EU: “België is fiscaal paradijs”

Ierland, Nederland, Malta, Luxemburg, Cyprus, Hongarije en België. Het is geen fraai lijstje om in op te duiken: zeven Europese landen worden in een rapport van een Europese onderzoekscommissie gekapitteld wegens hun laks fiscaal beleid. Het zijn landen die belastingontwijking van multinationals in de hand werken. Dat ons land in één adem genoemd wordt met gekende belastingparadijzen, is een stevige tik op de vingers.

De TAX3-commissie onderzocht een jaar lang de fiscale regels in de Europese lidstaten. Het rapport merkt op dat in ons land heel wat geld stroomt door bedrijven die amper mensen tewerkstellen. Dat wijst erop dat bedrijven hun winst enkel naar hier brengen wegens de fiscale gunstregimes en winstvrijstellingen. 

Lees ook

Er zijn niet zo gek veel excuses voor de ontgoochelende eindbalans van deze regering

Twee benen

“Wat de commissie nu doet, is niets minder dan naming and shaming”, zegt Europarlementslid Kathleen Van Brempt (sp.a). Om de fiscale race to the bottom een halt toe te roepen willen de Europese socialisten een minimale effectieve bedrijfsbelasting van 18 procent, maar het is erg onzeker of dat voorstel overeind zal blijven wanneer het rapport van de commissie naar de plenaire vergadering van het Europees Parlement gaat.

“België hinkt op twee benen”, zegt Tom Vandenkendelaere, Europees Parlementslid voor CD&V en vicecoördinator van de commissie. “Ons land toont goeie intenties. Maar we blijven met hoge arbeidskosten zitten, waardoor we ons in de markt moeten zetten met aantrekkelijke fiscaliteit. Daardoor komen we in dat lijstje terecht, maar er is nog wel een groot verschil met landen als Malta en Luxemburg.”

Hij verwijst in dat verband naar de intussen afgeschafte excess profit rulings, een belastingvoordeel voor bedrijven waarmee ons land internationale investeerders trachtte te lokken. Europees Commissaris Margrethe Vestager kwalificeerde die rulings in 2016 als illegale staatssteun, maar deze maand gaf het Europees Hof van Justitie ons land gelijk: de rulings vormen geen ongeoorloofde staatssteun, oordeelde het Hof. Van Brempt blijft kritisch: “De rulings zijn wel afgeschaft, maar eigenlijk zijn we misleid: ons land blijft een belastingparadijs. De gunstregimes zijn nog steeds te uitgebreid.” 

Unanimiteit

België behoort volgens Van Brempt tot een groepje landen die binnen Europa telkens weer met de voeten slepen en vooruitgang tegenhouden. Dat is een beproefde strategie voor landen met voluntaristische belastingregels, omdat voor gemeenschappelijke Europese maatregelen unanimiteit vereist is. Als één land niet mee wil, gaat de hervorming niet door. De commissie raadt aan om die regel af te schaffen: als er een voldoende grote meerderheid is, moeten alle landen volgen. 

Werkgeversorganisatie VBO stuurde de Europarlementsleden deze week nog een brief om te pleiten voor die unanimiteitsregel. “Schaf je dat af, dan bevoordeel je de grote landen”, legt woordvoerder Bart Croes uit. “België is een klein land en dus een kleine markt, en dan moet je eigen instrumenten kunnen ontwikkelen om bedrijven aan te trekken.”

Sp.a stelde ook een eigen antifraudeplan voor.Het uitgangspunt is dat multinationals en grote vermogens telkens weer de dans ontspringen. “Onze fraudebestrijding is elitair: wie hoog genoeg zit, wordt niet aangepakt en kan zijn proces afkopen”, zegt voorzitter John Crombez. Samen met Yasmine Kherbache roept hij daarom op de afkoopwet af te schaffen. Het moet bij de modale burger het rechtvaardigheidsgevoel herstellen.