EU-Parlement noemt België als "belastingparadijs"

De bijzondere commissie Financiële Misdrijven, Belastingontduiking en Belastingontwijking werd op 1 maart 2018 opgericht na herhaalde onthullingen van grootschalige wanpraktijken, zoals Lux Leaks, de Panama Papers, Football Leaks en de Paradise Papers. Na twaalf maanden van hoorzittingen en terreinbezoeken heeft de commissie haar aanbevelingen om de strijd tegen financieel misbruik op te voeren klaar. Het eindrapport van de commissie is woensdag met 34 stemmen tegen 4 goedgekeurd, bij 3 onthoudingen.

Zeven Europese lidstaten worden in het rapport genoemd als landen die kenmerken vertonen van een belastingparadijs en agressieve belastingplanning mogelijk maken: België is er een van, naast, Cyprus, Hongarije, Ierland, Luxemburg, Malta en Nederland. “Wat ons land betreft,” zegt Kathleen Van Brempt, “is die ‘naming and shaming’ gebaseerd op de vaststelling dat er veel geld door ons land stroomt via bedrijven die nauwelijks iemand tewerkstellen, wat een signaal is dat ons land gebruikt wordt door multinationals voor agressieve belastingplanning.”

Van Brempt, die zelf geen deel uitmaakte van de commissie maar wel enthousiast is over de conclusies, legt uit hoe “multinationals hun wereldwijde inkomsten graag in België laten toekomen omdat de regering hen voorziet van een gunstregime waarbij ze maximale belastingvrijstellingen kunnen genieten”. Volgens de sp.a’ster zorgt de federale regering “er actief voor dat multinationals hun eerlijk aandeel niet hoeven te betalen”.

Het rapport van de zogenaamde TAX3-commissie (eerder voerden twee bijzondere commissies al onderzoek naar fiscale rulings) bevat meer dan 200 artikels met voorstellen en aanbevelingen. De manier waarop financieel misbruik wordt aangepakt, moet beter, vinden de commissieleden. Ze vragen de verschillende nationale en internationale autoriteiten om hun samenwerking te verbeteren en vinden dat zowel op Europees als op mondiaal vlak nieuwe gespecialiseerde instellingen moeten worden opgericht.

Zo zou er in de schoot van Europol een ‘financiële politiedienst’ moeten worden opgericht. Een nieuwe Europese waakhond die zich specifiek met witwassen bezighoudt, is eveneens onontbeerlijk.

Klokkenluiders en onderzoeksjournalisten moeten volgens de commissie beter beschermd worden. Het Amerikaanse beloningssysteem voor klokkenluiders strekt daarbij tot voorbeeld, luidt het. Malta en Slovakije krijgen de dwingende opdracht alles in het werk te stellen om dat opdrachtgevers van de moorden op journalisten Daphne Caruana Galizia en Ján Kuciak (en diens vriendin) te identificeren.

Om de Europese besluitvorming inzake belastingen vlotter te laten verlopen, moet in de bevoegde Europese ministerraad de unanimiteitsregel op de schop en vervangen worden door een stemming bij gekwalificeerde meerderheid. De lidstaten worden ook aangespoord nauwer samen te werken en een grotere transparantie aan de dag te leggen.

Het eindrapport van de bijzondere commissie, waarvan het mandaat nu afgelopen is, moet nog worden goedgekeurd door de plenaire vergadering van het Europees Parlement. Dat gebeurt wellicht tijdens de week van 25 maart.