Eén op de drie Vlamingen kan niet sparen

Heel wat Belgen hebben het niet onder de markt om op het einde van de maand een spaarcentje opzij te plaatsen. 39 procent van de Belgen geeft aan dat het in 2018 ‘zeer moeilijk’ tot ‘onmogelijk’ was om te sparen, voor de Vlamingen gaat het om 33 procent. Tel daar degene bij die aangeven dat het ‘eerder moeilijk’ was en de teller komt op respectievelijk 68 procent en 62 procent. De Belg heeft spaarlast, zoveel is duidelijk.

De cijfers komen uit een nieuwe consumentenbarometer van Test-Aankoop. Aan 3.370 mensen van 25 tot en met 79 jaar werd eind vorig jaar gevraagd hoe comfortabel hun huishoudelijke uitgaven waren in 2018 en hoe moeilijk ze die inschatten voor 2019. Het panel is representatief, na weging voor leeftijd, geslacht, opleiding en woonplaats. Naast 37 verschillende kostenposten binnen zes hoofddomeinen zoals gezondheid of voeding - zie verderop in deze krant - werd ook gepolst naar het (on)vermogen om te sparen.

Lees ook:
Door zichzelf te verlammen, heeft de regering ruimte gelaten voor wie niet gerust is op de toekomstige welvaart

Het zijn vooral Brussel (40 procent) en Wallonië (49 procent) die de slinger voor België zo ver laten doorslaan, zegt woordvoerder Simon November van Test-Aankoop over de opvallend hoge cijfers.

Al vindt hij de positie van Vlaanderen als ‘beste leerling van de klas’ niet meteen geruststellend. “Draai het of keer het zoals je wil: deze cijfers geven aan dat de koopkracht wel degelijk onder druk staat.” 

Taxshift

Is dat wel zo? Een studie van de KU Leuven bracht eind vorig jaar aan het licht dat de koopkracht door het regeringsbeleid tussen 2014 en 2020 met 5,2 procent stijgt. Alleen gaat de 50 procent laagste inkomens er minder op vooruit dan de 50 procent hoogste. Onderzoek van econoom Philippe Defeyt (Universiteit van Namen) toonde dan weer aan dat koopkracht soms misleidt. Goederen waarvan de prijzen de voorbije twintig jaar weinig stegen, zoals kleding of meubels, worden namelijk minder vaak geconsumeerd.

Voor frequente uitgaven zoals water, elektriciteit of autobrandstoffen zijn de prijzen tot drie keer sneller gestegen dan de gemiddelde prijs. Mensen met de laagste inkomens besteden zo tot 80 procent van hun centen aan energie, voeding en huur alleen.

Lees ook: Ontspanning wordt een luxeproduct voor de Belg: restaurantbezoek, een filmticket of een vakantie sneuvelen eerst

“Deze regering heeft dan wel een taxshift verwezenlijkt die ervoor zorgt dat mensen netto meer overhouden, maar op het einde van de maand is de spoeling voor velen van hen duidelijk erg dun, blijkt uit deze enquête”, zegt November, die beaamt dat onze financiën wellicht meer onder druk staan doordat het maatschappelijke basispakket is uitgebreid. “Telecomuitgaven, waarvan we weten dat ze in ons land erg hoog liggen, moet je vandaag de dag maken om volwaardig deel uit te maken van de maatschappij.”

Volgens November is een belastinghervorming noodzakelijk om mensen meer marge te geven voor duurzame keuzes. “Internationale instellingen zoals het IMF manen België al jaren aan om een deel van de lasten op arbeid te verschuiven naar consumptie, milieu en vermogen. Iemand die meer overhoudt, heeft meer te besteden aan gezond eten, een zuinigere wagen of isolatie voor het huis.”