Bezoek aan psycholoog wordt terugbetaald ondanks verzet van ontevreden Vlaamse psychologen

Minister Maggie De Block (Open Vld) trekt per jaar 22,5 miljoen euro uit en wil zo 120.000 mensen helpen met een "matige" depressie, angststoornis of alcoholverslaving. Zij kunnen vanaf begin maart aan sterk verlaagd tarief hulp krijgen. De Block legde wel het tarief voor de psychologen op 45 euro.

"Concreet betekent dit dat je als psycholoog eigenlijk twintig procent van je omzet inlevert", zegt Koen Lowet van de Vlaamse beroepsvereniging VVKP. Die riep uit onvrede met het nieuwe systeem van meet af aan op zich niét in te schrijven.

In sommige regio's raakt amper tien procent van de vacatures ingevuld. In Limburg werden 220 psychologen gezocht en willen er maar tien meewerken. In het noorden van West-Vlaanderen zijn dat er 14 op 132.

De Block is niet van plan de vergoeding voor de psychologen te verhogen. Ze wijst erop dat in sommige regio's in Vlaanderen wel degelijk "een mooi aantal" kandidaten is. De Block houdt dan ook vast aan de uitvoering van de wet die de terugbetaling van een psychologische raadpleging invoert. “Er zijn netwerken waar de patiënten vanaf maart wel degelijk terecht zullen kunnen. Ze zullen dan zelf wel uitmaken of ze naar een psycholoog gaan waar ze maar 45 euro moeten betalen of naar een waar ze 60 euro moeten betalen”, zei De Block in De Ochtend op Radio 1.

Ze toont zich niet onder de indruk van het feit dat er in Vlaanderen maar weinig psychologen in het systeem zouden willen meestappen. “Één Vlaamse beroepsgroep doet aan actief gelobby zodat zijn leden zich niet in deze conventie zouden inschrijven. Ze zijn het niet eens met die 45 euro per consultatie en houden vast aan het tarief van 1 euro per minuut, of 60 euro per consultatie van een uur.”

Door voor zowat 120.000 patiënten met een “matige” depressie, angststoornis of alcoholverslaving de terugbetaling van psychologische hulp mogelijk te maken, moet die eerstelijnshulp toegankelijker worden. “Die is er in ons land veel te weinig. We kennen wel een psychologische hulpverlening die zeer gespecialiseerd is, maar dan moet men al doorverwezen worden. De eerstelijnshulp van een psycholoog komt nu vaak erg laat”, aldus De Block. 

De Block geeft toe dat het voorziene budget niet volstaat om alle patiënten te helpen die eerstelijnshulp zouden kunnen gebruiken, “maar dat ga ik nu niet op het spel zetten omdat de klinisch psychologen méér willen”. Volgens de minister zou een hoger tarief 30.000 patiënten de toegang tot een terugbetaalde behandeling ontzeggen. 

De Block kan begrip opbrengen voor het feit dat bepaalde klinisch psychologen voor een hoger terugbetalingstarief pleiten en het onderste uit de kan willen halen. “Maar als minister waak ik over de patiënt”, zegt ze.

Het hele pilootproject gaat vier jaar duren. “Het is de eerste keer dat we psychologische hulp gaan terugbetalen in de eerste lijn. Dan moet je dit niet meteen in wetten willen gieten. Nee, we moeten eerst kennis en inzichten verzamelen, zodat we het systeem verder kunnen verfijnen en verbeteren.” Daar worden niet alleen de patiënten, maar ook de klinisch psychologen beter van, aldus De Block.

“Koken kost geld en Maggie verkoos besparen boven investeren in onze gezondheidszorg”, laakt Karin Jiroflée (sp.a) het volgens haar te kleine budget dat minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) uitgetrokken heeft. De regering besliste vorig jaar om op jaarbasis 22,5 miljoen euro vrij te maken.

“Door het beperkte budget werd de doelgroep die in aanmerking komt enorm ingeperkt. Ouderen en jongeren vallen uit de boot en enkel wie binnen een zeer welomschreven indicatie valt, komt in aanmerking voor terugbetaling”, zegt Jiroflée. “Bovendien wordt de organisatie toegewezen aan de psychiatrische ziekenhuizen. Wat bedoeld is als eerstelijnspsychologische zorg onder voogdij plaatsen van specialistische ziekenhuizen is de wereld op zijn kop.”

De sp.a’ster zegt dat De Block nauwelijks overleg gepleegd heeft met de psychologen.

De psychologen aan de faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen van de UGent noemen de uitspraken van De Block “misleidend”. “Beweringen alsof psychologen daarmee de meest kwetsbaren in de steek zouden laten en alleen maar uit zouden zijn op een hogere terugbetaling, gaan voorbij aan de essentie waarom dit voorstel terecht geweigerd wordt”, zeggen ze in een reactie.

De betaling is inderdaad “ondermaats”, geven ze toe, maar het voorstel van De Block sluit ook de meest kwetsbare mensen, met de ernstigste psychiatrische aandoeningen, uit. Bovendien zijn vier sessies te weinig voor een degelijke tussenkomst van de psycholoog, geven de UGent-professoren aan. “Dit geeft de indruk dat cliënten hun problemen op die tijd kunnen oplossen”. Daarnaast zijn ze het er niet mee eens dat de diagnose bij de huisarts zit. Dat is “een miskenning van de opleiding tot klinisch psycholoog, waarin het luik psychodiagnostiek vele malen sterker is dan in elke huisartsenopleiding.”