“België kan vervolgd worden als het IS-strijders laat ter dood veroordelen in Irak”

In september van vorig jaar trok een journalist voor het Amerikaanse blad The New Yorker naar Bagdad. Hij volgde er een reeks processen van mensen die verdacht werden van terrorisme. Het eerste proces duurde vierenhalve minuut, het volgende acht – telkens bleek dat ruim voldoende tijd om de verdachten te veroordelen voor terroristische feiten die ze zelf ontkenden.

Als er al een advocaat aan te pas kwam, speelde die hooguit een bijrol. In één geval legde een advocaat inlichtingenrapporten voor die aantoonden dat het om een simpele naamsverwarring ging. De rechter had er amper aandacht voor. In negen minuten was het lot van de verdachte bezegeld. Van rigoureus juridisch werk was geen sprake.

Ondenkbaar

Toch pleit een groot deel van de politieke wereld ervoor om Belgische jihadisten in Irak te vervolgen. “Irak heeft al veel vervolging van IS-strijders gedaan en is daarop uitgerust”, aldus N-VA-voorzitter Bart De Wever, die ook suggereerde dat ons land daar een financiële compensatie tegenover zou moeten zetten.

Voor strafpleiter Abderrahim Lahlali is die piste volstrekt ondenkbaar. “Irak is totaal geen rechtsstaat. Er is geen eerlijke procesvoering, de rechten van de verdediging worden er aan de lopende band geschonden. Internationale rapporten laten daarover geen enkele discussie. De doodstraf wordt er uitgesproken ongeacht de bewijslast. Om dan onze problematiek af te wentelen op Irak en een oplossing voor dit probleem af te kopen, is gewoon onethisch.”

“Als terroristen daar de doodstraf krijgen, zou ons land daarna trouwens vervolgd kunnen worden. Met onze financiële steun zouden we immers hand-en-spandiensten leveren voor veroordelingen die in strijd zijn met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens.”

Zwaktebod

Ons land zou weliswaar Irak kunnen vragen geen doodstraffen uit te spreken, maar dat noemt Lahlali “een politiek zwaktebod”. Ook het gevangeniswezen in Irak is allesbehalve goed uitgebouwd. Belgische onderdanen daar aan hun lot overlaten, zou er volgens de strafpleiter dan ook voor kunnen zorgen dat hun haat tegenover het Westen net versterkt wordt. “Eenmaal ze op vrije voeten komen, zullen ze ongeleide projectielen zijn die zonder problemen naar ons land kunnen terugkeren.”

“Vergeet ook niet dat IS-leider Baghdadi en zijn trawanten hun plannen voor een jihadistisch netwerk al smeedden achter de Iraakse tralies. We kunnen dus niet uitsluiten dat er een IS 2.0 ontstaat als we Belgische strijders daar laten gevangenzetten. We hebben er dan geen controle meer over.”

Wil België de vervolging van Syrië-strijders toch uitbesteden, dan moet voor Lahlali op zijn minst aan een rechtbank op Europees grondgebied gedacht worden. “Met een Europese aanpak kunnen we hen opvolgen na hun straf.  Of nationale of supranationale Europese rechtbanken de vonnissen uitspreken maakt geen verschil, aangezien ze hun straffen in hun vertrekland zullen moeten ondergaan.”