Direct naar artikelinhoud
Adoptie

Nieuwe DNA-databank helpt kinderen in zoektocht naar biologische ouders en vice versa

Vondelingenschuif in Evere.Beeld Baert Marc

Goed nieuws voor slachtoffers van gedwongen adoptie of kinderen op zoek naar hun spermadonor. Vanaf volgend jaar is het mogelijk DNA af te staan aan een Vlaamse databank die ouder en kind probeert te matchen. 

Wie geadopteerd is, kan vandaag al inzage vragen in zijn adoptiedossier. Adoptiediensten helpen dan bij de  zoektocht naar de biologische ouder(s). Maar wat als er geen enkel aanknopingspunt is, omdat iemand te vondeling werd gelegd, verwekt werd door een spermadonor of gedwongen werd opgegeven voor adoptie? 

Tegen uiterlijk 1 januari volgend jaar moet er een Vlaams afstammingscentrum komen. Kinderen en biologische ouders kunnen er terecht met vragen en kunnen er DNA achterlaten in een databank. Als er (ooit) een ‘match’ is met een ander profiel, dan kan het centrum een ontmoeting regelen, met psychologische ondersteuning. 

Federaal parlement

Het idee voor zo’n DNA-databank bestaat al sinds 2014, toen in het Vlaams Parlement hoorzittingen georganiseerd werden over de gedwongen adopties die tussen de jaren 60 en 90 plaatsvonden. Verscheidene moeders getuigden over hoe hun kind werd afgenomen en door religieuze organisaties werd opgegeven voor adoptie. Een van de aanbevelingen was een databank op te richten om kinderen en moeders alsnog te verenigen.

‘Begeleiding zal centraal staan, want zo'n zoektocht is heel emotioneel en draait soms uit op een teleurstelling’
Katrien Schryvers, Vlaams Parlementslid (CD&V)

Het parlement schaarde zich achter dat idee en Vlaams minister van Welzijn en Gezin Jo Vandeurzen (CD&V) maakte geld vrij. 

In het federaal parlement loopt ondertussen een discussie over het opheffen van de anonimiteit van spermadonoren. N-VA en CD&V vinden dat het recht van het kind om zijn vader te kennen absoluter is dan het recht op anonimiteit van een donor. Open Vld vindt dat donoren de keuze moeten hebben en vreest dat ze anders zouden afhaken.

“We willen ons niet mengen in die discussie, maar vanuit onze Vlaamse bevoegdheid willen we mensen wel al de mogelijkheid geven om elkaar te vinden”, zegt Vlaams Parlementslid Katrien Schryvers (CD&V), die daarover een akkoord bereikte met haar collega’s van N-VA en Open Vld. 

Eerste graad

Toegang tot de databank wordt beperkt tot verwanten van de eerste graad. Of een donor ook medische gegevens kan achterlaten zonder dat hij ooit contact wil? “Dat is niet gespecificeerd, maar wat mij betreft moet dat mogelijk zijn”, zegt Schryvers. “Dat kan belangrijk zijn voor het kind.”

Herkomstdatabanken bestaan al in het buitenland. “Maar hun aanpak is veel commerciëler. Bij ons zal begeleiding centraal staan, want zo'n zoektocht is heel emotioneel en draait soms uit op een teleurstelling.” 

Binnenkort wordt het wetgevend kader goedgekeurd in de commissie. Uiterlijk tegen 1 januari volgend jaar moet het centrum een feit zijn.