Mensen met een “matige” depressie, alcoholverslaving of angststoornis sneller en beter helpen. Zodat hun problemen niet ontsporen en dat zonder dat ze zich blauw betalen aan psychologische hulp. Dat is de bedoeling van de nieuwe terugbetaling, die officieel “begin maart” van start gaat. Of toch gedeeltelijk, want de opstart van het nieuwe systeem verloopt bijzonder moeilijk.

Volgens de plannen van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) kunnen straks per jaar 120.000 Belgen tegen een voordelig tarief naar de psycholoog, voor vier of acht sessies. De patiënt betaalt per keer 11 euro (of 4 voor wie het minder breed heeft), de overheid past de rest bij. De Block verplicht wel een voorschrift van de huisarts én legde het tarief voor de psychologen op 45 euro.

“Een fiasco”

“Concreet betekent dit dat je als psycholoog eigenlijk twintig procent van je omzet inlevert”, zegt Koen Lowet van de Vlaamse beroepsvereniging VVKP. Die riep uit onvrede met het nieuwe systeem van meet af aan op zich niét in te schrijven. “Nu de deadline verstreken is, blijkt inderdaad dat er amper kandidaten zijn”, zegt Lowet. “In Limburg zocht men 220 psychologen. Er zijn tien kandidaten. Een ­fiasco dus, iets waar we altijd voor hebben gewaarschuwd.” Ook elders in Vlaanderen zijn grote problemen, al zijn er nog geen definitieve ­cijfers. In Noord-West-Vlaanderen is budget voor 132 psychologen. Amper zo’n tien procent daarvan is ingevuld.

“Er gaapt inderdaad een grote kloof tussen het aantal dat nodig is en het aantal kandidaten”, zegt ook Isabel Moens van Zorgnet-Icuro, koepel van voorzieningen in de geestelijke gezondheidszorg. Die noemt de situatie bijzonder pijnlijk en wijst op de grote verantwoordelijkheid van de beroepsvereniging. “Als psycholoog kan je perfect een paar sessies per week tegen een iets lager tarief doen, om extra kwetsbare mensen te helpen, en de rest van de tijd voortwerken zoals voorheen.”

De patiënten zijn de grootste dupe. “Eindelijk is er een extra vorm van terugbetaling van psychologische zorg in de eerste lijn. En dan laten we een groot deel van het budget ­gewoon liggen. Een pak mensen die in aanmerking komen voor het voordelige tarief zullen nu toch nog de volle pot betalen.”

Minister De Block is desondanks niet van plan de vergoeding voor de psychologen te verhogen. Ze wijst erop dat in sommige regio’s in Vlaanderen wel degelijk “een mooi aantal” kandidaten is. “En in Wallonië en Brussel is geen gelobby en bangmakerij geweest vanuit de ­beroepsvereniging.”

“Er zijn netwerken waar de patiënten vanaf maart wel degelijk terecht zullen kunnen. Ze zullen dan zelf wel uitmaken of ze naar een psycholoog gaan waar ze maar 45 euro moeten betalen of naar een waar ze 60 euro moeten betalen”, zei De Block in De Ochtend op Radio 1.

“Wereld op zijn kop”

“Koken kost geld en Maggie verkoos besparen boven investeren in onze gezondheidszorg”, laakt SP.A-Kamerlid Karin Jiroflée het volgens haar te kleine budget dat De Block uitgetrokken heeft.

“Door het beperkte budget werd de doelgroep die in aanmerking komt enorm ingeperkt. Ouderen en jongeren vallen uit de boot en enkel wie binnen een zeer welomschreven indicatie valt, komt in aanmerking voor terugbetaling”, zegt Jiroflée. “Bovendien wordt de organisatie toegewezen aan de psychiatrische ziekenhuizen. Wat bedoeld is als eerstelijnspsychologische zorg onder voogdij plaatsen van specialistische ziekenhuizen is de wereld op zijn kop.”