niches voor ‘grote schaamlippen’, omdat er kennelijk mensen zijn die net dat aantrekkelijk vinden. Toch blijft de mainstream pornokut vooral kaal, met zo min mogelijk zichtbare onderdelen: een prepuberaal spleetje zonder meer. Ook dat is een vorm van onzichtbaarheid: het laat de variatie binnen de natuur buiten beschouwing.
‘Het vrouwelijke geslacht is lang onzichtbaar, onafbeeldbaar geweest, in tegenstelling tot de penis’
“Als puber heb ik me afgevraagd: hoor ik er zo uit te zien? Dus als je dan even googelt en dit plaatje in honderdvoud te zien krijgt, wordt dat de norm. Dan dreig je te denken: ik ben niet normaal. Maar mocht die veelheid aan variatie in vulva’s in de seksuele voorlichting worden opgenomen, valt er veel mee te winnen. Voorlichting schiet sowieso tekort: 19 procent van de Nederlandse meisjes die voor het eerst ongesteld worden, weet niet wat er aan de hand is.”
Op de achterflap staat dat het boek ‘de gelijkheid tussen mannen en vrouwen wil bevorderen’. Penissen en vulva’s hangen dus samen?
“Er zijn ongetwijfeld mannen die angsten en onzekerheden hebben over hun penis. Het gesprek en de beeldvoering daarover zijn ook voor verbetering vatbaar. Maar de vulva loopt achter qua goede pr.”
V: van vulva tot vagina verschijnt op 20 februari bij Uitgeverij Pluim.