Daklozenopvang in Gent dwingt sp.a en Groen in het defensief

Het Gentse schepencollege heeft een openbare aanbesteding voor daklozenopvang toegekend aan de bewakingsfirma G4S Care. De voormalige studentenresidentie Campus Vesalius wordt tijdelijk ter beschikking gesteld voor de opvang van mensen in nood. Dertien kamers worden gereserveerd voor vluchtelingen, vijf kamers voor daklozen die nood hebben aan een rustpauze (DM 20/2).

Dat de aanbesteding werd toegekend aan een privéfirma roept vragen op. Waren Groen en sp.a niet gekant tegen de commercialisering van de zorg? In 2017 diende sp.a Antwerpen, toen nog vanuit de oppositie, een klacht in bij de Antwerpse gouverneur omdat N-VA-schepen Fons Duchateau de opvang van daklozen had toegewezen aan G4S Care. Ook de groenen trokken fel van leer tegen de nakende privatisering.

“Maar de situatie is niet vergelijkbaar”, stelt sp.a-woordvoerder Conner Rousseau. “Anders dan in Antwerpen zal de firma in Gent geen zorgen toedienen. Het gaat om een soort conciërge, die de administratie en de organisatie op zich neemt.” De ideologische lijn van sp.a, die afgelopen weekend werd bevestigd op een groot partijcongres, blijft ongewijzigd: “Wij zijn tegen de privatisering van de zorg.”

Ofwel privé, ofwel niets

De vraag is wat sp.a precies onder zorg verstaat. Rudy Coddens, de Gentse schepen van Sociaal Beleid en Armoedebestrijding, erkent dat G4S de daklozen tijdens hun tijdelijk verblijf zal helpen in hun zoektocht naar een nieuwe woning. “Dat is geen zorgtaak”, duidt zijn woordvoerder Laurens Teerlinck. “En als straks toch blijkt dat sommigen zorg nodig hebben, dan zal de stad daar zelf voor bijspringen.”

Ook op het hoofdkwartier van Groen bijten ze fel van zich af. “In Antwerpen ging het om de basisopvang van daklozen, in Gent gaat het om een extra initiatief dat boven op de bestaande capaciteit komt”, zegt partijwoordvoerder Jonas Dutordoir. Bovendien kan het stadsbestuur er niet aan doen dat er maar één kandidaat opdook voor de opdracht, klinkt het. “Ofwel werkten we samen, ofwel deden we niets.”

Maar volgens het CAW van Oost-Vlaanderen, dat niet meedong naar de opdracht, ligt het gebrek aan kandidaten ook aan het stadsbestuur. “Ze kozen voor groepsopvang, waarbij de bewoners sanitair en keuken moeten delen. Maar de praktijk wijst uit dat daklozen liever individueel wonen. Daarom nemen wij enkel nog nieuwe projecten aan met individuele woonvormen”, zegt coördinator Els Goossens.

Housing first

Ook het principe om daklozen enkele maanden in een tijdelijke woning te stoppen en daarna door te verwijzen naar een andere, strookt niet met de richting die het CAW uit wil gaan. “Tijdelijke woningen zullen altijd nodig zijn, maar wij zetten alsmaar meer in op housing first”, zeg Goossens. “Mensen moeten eerst een vaste plaats hebben waar ze kunnen blijven wonen. Daarna kun je de hulpverlening opbouwen.”

Nog een factor die twijfels oproept over het Gentse initiatief is de samenwerking van G4S Care met Traverse, een Nederlandse privépartner. In Antwerpen sprong de samenwerking tussen de stad en G4S af toen bleek dat die laatste niet helemaal de waarheid had gesproken over een samenwerking met expertisecentra in Nederland. Nu zou het in Gent opnieuw samenwerken met een Nederlandse partner.

Of de expertise nu wel kan worden gegarandeerd? “Uiteraard hebben we alles zorgvuldig gescreend”, klinkt het bij schepen van Wonen Tine Heyse (Groen). “Als we het gevoel zouden hebben dat het niet in orde kwam, dan zouden we het niet gunnen.”

Heyse benadrukt ook dat de bestaande bedden van de daklozenopvang in handen blijven van de stad. Intussen blijft het stadsbestuur investeren in opvang. “Sommigen beweren nu dat we onze dienstverlening afbouwen. Maar niets is minder waar.”

G4S Care en Traverse wensten niet te reageren.