In een blogpost stelt Facebook-topman Mark Zuckerberg vast dat zijn gebruikers niet alleen meer op “het digitale equivalent van het marktplein” willen vertoeven, maar steeds vaker ook privaat contact willen maken “in het digitale equivalent van de woonkamer”. “Ik geloof dat communicatieplatformen waar privacy centraal staat zelfs belangrijker zullen worden dan de open platformen van vandaag”, zegt hij.

Zuckerberg wil dus meer inzetten op private berichtendiensten zoals WhatsApp, dat eigendom is van Facebook, en Messenger. Encryptie wordt daarin belangrijk, maar Facebook wil ook niet langer alles voor de eeuwigheid bewaren. “Berichten zouden standaard na een maand of een jaar verwijderd kunnen worden. Dat zou het risico verkleinen dat ze later opduiken en je in verlegenheid brengen”, klinkt het. “Natuurlijk zul je de mogelijkheid krijgen om het tijdskader te veranderen.”

Volgens professor De Marez speelt Facebook in op de maatschappelijke druk. Na het schandaal rond datamisbruik bij Cambridge Analytica stond Facebook onder druk om transparanter te zijn over zijn verzamelwoede. Maar er speelt ook een marktlogica. “Facebook was de eerste van de sociale media en trok de twintigers en dertigers mee in het idee van alles met iedereen te delen. Dat was 15 jaar lang de regel. Maar mensen veranderen. De tieners van vandaag willen niet meer op hetzelfde platform zitten als hun ouders. En ze zijn ook mediawijzer geworden. Ze delen niet alles meer op Facebook.”

De tijd van alles voor iedereen op Facebook is dus voorbijgaand, denkt De Marez. “Mensen goochelen met verschillende mediaplatformen. Facebook is nu meer een broadcaster geworden. We kijken er wel nog op, maar we reageren alsmaar minder op wat we er zien. Dat is geen drama voor Facebook, want het bezit ook nog Instagram en Whatsapp.”

De Marez verwacht dat “vertrouwen” in de toekomst bepalend wordt voor welke toepassingen we gaan gebruiken. Misschien willen mensen uiteindelijk wel betalen voor een dienstverlening, als ze in ruil minder gegevens moeten delen. Maar het basisverdienmodel van Facebook, dat geld verdient met advertenties op maat, zal volgens de professor wel nog overeind blijven.