1 op 6 werkzoekenden spreekt amper Nederlands

“De taalachterstand van de Vlaamse werklozen is te groot. Nochtans is taal essentieel om te integreren, ook en vooral op de arbeidsmarkt.” Dat klaagt Vlaams Parlementslid Robrecht Bothuyne (CD&V) aan. Van de 192.445 werkzoekenden in Vlaanderen hebben 32.861 mensen het Nederlands niet onder de knie. Dat blijkt uit de jongste cijfers die hij opvroeg. Het gaat volgens Bothuyne niet om vluchtelingen die recent naar ons land kwamen en zich inschreven bij de VDAB als werkzoekende. “Bijna 10.000 van deze werkzoekenden zijn al langer dan twee jaar werkloos. 4.830 mensen krijgen al meer dan vier jaar een uitkering. Nog steeds spreken ze geen of nauwelijks Nederlands. Dat is onaanvaardbaar.”

De CD&V’er vindt het huidige beleid veel te laks. Een taalcursus bij de VDAB is namelijk niet verplicht. Afhankelijk van het profiel bekijkt de VDAB of de opleiding nodig is. Om een stage of opleiding aan te vatten via de VDAB is een basiskennis voldoende. “Vorig jaar volgden maar 6.287 mensen een taalcursus via de VDAB, bijna 64% slaagde. Maar je verwacht toch dat iedereen die geen Nederlands kent, een taalopleiding volgt? Niet, dus. Muyters lanceerde al een actieplan waarbij hij inzet op taalopleidingen op de werkvloer. Maar die deelnemers nemen fors af. Ook de opleiding mét taalondersteuning (IBO-t, red.) blijft een mager beestje.” Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) spreekt dat tegen. “Er zijn naast de VDAB-opleidingen nog flink wat andere taalopleidingen voor anderstaligen. En wat is de kerntaak van de VDAB? Mensen naar werk begeleiden, dacht ik. Wij kiezen voor een geïntegreerde aanpak van een werkzoekende. Mensen leren de taal via opleidingen en stages, of als ze aan het werk gaan. We geloven daar meer in dan alle mensen in een klaslokaal te steken. De taalopleidingen op de werkvloer zijn er voor mensen die voor hun job een specifieke woordenschat onder de knie moeten krijgen. Denk aan iemand die in de farmaceutische industrie belandt. Die cijfers dalen, allicht omdat het minder nodig is.”

Bothuyne wil de teugels alleszins strakker aanhalen. Hij wil verplichte taalcursussen invoeren vanaf dag één voor alle anderstalige werkzoekenden. “Dat kan klassikaal, en dan op de werkvloer. Wie niét meewerkt, zet zijn uitkering op het spel. De VDAB kan dat, want Vlaanderen kan werkzoekenden sanctioneren die niet voldoende meewerken.” De lat voor de taalkennis moet ook omhoog, vindt hij. “Voor de VDAB is een basiskennis Nederlands voldoende om aan de slag te gaan, maar dat is te kortzichtig.” Hij pleit voor een staatsexamen zoals in Nederland. “Daarvoor slaag je pas als je de taal onafhankelijk kan gebruiken. Zo’n examen mag niet in de weg staan van werk, maar elke werkgever weet dat een sollicitant met een attest op zak een goed niveau heeft. Slagen voor het examen zal dus een status krijgen.” Een voorstel dat spek naar de bek van N-VA moet zijn. Muyters schiet het dan ook nog niet meteen af. “Blij te horen dat CD&V ook op onze lijn zit en de kennis van het Nederlands als een belangrijke voorwaarde voor integratie ziet. We wachten het voorstel van Bothuyne af. Wie organiseert dat examen? Zal hij zo’n staatsexamen ook vragen aan Franstaligen in ons land? We zijn benieuwd naar de concrete uitwerking.”