'Hou je bek en bef me': frank feminisme of platte prietpraat?
Sensuele baslijn, zwoele beat en een zachte vrouwenstem die zingt: ‘Hou je bek en bef me.’ Als de Nederlandse artieste Merol straks ook de Vlaamse radiozenders verovert met haar franke feminisme, steekt u dan best was in de oren van uw kind? “Een puber zal je beffen al niet meer moeten uitleggen, hoor.”
“Ik kwam op het idee dit nummer te schrijven, toen ik met een jongen op de bank zat en hij aan het kletsen was en thee wilde gaan zetten.” In interviews windt de Nederlandse zangeres Merol – echte naam: Merel Bandé (28), uit Amsterdam – er geen doekjes om. De tagline van haar nieuwste nummer ‘Hou je bek en bef me’ kwam letterlijk haar hoofd binnen gewaaid. De rest van haar nogal directe doe-opdracht kwam later: ‘Ik hoef geen naam, geen ditjes en datjes / Bespaar me please foto’s van je katjes.’
In de bijbehorende clip, gelanceerd op Valentijnsdag, is het expliciete lijntje ondersteund door een zacht-pornografisch deuntje en net daardoor overgoten met pastiche: de schaars geklede mannen die haar luipaardzetel in ‘Sexyland’ omringen, zijn een duidelijke hint richting de bikinibabes die in andere clips in bubbelbaden durven opduiken. De uitsmijter met de blokfluit – tot het einde uitkijken is de boodschap – is dan weer een duidelijk signaal: ‘Niet al te serieus te nemen, dit.’
(Lees verder onder de video.)
Ook in de clip van het nummer ‘Ik wil een kind van jou’ zorgt het decor van aluminium en plastic palmplanten ervoor dat een zinnetje als ‘Pomp me vol en doe het gauw’ of de ‘piemelpet’ die Merol draagt, eerder als slapstick aanvoelen. Het is de heerlijke balans tussen kolder en kritiek die van Merol vorige zomer al een hit maakte in Nederland. Haar nummer ‘Lekker met die meiden’ is intussen zo’n 3,9 miljoen keer beluisterd op Spotify, en groeide onder de ‘meiden’ (lees: tieners en twintigers) uit tot een trendy Instagram-zinnetje. In maart en april is de Amsterdamse muziekclub Paradiso drie keer uitverkocht.
Tijdgeest
Zien we tieners straks ook in de Ancienne Belgique de woorden ‘hou je bek en bef me’ mee lippen? Het nummer wordt de laatste weken voorzichtig opgepikt door Vlaamse zenders en is getipt in de ‘Ultratip Bubbling Under’, een lijst voor zogenaamde ‘potentiële hits-in-wording’ op basis van onder meer streams.
De VRT kan het franke feminisme van Merol wel vatten. “Ze wil ermee aantonen dat expliciete taal niet het alleenrecht van mannelijke artiesten is”, zegt woordvoerder Hans Van Goethem, die beaamt dat het nummer wel iets reflecteert van de tijdgeest op straat. ‘Ride dicks not cars’ of ‘destroy my pussy, not my earth’ zijn populaire plakkaten op de klimaatmarsen. “Je ziet wel een gelijkenis: die borden zijn expliciet, maar tegelijk ook tongue in cheek. Merol ook.”
“Maar je zal het inderdaad niet om het even waar horen bij de VRT-radio’s”, geeft Van Goethem aan. Het expliciete karakter geeft dus de doorslag om het nummer te weren van een tijdsslot met veel jonge luisteraars. Bij jongerenzender MNM kan het bijvoorbeeld enkel als het redactioneel gekaderd is, zoals in de talkradioshow Generation M. Binnen de “scherpere muziekkeuze” van Studio Brussel is het een welgekomen rebelse noot. Het nummer passeerde niet toevallig al bij Michèle Cuvelier en Eva De Roo, presentatrices die dat vrijgevochten elan zelf ook belichamen.
‘Ik denk dat je al van heel slechte wil moet zijn om in dit nummer een seksistische boodschap te vinden’
Kleine bedenking: zou het nummer ook zo makkelijk de revue passeren mocht ‘Hou je bek en pijp me’ gezongen zijn door – we zeggen maar iets – een Nederlands-Algerijnse rapper. We hebben ooit een staatssecretaris voor Gelijke Kansen in Van Gils & gasten weten briesen over seksistische songteksten, terwijl het clipje nu vrij casual in het één-programma werd getoond. “Ik vind het wel leuk, een vrouw die zo direct is”, zei de Nederlandse actrice Anna Drijver in de talkshow.
“Ik denk dat je al van heel slechte wil moet zijn om in dit nummer een seksistische boodschap te vinden”, zegt ook Stubru-netmanager Jan Van Biesen. “Het is eerst en vooral een cool nummer. Bovendien zet het op een humoristische manier iets op de agenda. Niets meer, niets minder.”
Grof randje
Zelf vindt Merol alvast dat beffen een “normaler woord” mag worden. Maar wat als je op weg naar de schoolpoort plots een vraag krijgt vanop de achterbank: ‘Mama/papa, wat is beffen?’ “Wij adviseren sowieso dat je seksuele voorlichting niet gepland aan de keukentafel moet doen, maar wat je hoort of ziet best aangrijpt voor een spontaan gesprek”, zegt Boris Cruyssaert, woordvoerder van Vlaamse expertisecentrum Sensoa. “Natuurlijk moet je een kind van zes niet de technische uitleg beginnen doen, maar een puber zal je beffen al niet meer moeten uitleggen, hoor.”
‘Helaas blijft het als vrouw niet evident om expliciet te zijn’
Volgens de artieste zelf zijn de reacties trouwens overwegend positief. ‘Hou je bek en bef me’ slaagt er dan ook in om op een luchtige manier tweerichtingsverkeer op te eisen binnen een hoofdzakelijk mannelijke stroom aan expliciete songteksten. “Die worden ook gedraaid, terwijl je daar vaak een grof randje van geweld in hoort”, zegt Bieke Purnelle, directeur van RoSa, het kenniscentrum voor gender en feminisme.
“Helaas blijft het als vrouw niet evident om expliciet te zijn”, vreest Purnelle toch een beetje ophef. De lading seksisme waarmee Radio 1-presentatrice Babette Moonen werd overladen nadat ze toegaf ‘zin te hebben in seks na het sporten’, was daar onlangs nog een voorbeeld van. “Maar als dit de manier is waarop deze artieste zich wil uitdrukken, denk ik toch vooral: ‘You go girl’.”