Miljarden aan verdacht Russisch geld via twee Litouwse banken de EU binnengebracht
Via twee Litouwse banken zijn er miljarden aan verdacht, anoniem Russisch geld vanuit belastingparadijzen de Europese Unie binnengebracht. Dat blijkt uit een internationaal onderzoek, gebaseerd op een lek van meer dan een miljoen banktransacties. Ook honderden Belgische bedrijven werden uitbetaald met dat verdachte geld.
Kristof Clerix, journalist bij Knack, die ook meewerkte aan het onderzoek, gaf vanmorgen tekst en uitleg in De Ochtend op Radio 1. Het geld, dat via de Litouwse banken naar de EU kwam, was soms ook gelinkt aan criminaliteit, zegt hij.
"Bedrijven, die aan Rusland goederen en diensten leverden, werden niet door Rusland betaald, maar door bedrijfjes in belastingparadijzen, zoals de Britse Maagdeneilanden, Panama en Belize. Die offshore-constructies hadden bankrekeningen in Litouwen. Zo'n constructies dienen om de echte oorsprong van het geld te verbergen", legt Clerix uit.
"Ook zo'n 650 Belgische bedrijven werden zo jarenlang uitbetaald. Meer dan 131 miljoen euro is zo in België terechtgekomen tussen 2004 en 2013", zegt Clerix. "Maar de Belgische bedrijven hebben zich daardoor niet meteen schuldig gemaakt aan witwaspraktijken. Daarvoor moeten we de criminele origine van het geld aantonen én bewijzen dat de bedrijven zich daarvan bewust waren."
Belgische bedrijven verantwoordelijk?
De vraag rijst of de Belgische bedrijven zich vragen hadden moeten stellen bij de betalingen. Een van de Litouwse banken in kwestie, Ukio Bankas, was in 2010 al onderzocht op witwaspraktijken.
Ook de Belgische banken hebben een verantwoordelijkheid in deze zaak. Ze hadden de verdachte transacties moeten melden aan de antiwitwascel. Maar de banken noch de antiwitwascel mogen zeggen of ze dit gedaan hebben.
Clerix stelt ook dat een gezamenlijke aanpak voor witwaspraktijken een brandend actueel probleem is. De verdachte Litouwse bank werd pas 3 jaar na het onderzoek in 2010 gesloten. Dat zou komen omdat werknemers van de Litouwse antiwitwascel ook banden hadden met Ukio Bankas.