Wetenschap verbaasd over ‘semi-identieke tweeling’
Tijdens de zwangerschap van een 28-jarige vrouw in Australië hebben gynaecologen ontdekt dat ze moeder zou worden van een ‘semi-identitieke’ tweeling: een erg uitzonderlijk fenomeen.
Een semi-identieke tweeling komt voort uit dezelfde eicel en uit twee verschillende zaadcellen. Het is de eerste keer dat zoiets nog voor de bevalling wordt ontdekt en de tweede keer dat zo’n “semi-identieke” tweeling geboren wordt.
Tweelingen zijn ofwel eeneiig en identiek ofwel niet-identiek. In het eerste geval is één eicel bevrucht door één spermacel, waardoor twee genetisch identieke baby’s ontstaan. In het tweede scenario zijn er twee afzonderlijke eitjes bevrucht, elk door een andere zaadcel. Zij worden gelijktijdig geboren, maar verschillen genetisch evenveel als broer en zus. Bij de vrouw in Australië ontvouwde zich een derde scenario.
‘Toen de mama zes weken zwanger was, leek alles erop te wijzen dat ze in verwachting was van een identieke tweeling, zoals de gedeelde placenta’
Jongen en meisje
Toen de vrouw zes weken zwanger was, leek alles – zoals de gedeelde placenta – erop te wijzen dat ze in verwachting was van een identieke tweeling. “Maar later, bij een nieuwe echografie, zagen we dat het om een jongen en een meisje ging en het dus geen identieke tweeling kon zijn”, zegt dokter Michael Gabbett van de Queensland University of Technology.
De onderzoekers namen daarna tijdens de zwangerschap stalen opdat ze het genetisch materiaal van de tweeling konden onderzoeken.
In vakblad New England Journal of Medicine melden ze nu dat er iets erg uitzonderlijks is gebeurd: twee zaadcellen hebben tegelijkertijd één eicel bevrucht. “De ene zaadcel had het X-chromosoom bij zich, de andere het Y-chromosoom. Dat verklaart waarom er één jongen en één meisje geboren zijn”, zegt de arts.
‘De kinderen hebben een grotere genetische gelijkenis dan twee-eiige tweelingen, maar zijn niet volledig identiek’
Vier jaar oud
Na de bevruchting zou er ook nog iets extra ingewikkelds zijn gebeurd. Volgens de onderzoekers raakten de chromosomen van beide spermacellen en de eicel gebundeld in drie genetische ‘pakketten’: een met de chromosomen van beide spermacellen maar zonder materiaal van de moeder, waardoor het afstierf, de andere twee met chromosomen van de moeder en informatie van ofwel de ene ofwel de andere spermacel. “Die zijn later in twee gesplitst, waardoor er twee embryo’s zijn ontstaan”, zegt Gabbett.
De kinderen zijn ondertussen vier jaar oud en stellen het goed. Gabett: “Ze hebben een grotere genetische gelijkenis dan twee-eiige tweelingbroers of –zussen, maar zijn niet volledig identiek.”