Zweeds kunstproject wil één gelukkige voor de rest van z’n leven betalen om niets te doen

Het kunstproject won de internationale wedstrijd die door de Zweedse spoorwegmaatschappij en ‘Public Art Agency’ werd opgezet om een nieuw treinstation op te leuken. Het enige wat de toekomstige werknemer zal moeten doen, is elke op tijd intikken in een installatie in het treinstation. Zodra hij aan zijn ‘shift’ begint, gaan er lichten aan op de platformen in het station. Zo kunnen ook de passagiers zien dat de persoon aan zijn werkdag start.

Tijdens het werk is de werknemer volledig vrij om te doen wat hij wil. Hij moet niet in het treinstation blijven, zolang hij maar op het einde van de dag terugkeert om uit te tikken. Dan gaan de lichten weer uit.

 Er zijn geen voorwaarden verbonden aan het contract, behalve dan dat de werknemer geen andere job mag uitoefenen. Hij kan ook op elk moment ontslag nemen, mocht hij daar zin in hebben. Zo niet, is de job gegarandeerd voor de rest van zijn leven.

In ruil voor het in- en uittikken, krijgt de werknemer een loon van ongeveer 2.000 euro, maar dat wordt doorheen de jaren opgetrokken met loonsverhogingen. Frappant: over het salaris en de werkuren kan ook nog eens onderhandeld worden, indien nodig met de ondersteuning van de vakbond.

Voor de rest zitten alle voordelen van een doorsnee bediende inbegrepen, zoals een aantal vakantiedagen en een pensioen. Geen slecht aanbod, gezien je nagenoeg niets moet doen.

Als je denkt dat de job compleet nutteloos is, dan heb je volkomen gelijk. Dat is zelfs het doel, volgens Simon Goldin en Jakob Senneby, de twee artiesten achter het experiment. Met het project wil het duo het veranderende begrip van ‘werk’ aankaarten.

“Eternal Employment biedt niet alleen een nieuwe interpretatie van werk en de werknemer, maar stelt noties als groei, productiviteit en vooruitgang in vraag die de kern vormen van moderniteit”, klinkt het in het voorstel. “Met de aanstormende massale automatisering en artificiële intelligentie is de dreiging/belofte dat we allemaal productief overbodig worden.”

Het prijzengeld van de wedstrijd – zo’n 6 miljoen Zweedse kronen of 565.000 euro – moet dienen om de werknemer te betalen. Met de juiste investeringen zou het geld voor de komende 120 jaar moeten volstaan, aldus Goldin en Senneby. Als het geld op is, wordt de werknemer ontslagen en gaan de lichten in het station nooit meer aan.

Zelf ook solliciteren? Dat kan. Iedereen mag zijn cv insturen, hoewel je in praktijk wellicht in de stad zult moeten wonen om op tijd aan de werkdag te kunnen beginnen. De zoektocht naar de werknemer start in 2025, net voor de opening van het nieuwe treinstation in 2026.