Ook truckbouwers moeten eraan geloven: CO2-uitstoot moet met 30 procent omlaag
Europese trucks en touringcars moeten vanaf 2025 15 procent minder CO2 uit stoten dan nu. Vanaf 2030 moeten de emissies zelfs 30 procent lager zijn. Dit zijn het Europees Parlement en de Europese Commissie overeengekomen met de lidstaten. Het is voor het eerst dat Europa een limiet stelt aan de uitstoot van broeikasgassen door vrachtwagens. Betekent dit het einde van diesel voor het langeafstandstransport?
Het korte antwoord is nee: diesel zal voorlopig de belangrijkste brandstof blijven voor het Europees wegtransport, maar het akkoord is wel een goede stap richting een duurzamere sector, zeggen milieuorganisaties. Een belangrijker troef in de weg naar emissievrije vrachtwagens is de 2-procentgrens die vanaf 2025 geldt.
“Deze grens is belangrijk omdat ze fabrikanten dwingt emissievrije aandrijflijnen te ontwikkelen”, zegt Stef Cornelis van milieuorganisatie Transport & Environment. Pas boven de 2-procentlimiet worden de eisen voor CO2-uitstoot voor de rest van de vloot soepeler. Elke emissievrije vrachtwagen boven deze grens mag een fabrikant aftrekken van de uitstoot van gewone diesels die hij verkoopt.
Zonder deze 2-procentlimiet zouden fabrikanten de uitstootnormen wellicht kunnen halen door hun motoren net wat zuiniger te maken, of door gebruik te maken van hybridetechnologie, waarbij een brandstofmotor samenwerkt met een elektrische variant. Nu loont het echt nieuwe aandrijflijnen te gaan ontwikkelen, zegt Bas Eickhout, die namens het Europees Parlement de onderhandelingen voerde. Europa is straks het eerste continent dat zo’n ondergrens instelt voor emissievrije vrachtwagens.
Eickhout erkent dat de kans bestaat dat fabrikanten vrachtwagens gaan bouwen met een kleine accu, die bij wijze van spreken een paar emissievrije rondjes om de kerk kunnen maken. “Maar daar hebben we rekening mee gehouden”, zegt hij. Lichte emissievrije vrachtwagens zullen straks minder gewicht in de schaal leggen dan zware.
Mordicus tegen
Om tot een akkoord te komen, moest Eickhout op eieren lopen. Hongarije, Polen en Tsjechië waren mordicus tegen de voorgestelde uitstootreductie. Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zijn voor. Spanje, Duitsland en Italië golden als swing states, die aan boord gehouden moesten worden. Dat lijkt gelukt, al onthoudt Duitsland, met MAN en Daimler een belangrijke truckproducent, zich vrijdag in de Europese Raad van Ministers vermoedelijk van stemming. Als die ook akkoord gaat, hoeft alleen het europarlement nog in te stemmen, maar dat wordt als een formaliteit beschouwd. Mocht het voorstel het vrijdag niet halen, dan moet Eickhout terug naar de onderhandelingstafel.
De Europese autokoepel Acea is minder enthousiast: het ontbreekt in Europa aan infrastructuur om elektrische trucks te kunnen opladen. Ook zijn er nauwelijks waterstoftankstations, zegt Acea. “Ik moet ze eindelijk eens gelijk geven”, zegt Eickhout. Doordat fabrikanten lang op de rem hebben gestaan, was er voor lidstaten geen prikkel om laadinfrastructuur voor trucks aan te leggen. Maar nu vrachtwagenbouwers zich moeten toeleggen op de bouw van e-trucks, kan het Europees Parlement samen met fabrikanten optrekken om lidstaten te overtuigen wel te gaan investeren in snelladers en waterstofstations. “Staan we ineens aan dezelfde kant, wie had dat gedacht.”
Ook Transport & Environment ziet weinig beletsels. “Je zult zien dat nulemissie-trucks eerst en vooral in en om stedelijk gebied gebruikt worden”, denkt Cornelis. Met een actieradius van 200 kilometer kun je daarmee prima uit de voeten, stelt hij. ’s Nachts kan de trekker bij het depot worden opgeladen. “Er is voorlopig dus nog geen gigantische laadinfrastructuur nodig.”
Laadpalen van 350 kilowatt
Pas in een later stadium zal ook het internationale transport elektrisch worden. Vrachtwagens kunnen nu al gebruik maken van de snelladers voor gewone auto’s, die steeds krachtiger worden en waarvan er steeds meer worden gebouwd. “Met laadpalen van 350 kilowatt die nu langs snelwegen verschijnen, kom je met een truck ook een heel eind”, zegt Cornelis. Om het extra gewicht van de accu’s enigszins te compenseren, mogen emissievrije vrachtwagens twee ton extra meetorsen, waardoor het maximale laadvermogen min of meer intact blijft.
Transport geldt als laaghangend fruit als het gaat om CO2-besparingen. Trucks en touringcars zijn verantwoordelijk voor bijna een kwart van de CO2-uitstoot door de vervoerssector. Europa is laat met de invoering van CO2-beperkingen voor vrachtwagens; in de VS, Japan, India en China bestaan zulke normen al wel.
Het nu bereikte akkoord is een compromis: in november ging het europarlement akkoord met een reductie van 20 procent in 2025 en 35 procent in 2030, maar sommige lidstaten wilden zo ver niet gaan. De Europese Commissie komt in 2022 met voorstellen voor doelstellingen na 2030.