De Lijn 100% elektrisch tegen 2025 in de centrumsteden en in de Vlaamse Rand

Wat de investeringsmiddelen betreft, verwacht De Lijn dat de volgende Vlaamse regering de engagementen nakomt die de huidige regering is aangegaan. Ze zal dan geen dieselbussen meer aankopen, en tegen 2025 meer dan 1.200 bussen vervangen door hybride en vooral volledig elektrische bussen.

Als die plannen behouden blijven, zal De Lijn tegen 2025 zuiver elektrisch rijden in de dertien Vlaamse centrumsteden en in de Vlaamse Rand. Er komen ook projecten met elektrische en autonome voertuigen. Eerst op Brussels Airport, later mogelijk in Antwerpen, Genk, Leuven en/of Mechelen.

Voor alle duidelijkheid: Kesteloot is niet ontevreden over het beleid van de huidige Vlaamse regering en bevoegd minister Ben Weyts (N-VA). "De voorbije legislatuur werd er ingezet op een significante verhoging van het investeringsbudget", aldus Kesteloot. Daardoor kon de De Lijn investeren in onder meer haar vloot en in spoorvernieuwing voor de trams.

Maar tegelijkertijd werd er de voorbije jaren beknibbeld op de werkingsmiddelen. Van 899 miljoen euro in 2014 naar 833 miljoen euro in 2017. De besparingsoperatie verliep tot nu toe zonder dat er in het aanbod moest worden gesneden, maar er vloeiden bijvoorbeeld wel 300 bedienden af (zonder naakte ontslagen). "We zitten aan de limiet van de interne efficiëntie", benadrukte de topman.

Met het huidige budget kan De Lijn volgens Kesteloot slechts 6 procent meer reizigers kan aantrekken tegen 2030. Die groei ligt ver onder de projectie van 50 procent die onder meer volgt uit de ambities van het ontwerp van Mobiliteitsplan Vlaanderen, dat het autogebruik met ruim een kwart wil laten dalen. "Als we de ambitieuze "modal shift"-doelstellingen willen realiseren, moeten er in de volgende legislatuur ook meer werkingsmiddelen beschikbaar zijn."

"Anderhalf tot twee keer meer tegen 2030 dan nu", preciseerde Kesteloot. Al voegde hij toe dat die centen niet allemaal rechtstreeks van de overheid moeten komen. Er zijn ook "meer creatieve" pistes. Zo zou een deel van de opbrengst van de toekomstige kilometerheffing voor personenwagens in het openbaar vervoer moeten worden geïnvesteerd en kan er worden nagedacht over groene obligaties om bepaalde projecten te financieren.

Het extra geld zou onder meer dienen om De Lijn aantrekkelijker te maken: mensen moeten de bus of tram wíllen nemen. En daarvoor is de stiptheid cruciaal. Dat is de bepalende factor in de klantentevredenheid. Momenteel rijdt minder dan de helft van de voertuigen van De Lijn in de avondspits op tijd.

"Onze bussen en trams worden gegijzeld door het verkeersinfarct op de weg", luidt het. Kesteloot pleit daarom voor nog meer inspanningen om de doorstroming te verbeteren: aparte busbanen, verkeerslichtenafstelling, enzovoort. Ook meer tariefvrijheid kan helpen om "de vervoersstromen mee te sturen": "denk aan tarieven op basis van locatie, tijdstip of duur van je reis of de gekozen modus".

De maatschappij hamert ten slotte op "combimobiliteit". "Bus of tram is maar een deel van de oplossing", aldus Kesteloot. Deelsystemen hebben ook een rol in de mobiliteit van de toekomst. De Lijn is al hoofdaandeelhouder van Cambio (deelauto's) en Blue-bike (fietsen). "Er komt een nieuw gelaagd netwerk waarin combimobiliteit centraal staat", klinkt het. "De Lijn ziet haar rol hierin groter dan puur uitvoering van het bus- en tramaanbod. Ze wil evolueren naar een aanbieder van ruimere mobiliteitsdiensten."